Longontsteking

Een longontsteking wordt in medische termen pneumonie genoemd. Ook de benaming onderste luchtweginfectie wordt wel gebruikt. Bij een longontsteking zijn de diep in de longen gelegen longblaasjes en het daaromheen liggende weefsel ontstoken. Meestal wordt dit veroorzaakt door een infectie met bacteriën. Wanneer een longontsteking niet tijdig behandeld wordt met antibiotica, kan dit ernstige gevolgen hebben voor de capaciteit van uw longen om zuurstof op te nemen.

Waaraan herkent u een longontsteking?

Een longontsteking kan licht of zwaar zijn. Dit hangt af van de grootte van het deel van de longen dat ontstoken is. Vaak is één long ontstoken, maar soms zit de ontsteking in beide longen. Dit wordt een dubbele longontsteking genoemd.

De klachten bij een longontsteking kunnen zijn:

pijn bij het ademhalen;
benauwdheid;
snelle en oppervlakkige ademhaling;
ophoesten van geel of groen slijm, soms met wat bloed;
vermoeidheid;
koorts of juist een lage temperatuur;
spierpijn, met name rond uw borst en longen;
rillen en klappertanden;
vermindering van eetlust;
cyanose, een blauwe verkleuring van vingers en lippen door zuurstofgebrek;
verwardheid.

Wat is het verschil tussen bronchitis en longontsteking?

Acute bronchitis ontstaat meestal na een verkoudheid of griep en komt jaarlijks bij ruim een half miljoen mensen in Nederland voor. Bij bronchitis zijn de bronchiën, de kleine vertakkingen in uw longen, als gevolg van de doorgemaakte griep of verkoudheid ontstoken. Deze ontsteking gaat na een tijdje weer over.

Bij een longontsteking zijn vooral de dieper liggende longblaasjes ontstoken. De oorzaak hiervan is meestal een infectie met bacteriën, terwijl een acute bronchitis meestal door een virus wordt veroorzaakt. Een longontsteking kan optreden als complicatie van bronchitis, maar kan ook voorkomen zonder voorafgaande bronchitis.

Longontstekingen komen minder vaak voor dan bronchitis. De klachten bij bronchitis en longontsteking komen sterk met elkaar overeen. Door met een stethoscoop naar uw longen te luisteren kan uw huisarts het verschil tussen bronchitis en longontsteking vaak horen.

Waardoor wordt een longontsteking veroorzaakt?

Wanneer een longontsteking buiten het ziekenhuis wordt opgelopen, wordt ook wel gesproken van een community-acquired pneumonia of CAP. De bacteriën die deze longontsteking veroorzaken zijn vaak andere dan de bacteriën die longontsteking veroorzaken bij mensen die in het ziekenhuis zijn opgenomen. De meest voorkomende verwekkers van CAP zijn Streptococcus pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae en Haemophilus influenzae. Bij de behandeling van longontsteking wordt meestal niet vooraf bepaald welke bacterie de oorzaak is, maar wordt gekozen voor behandeling met een antibioticum waarvoor de meest voorkomende verwekkers gevoelig zijn. Meestal zal dit amoxicilline of doxycycline zijn.

Minder vaak voorkomende verwekkers van longontstekingen zijn onder andere de bacterie die Q-koorts veroorzaakt (Coxiella burnetii) en de legionella bacterie (Legionella pneumophila) die de zogenaamde veteranenziekte veroorzaakt. Vaak is er ook sprake van een virale oorzaak van een longontsteking, meestal is de oorzaak een Influenza A virus.

Wat kunt u zelf doen bij een longontsteking?

Wanneer u vermoedt dat u een longontsteking hebt, is het advies hiermee naar uw huisarts te gaan. Deze zal op basis van nader onderzoek en uw risico op complicaties bepalen of u met een antibioticum moet worden behandeld. Vooral jonge kinderen, ouderen (ouder dan 75 jaar), mensen met hartfalen, COPD of diabetes en mensen die worden behandeld met geneesmiddelen tegen kanker, hebben een grotere kans op een gecompliceerd beloop, waardoor soms een ziekenhuisopname noodzakelijk is.