Voedingssupplementen voor paarden

Een voedingssupplement is een toevoeging aan het normale rantsoen met als doel tekorten van bepaalde voedingsstoffen aan te vullen. Een tekort kan ontstaan door zowel een ontoereikende voeding als door een verhoogde behoefte aan een bepaalde voedingsstof. Supplementen voor dieren die u vrij kunt kopen kunnen uitsluitend oraal, dus via de mond, toegediend worden. Voedingssupplementen zijn geen geneesmiddelen.

• vitaminen en mineralen
• herstellende en gezondheidsbevorderende preparaten
• preparaten die de prestaties stimuleren
• preparaten of voeders die een voedingsbehoefte aanvullen voor paarden met bijzondere behoeften, zoals seniorenvoeding en preparaten die helpen bij typische ouderdomskwaaltjes, voeding voor drachtige en lacterende (voedende) merries en voeding voor veulens en jonge paarden

Om een weloverwogen keuze te kunnen maken voor een supplement met vitaminen en mineralen is het belangrijk u te verdiepen in het rantsoen van uw paard. Het rantsoen bestaat voor een belangrijk deel uit ruwvoer en uit krachtvoer. Sommige voedingsstoffen zijn uiterst belangrijk om in voldoende mate te voeren, andere voedingsstoffen wat minder. De stofwisseling van paarden werkt niet hetzelfde als die van mensen. Er zijn een aantal vitamines die het paard zelf maakt en die dus in normale omstandigheden niet extra gegeven hoeven te worden. Dit geldt bijvoorbeeld voor vitamine C, B, en K. Pas als paarden diarree krijgen kan er een tekort ontstaan, omdat vitamine B en K in de darmen aangemaakt worden. Vitamine E is in een normaal rantsoen voldoende aanwezig, maar het gehalte daalt wel naarmate hooi langer opgeslagen wordt. Het gehalte selenium is afhankelijk van de grond waar het paard op graast of waarvan wordt gemaaid. Vitamine E en selenium zijn belangrijk voor de spieropbouw. Bij spierproblemen ontstaat er een verhoogde behoefte aan vitamine E en selenium. Het geven van supplementen is een goede manier om zeker te zijn van een goede voorziening van vitaminen en mineralen. Vooral wanneer onduidelijk is of in het normale rantsoen voldoende essentiële vitaminen aanwezig zijn. Aan krachtvoer worden ook vitaminen en mineralen toegevoegd, maar niet altijd in de goede verhoudingen. Het bijvoeren van een multivitaminensupplement kan ervoor zorgen dat uw paard altijd voldoende vitaminen binnenkrijgt, maar kan ook tegemoetkomen aan een toegenomen behoefte wanneer het paard ziek is.

Elektrolytensupplementen nemen een bijzondere plek in tussen de andere supplementen. Paarden scheiden elektrolyten (zouten) uit bij veel zweten en langdurige arbeid, zoals bij arbeid met warm weer en duursporten als endurance. Elektrolytenpoeder is een goede manier om het paard vrij snel (en via de natuurlijk weg, namelijk het maag-darmkanaal) elektrolyten te laten opnemen. In een normale situatie voorzien zoutblokken het paard van voldoende mineralen.

Bij specifieke aandoeningen is er een groot scala aan supplementen te vinden dat een positieve bijdrage kan leveren aan het herstel. Met name voor problemen met het bewegingsapparaat en het maag-darmkanaal zijn veel preparaten beschikbaar die bewezen ondersteunend werken. Bij gewrichtsproblemen als artrose is het gebruik van supplementen op basis van glucosamine en chondroïtine aan te raden. Dit zijn lichaamseigen stoffen die licht ontstekingsremmend werken en een positief effect hebben op de kwaliteit van het kraakbeen. Dit komt de bewegelijkheid van de gewrichten ten goede en vermindert de pijn.

Er zijn een aantal stoffen die gesupplementeerd kunnen worden die een rol spelen bij de stofwisseling in de spieren. Dit zijn L-lysine, vitamine E en selenium. L-lysine is een essentieel aminozuur dat onderdeel is van eiwitten die bijvoorbeeld voorkomen in de spieren en in het immuunsysteem. L-lysine heeft ook een rol in de opname van calcium door de spiercellen. L-lysine zit voldoende in de voeding, maar door een verhoogd verbruik kan de behoefte toenemen. Vooral paarden die zware arbeid verrichten of die spierbevangen zijn kunnen baat hebben bij het supplementeren van deze stoffen.

Een van de meest voorkomende problemen in het maag-darmkanaal zijn zandophopingen. Deze kunnen zorgen voor diarree of koliek bij het paard. Om te voorkomen dat zand zich ophoopt kunt u supplementen voeren op basis van psyllium. Let er wel op dat als uw paard al koliek of diarree heeft u dit niet kunt verhelpen door het toedienen van een supplement. Raadpleeg in dit geval altijd uw dierenarts.

Zowel in de mensen- als in de diergeneeskunde wordt gebruik gemaakt van kruiden- en plantenextracten die bijvoorbeeld het immuunsysteem versterken. Een veelgebruikt kruidensupplement is Echinacea, dat het immuunsysteem kan helpen bij de afweer tegen virale infecties.

Dat supplementen geen geneesmiddelen zijn betekent niet dat zij geen bijwerkingen kunnen geven. Te veel van iets is nooit goed, en ‘baat het niet, dan schaadt het niet’ gaat ook voor supplementen niet op. Overdoseer dus nooit en houd u aan de aanbevelingen in de bijsluiter. Stoffen als selenium zijn bijvoorbeeld in grote hoeveelheden giftig. Als u twijfelt over de dosering van een supplement, over de kwaliteit van het rantsoen of over het combineren van verschillende supplementen, vraag dan advies aan uw dierenarts. Ook wanneer uw paard medicatie toegediend krijgt of een revalidatietraject doorloopt, is overleg over het toedienen van supplementen aan te raden. Supplementen kunnen nooit een medische behandeling vervangen.

Als u met uw paard aan wedstrijden deelneemt, is het ook belangrijk om op de hoogte te zijn van de lijst met stoffen die als doping worden beschouwd. Informatie hierover kunt u vinden op de website van de internationale paardensport federatie FEI. Er staan ook plantenstoffen op deze lijst, die u, wanneer u professioneel in de paardensport actief bent, niet per ongeluk aan uw paard wilt voeren.