Zo kan je makkelijk alle informatie vinden in het "Mijn apotheek" menu. Heb je een andere apotheek nodig? Tik dan op "Kies een andere apotheek".
Morfine is een sterke pijnstiller. Het hoort bij een groep stoffen genaamd opiaten. Deze stoffen lijken allemaal op morfine.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge ernstige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding, pijn na een hartinfarct of koliekpijn. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker. En bij zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
Artsen schrijven het soms voor bij ernstige benauwdheid door een hart dat minder goed pompt (hartfalen).
Oorzaak
Een beschadigd deel van het lichaam stuurt via gevoelszenuwen een 'bericht' aan de hersenen. De hersenen reageren hierop door beweging, bijvoorbeeld door de handen weg te trekken van een hittebron, en met emoties, zoals angst. In veel situaties zijn deze reacties nuttig, maar bij ziekte, operaties en eerdere verwondingen is dat vaak niet meer zo.
Pijnbestrijding
Pijnbestrijding gaat meestal via een stappenplan. Paracetamol vormt hierin de eerste stap. In de meeste gevallen is paracetamol de veiligste manier om pijn te bestrijden. Dit heeft de minste bijwerkingen en werkt meestal goed. In sommige gevallen werkt een ontstekingremmende pijnstiller beter, zoals ibuprofen. Bijvoorbeeld bij ontstekingen of wanneer uw kind last heeft van pijnlijke zwellingen na een operatie of tandheelkundige ingreep. Als deze niet voldoende (meer) werken, schrijft de arts morfineachtige pijnstillers (opiaten) voor. Deze hebben een sterke pijnstillende werking. De zwak werkende morfineachtige pijnstillers, zoals tramadol, vormen hierin de eerste stap. Als deze niet voldoende (meer) werken, schrijft de arts sterk werkende morfineachtige pijnstillers voor, zoals morfine.
Als heftige pijn wordt verwacht, zoals na sommige operaties, zal de arts meteen een sterke pijnstiller voorschrijven. Dit wordt dan na enkele dagen afgebouwd en vervangen door een minder sterke pijnstiller.
Werking
Morfine zorgt ervoor dat het 'bericht' in de hersenen niet of minder sterk aankomt. Hierdoor voelt u de pijn minder en reageert u er rustiger op.
Effect
Afhankelijk van het soort toediening is het effect op zijn sterkst:
De werking van de gewone tabletten, drank en van de injecties en zetpillen houdt ongeveer 4 tot 7 uur aan. De tabletten met gereguleerde afgifte (te herkennen aan 'MGA' of 'retard'), geven de werkzame stof langzaam af zodat ze ongeveer 12 uur werken. Ook de injectie in het ruggenmerg werkt langer, ongeveer 24 uur.
Lees meer over pijn . "Verschijnselen
Een koliekpijn is een aanval van een kortdurende zeer pijnlijke kramp in de buik. U kunt tijdens een aanval vaak niet stil blijven liggen of zitten van de pijn. Soms bent u ook misselijk, moet u braken of heeft u diarree. Na enige tijd zakt de pijn weer wat af en is het weer draaglijk. Even later kan de aanval weer komen opzetten.
Oorzaak
De pijn kan ontstaat door stenen die in de nieren of galblaas zijn gevormd. Als de stenen de nieren of galblaas verlaten, komen ze in de urinebuis of galbuis terecht. Bij kleine stenen is dat geen probleem. Ze kunnen zo het lichaam verlaten.
Maar op grotere stenen reageren de urinebuis of galbuis door sterk samen te trekken.
Als reactie op de verstopping van de urinebuis wordt de nier actiever en produceert meer urine. De urine hoopt zich op in de nieren. Daarbovenop raken de urinebuis en galbuis door de beschadiging ontstoken, wat de doorgang voor de steen nog verder vernauwt. Dit alles veroorzaakt de heftige koliekpijn.
Behandeling
Bij koliekpijn zal de arts meestal diclofenac voorschrijven. Bij nierstenen zal de arts adviseren tijdens de aanvallen weinig te drinken. Hierdoor neemt de druk op de steen af.
Het kan echter zo zijn dat u geen diclofenac mag. Dan wordt morfine gebruikt in plaats van diclofenac.
Om morfine snel te laten werken zal de arts dit medicijn meestal injecteren. Vaak krijgt u daarna een recept voor morfine in zetpillen, omdat tabletten vanwege de misselijkheid niet goed zijn te gebruiken.
Lees meer over koliekpijn . "Palliatieve zorg is erop gericht lichamelijke en geestelijke ongemakken in de laatste levensfase bij ongeneeslijk zieke mensen te verlichten.
