Wat is een depressie?

Een sombere, depressieve stemming komt veel voor. Het is vaak een normale reactie op teleurstelling of verlies. Soms gaat somberheid echter over in een depressie. Wanneer is er sprake van een depressieve stoornis?

De kernsymptomen van een depressie

een sombere stemming gedurende het grootste deel van de dag;
nergens zin in hebben.

Andere symptomen van een depressie

toename of juist afname van het lichaamsgewicht;
slapeloosheid of juist overmatig slapen;
gejaagdheid of juist traagheid;
moeheid of verlies van energie;
gevoelens van waardeloosheid en onterechte schuldgevoelens;
besluiteloosheid en verminderde concentratie;
terugkerende gedachten aan de dood.

Wanneer is er sprake van een depressie?

Er is sprake van een depressieve stoornis wanneer u bijna dagelijks last hebt van minimaal vijf van de bovenstaande symptomen, waaronder in ieder geval één kernsymptoom, gedurende tenminste twee weken.

Op internet zijn zelftests te vinden waarmee u kunt testen of u mogelijk een depressie hebt. Maak een afspraak met uw huisarts wanneer u denkt dat u een depressie hebt. De huisarts heeft regelmatig mensen met depressieve klachten op het spreekuur; van alle volwassen Nederlanders tot 65 jaar heeft 6 procent een depressie of heeft die onlangs gehad. Ongeveer twee op elke tien Nederlanders maken ooit in hun leven een depressie door.

Wat is de oorzaak van een depressie?

Het is niet mogelijk één oorzaak van depressie aan te wijzen. Het is wel bekend dat er verschillende omstandigheden zijn waarin men meer risico loopt depressief te raken. In veel gevallen is een combinatie van deze factoren de oorzaak van de depressie. Wie uiteindelijk daadwerkelijk een depressie zal krijgen is echter niet te voorspellen.

De risicofactoren zijn:

Geslacht en leeftijd. Bij vrouwen komt depressie twee maal vaker dan bij mannen voor. Depressie komt ook minder voor bij 45 plussers en kinderen.
Individuele kwetsbaarheid. Depressie is voor een deel erfelijk; het komt in sommige families vaker voor. Mensen met een chronische, lichamelijke ziekte, homo’s, emotionele mensen en mensen met psychische stoornissen zijn vaker depressief.
Omgeving. Werkloosheid, een lage opleiding, wonen in een grote stad, geen partner hebben, gevangen zitten of gevlucht zijn, zijn omgevingsfactoren waarbij depressie vaker voorkomt.
Levensgebeurtenissen. Mishandeling, verwaarlozing, traumatische gebeurtenissen, verlies van werk of relaties maken de kans op een depressie groter.
Sommige ziekten en medicijnen. Kanker, beroerte, multiple sclerose, ziekte van Parkinson, hormonale aandoeningen, infecties of stofwisselingsziektes kunnen als verschijnsel depressie veroorzaken. Bloeddrukverlagers, hormonen en Parkinson-middelen kunnen depressie veroorzaken.

Behandeling van een depressie

Een depressie kan maanden duren, maar gaat meestal binnen een half jaar vanzelf over. Het kan veel steun geven om te praten met bijvoorbeeld uw partner, een goede vriend of uw huisarts. Ook kunt u een cursus volgen om te leren hoe u weer uit de depressie komt. Structuur is belangrijk in het dagelijkse leven, zoals vroeg opstaan en op vaste tijden eten. En regelmatig sporten of bewegen kan helpen uw depressie te verminderen.

Als een depressie onvoldoende herstelt, bekijkt u samen met uw huisarts hoe het verder moet. De huisarts kan u doorverwijzen naar een psycholoog of antidepressiva voorschrijven. Het komt ook voor dat deze beide opties worden gecombineerd. Wanneer de behandelingen van de psycholoog en de medicijnen onvoldoende helpen, kan een gesprek met een psychiater nodig zijn om te bekijken hoe u verder gaat.