Deze Service Apotheek staat nu ingesteld als jouw apotheek
Zo kan je makkelijk alle informatie vinden in het "Mijn apotheek" menu. Heb je een andere apotheek nodig? Tik dan op "Kies een andere apotheek".
Opioïdrotatie
Niet alle mensen reageren hetzelfde op een behandeling met opiaten voor de pijn. Wat bij de een goed werkt, kan minder geschikt zijn voor de ander. Wanneer er sprake is van onvoldoende pijnstilling of onacceptabele bijwerkingen, is opioïdrotatie aan te bevelen.
Wat is opioïdrotatie?
Opioïdrotatie of opioïdswitch betekent dat er van morfinepreparaat gewisseld wordt. Het wordt toegepast wanneer de pijnstilling met een opioïd onvoldoende is of de bijwerkingen hinderlijk of onacceptabel zijn. In de praktijk is namelijk gebleken dat de effecten en bijwerkingen van de verschillende opioïden per persoon kunnen verschillen. Een andere reden voor een opioïdswitch kan een noodzakelijke verandering in de toedieningsvorm zijn. Wanneer iemand bijvoorbeeld niet meer goed kan slikken, is overstappen op een pleister aangewezen. Of wanneer bijvoorbeeld de dosering van een opiaat heel hoog geworden is, kan overstappen op intraveneuze of spinale toediening praktischer zijn.
Hoe wordt er gewisseld van opioïd?
Bij opioïdrotatie bestaat er een kans op overdosering. Daarom wordt bij een switch vanwege bijwerkingen lager gedoseerd dan wat theoretisch de equivalente (gelijkwaardige) dosering zou moeten zijn. In de regel wordt dan 50 tot 75 procent van de voorafgaande equivalente 24-uursdosis gegeven. Wanneer het een switch vanwege onvoldoende pijnstilling betreft, wordt de equivalente dosering van het alternatief gegeven.
Equivalente doseringen / omrekentabel opioïden
s.c./i.v.
Bron: http://www.pallialine.nl/index.php?pagina=/richtlijn/item/pagina.php&id=28431&richtlijn_id=619
Onthoudingsverschijnselen tijdens opioïdrotatie
Omdat opioïden op verschillende opioïdreceptoren kunnen aangrijpen, kan het voorkomen dat bij een opioïdswitch kortdurend onthoudingsverschijnselen optreden. Als dit het geval is, moet het opioïd waarmee wordt gestopt alsnog in enkele dagen worden afgebouwd. Voorkomen van onthoudingsverschijnselen heeft de voorkeur.
Voorbeeld: Overstappen van een langwerkende morfinetablet op een fentanylpleister; gedurende de eerste dag na het aanbrengen van de pleister is het noodzakelijk de langwerkende morfine in halve dosering erbij te nemen. Ook bij een switch naar methadon wordt geadviseerd het andere opioïd af te bouwen en de methadon op te bouwen.