Morfine wordt gebruikt tegen pijn en benauwdheid, doordat het hart minder goed pompt. Als tabletten, drank of zetpillen niet meer goed werken, kan de arts injecties geven of een infuus aanbrengen. Het infuus kan via een pomp worden gegeven, waarbij het mogelijk is dat de patiënt zichzelf extra morfine kan geven op momenten van doorbraakpijn.
Lees meer over klachten in de laatste levensfase . "Sufheid, slaperigheid en een verminderd reactievermogen.
Hierdoor zijn uw reactie- en concentratievermogen verminderd, waardoor u een grote kans heeft op ongelukken. Dit is vooral lastig bij activiteiten waarbij uw oplettendheid nodig is, zoals autorijden, het beklimmen van een ladder of op uw werk. Maar u heeft bijvoorbeeld ook meer kans te vallen als u 's nachts uit bed moet om naar het toilet te gaan. Onderneem geen risicovolle activiteiten tijdens de eerste week van de behandeling. U moet dan nog aan het medicijn wennen. Kijk daarna hoe u op het medicijn reageert. Deze bijwerking gaat na enkele dagen tot weken vanzelf over als u gewend bent geraakt aan het medicijn. De rust die optreedt als u geen last meer heeft van pijn, wordt soms verward met sufheid en slaperigheid.
Verstopping (obstipatie)
Gebruik, als dat mogelijk is, vezelrijke voeding en drink veel. Meestal schrijft uw arts, als u morfine gebruikt, ook een laxerend medicijn voor. Raadpleeg uw arts als u door morfine last heeft van verstopping.
Maagdarmklachten, zoals misselijkheid en zelden braken, opkomend maagzuur, buikpijn en minder eetlust.
Deze bijwerkingen gaan meestal over als uw lichaam aan dit medicijn gewend is. Als u hier na enkele weken nog steeds last van heeft, raadpleeg dan uw arts.
Droge mond
Hierdoor ontstaan sneller gaatjes in uw gebit. Poets en flos extra goed als u merkt dat u last heeft van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker uw gebit controleren als u dit medicijn gedurende meerdere weken gebruikt. Als u veel last heeft van een droge mond kunt u de aanmaak van speeksel stimuleren met (suikervrije) kauwgom of door te zuigen op ijsblokjes. Het helpt ook als u bij het eten iets drinkt of de voeding vochtig maakt, bijvoorbeeld met jus of vruchtenmoes.
Duizeligheid
Vooral bij opstaan uit bed of uit een stoel. Dit gaat in het algemeen over als u na een paar dagen gewend bent geraakt aan dit medicijn. Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt het best dan even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen. Bespreek het met uw arts als u hier last van blijft houden.
Niet opmerken van pijn bij andere verwondingen.
Omdat morfine pijnstillend werkt, zult u verwondingen minder snel opmerken. Let daarom extra op verwondingen van met name uw voeten, omdat hier vaak problemen bij ontstaan.
Koud gevoel, rillingen, maar ook opvliegers, zweten en koorts.
Raadpleeg uw arts als u hier te veel last van heeft.
Duizelingen of gevoel te tollen.
Hoofdpijn en vermoeidheid.
Spierschokken, spierkrampen en algehele zwakte.
Wanneer u dit merkt, neem dan direct contact op met een arts.
Psychische klachten
Psychische klachten, zoals rusteloosheid, gejaagdheid, verwardheid of nervositeit.
Slaapproblemen
Slaapproblemen, zoals slapeloosheid en abnormale dromen, zoals nachtmerries.
Huiduitslag, jeuk en zeer zelden galbulten.
Dit kan wijzen op overgevoeligheid (zie Zeer zelden).
Moeizaam ademhalen
Dit komt alleen voor bij zeer hoge doseringen. Neem contact op met uw arts als uw ademhaling heel langzaam en oppervlakkig wordt.
Slaap-apneu, een korte periode van ademstilstand tijdens de slaap.
Als u al eerder last van slaap-apneu heeft gehad, kunt u hier meer last van krijgen. Neem contact op met uw arts als u merkt dat u nachtelijke aanvallen van stokkende ademhaling heeft of wanneer deze verergeren.
Moeilijk kunnen plassen.
Dit is vooral van belang als u al moeite met plassen heeft door een vergrote prostaat. Met name bij toediening van morfine via een ruggenmergprik kunnen sommige mensen soms een dag lang niet plassen. Neem contact op met uw arts als u last krijgt van plasproblemen.
Wazig zien
Na langdurig gebruik kan lichamelijke verslaving optreden.
