Article header

Endometriose

Bij endometriose groeit er baarmoederslijmvlies op plaatsen buiten de baarmoeder. Dit komt doordat nog levende cellen van het endometrium (baarmoederslijmvlies) ‘verdwalen’ en zich hechten aan het buikvlies of aan organen zoals de baarmoeder, eierstokken, eileiders, blaas, urineleiders of darmen. Vrouwen met endometriose kunnen last hebben van een zeer pijnlijke menstruatie, bekkenbodempijn of soms onvruchtbaarheid.

Stukjes 'verdwaald' baarmoederslijmvlies zijn de oorzaak van de klachten bij endometriose

Endometriose en uw menstruatie

text image

De endometriosehaarden staan net als uw baarmoederslijmvlies onder invloed van hormonen. Tijdens de menstruatiecyclus groeit het slijmvlies door uw geslachtshormonen of de hormonen uit de anticonceptiepil. Bij de menstruatie of pilbloeding stoten de endometriosehaarden, net als uw baarmoederslijmvlies, bloed af. Dit geeft irritatie van de plekken waar ze zitten. Na de overgang verdwijnen de endometrioseklachten meestal, omdat uw hormoonspiegels dan lager zijn.

Endometriose kan verschillende klachten geven. De bekendste zijn:

  • Menstruatiepijn. Dit wordt ook wel dysmenorroe genoemd. Sommige vrouwen hebben ook tussen de menstruaties door pijn.
  • Pijn bij geslachtsgemeenschap. Dit wordt dyspareunie genoemd en komt vaak door endometriosehaarden tussen de endeldarm of blaas en de baarmoeder.
  • Klachten bij de ontlasting. Wanneer endometriose doorgegroeid is in de darmwand kan dit diarree of verstopping geven.
  • Klachten bij het plassen. Endometriose die doorgegroeid is in de blaas kan leiden tot pijn bij het plassen, vaker moeten plassen dan normaal of bloed bij de urine.
  • Verminderde vruchtbaarheid. Dertig procent van de vrouwen die moeilijk zwanger worden blijkt endometriose te hebben.

Behandeling van endometriose

In ernstige gevallen kunnen endometriosehaarden operatief worden verwijderd. Bij voorkeur gebeurt dat met een kijkoperatie. In de meeste gevallen is behandeling met medicijnen echter afdoende om de endometrioseklachten te verminderen.

Mogelijk medicijnen die kunnen worden gebruikt zijn:

  • Ontstekingsremmende pijnstillers, zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen. Deze middelen hebben enkel effect op de pijn, niet op de endometriose zelf.
  • Anticonceptiepil. Bij het doorslikken van de anticonceptiepil zonder een stopweek in te lassen, verminderen vaak de endometrioseklachten.
  • Progestageen. Continu gebruik van een progestageen, zoals de prikpil Depo-Provera, het implantatiestaafje Implanon of in de vorm van tabletten kan de klachten verminderen. Nadelen hiervan zijn een onregelmatige menstruatie en vocht vasthouden.
  • Danazol. Dit antihormoon verlaagt de afgifte van de hormonen uit de hypofyse in de hersenen die zorgen voor de eisprong en de groei van follikels in de eierstokken. Uiteindelijk wordt hierdoor de aanmaak van vrouwelijke geslachtshormonen verminderd.
  • Gonadoreline-achtige hormonen. Deze middelen, waaronder goseriline en leuproreline, worden vanwege de hoge prijs pas gebruikt wanneer andere middelen onvoldoende werkzaam zijn gebleken. Ze verminderen de aanmaak van de geslachtshormonen oestrogeen en progesteron.

Wat kunt u zelf doen?

Wanneer u vermoedt dat u endometriose hebt, is het belangrijk om uw klachten goed te noteren, bijvoorbeeld in uw agenda of in een dagboekje. Dan wordt vaak duidelijker hoe uw klachten ontstaan en waarmee ze samenhangen. Om de pijn te verlichten is het belangrijk te zorgen voor rust en ontspanning. Een warm bad of een warme kruik op uw buik of onderrug kunnen helpen, evenals een massage van uw onderrug. Tegen de pijnklachten kunt u pijnstillers zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen gebruiken. Deze middelen kunnen wel maagklachten geven en geven een wisselwerking met sommige andere medicijnen. Kunt u deze pijnstillers niet verdragen of mag u ze niet gebruiken, dan kunt u paracetamol gebruiken tegen de pijn.