Dit komt omdat het lichaam na verloop van tijd went aan morfine. Als u plotseling stopt met morfine, kunt u last krijgen van ontwenningsverschijnselen. Dit kunt u voorkomen door het gebruik langzaam af te bouwen.
Pijn
U kunt gevoeliger worden voor pijn. Of niet-pijnlijke dingen kunnen opeens pijn gaan doen. Neem contact op met uw arts als u hier last van heeft.
Seksuele stoornissen
Seksuele stoornissen, zoals minder zin in vrijen en moeilijke erectie. Neem contact op met uw arts als u hier last van heeft.
Langdurige hik
Raadpleeg uw arts als u hier te veel last van heeft.
Overgevoeligheid voor dit medicijn.
Dit merkt u aan huiduitslag, bultjes, blaren, jeuk of galbulten. Heeft u hier last van? Neem dan contact op met uw arts. Een ernstige overgevoeligheid merkt u aan benauwdheid, duizeligheid of flauwvallen. Ga dan onmiddellijk naar een arts of naar de Eerste-hulpdienst.
Als u overgevoelig bent voor dit medicijn, mag u het in de toekomst niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor morfine. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet meer krijgt.
Pijn, roodheid, zwelling, warm gevoel en ontsteking van de injectieplaats. Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.
Hoe?
Wanneer?
Het maakt niet uit welke tijdstippen u voor dit medicijn kiest. Wel raadt de arts u meestal aan dit medicijn altijd op dezelfde tijden in te nemen en niet te wachten tot de pijn weer toeneemt.
Hoelang?
U kunt het medicijn gebruiken zolang u hevige pijn heeft. Indien uw situatie het toelaat, zal uw arts met u overleggen of afbouwen mogelijk is en of u kunt overgaan naar een minder sterke pijnstiller. Als u dit medicijn gedurende meerdere weken gebruikt, is er een kans dat uw lichaam er gewend aan raakt. U mag dan niet plotseling stoppen met morfine. Als u dit medicijn al enkele weken gebruikt, kunt u beter geleidelijk afbouwen, dan heeft u minder last van ontwenningsverschijnselen.
Gebruikt u gewone tabletten, drank, injecties of zetpillen zo nodig tot maximaal 6 keer per dag? Gebruik de vergeten dosis alsnog. Houd daarna een interval van ten minste 4 uur aan voor u weer een volgende dosis gebruikt.
Gebruikt u tabletten met gereguleerde afgifte (te herkennen aan 'MGA' of 'retard')? En neemt u deze 2 keer per dag? Neem de vergeten dosis alsnog in. Houd daarna een interval van ten minste 12 uur aan voor u weer een volgende dosis inneemt.
autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Wilt u weten of u met dit medicijn mag autorijden? Beantwoord dan de vragen in het schema hieronder.
Gebruikt u ook andere medicijnen die deze bijwerkingen geven? Let er dan op dat u meer last kunt hebben van deze bijwerkingen.
Nieuwe wet: vanaf 1 juli 2017 kunnen deelnemers aan het verkeer met een speekseltest gecontroleerd worden op drugsgebruik. Als u morfine gebruikt, kunt u een positief testresultaat verwachten. Dat betekent dat u risico loopt op een boete of ontzegging van de rijbevoegdheid.
Voor meer algemene informatie kunt u het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.
alcohol drinken?
Alcohol versterkt het versuffende effect van dit medicijn. Ook als u hier niets meer van merkt, omdat u gewend bent geraakt aan morfine, kunt u door het gebruik van alcohol erg suf worden. Beperk daarom het gebruik van alcohol en drink het liever niet.
alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.
Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.
De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.
Twijfelt u eraan of één van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.
Zwangerschap
Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent of dit binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is onvoldoende bekend om zeker te weten of het veilig is. Weeg daarom samen met uw arts de ernst van uw klachten af tegen het risico voor het kind.
Gebruik dit medicijn NIET vlak voor de bevalling. Bij gebruik vlak voor de bevalling kan uw kind na de geboorte moeite hebben met ademhalen. Bovendien kunnen bij gebruik in de laatste 3 maanden van de zwangerschap ontwenningsverschijnselen bij de baby ontstaan.
Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. Dit medicijn komt in de moedermelk. Het kan dan bijwerkingen bij het kind geven, zoals moeite met ademhalen en sufheid. Bovendien kan het toeschieten van de moedermelk worden geremd.
Het is meestal niet verstandig in één keer te stoppen. Stop daarom geleidelijk door de dosis langzaam af te bouwen. Overleg hierover met uw arts.
Als u dit medicijn slechts kort heeft gebruikt, bijvoorbeeld enkele dagen, kunt u wel in één keer stoppen. Neem contact op met uw arts als u last krijgt van een van de volgende ontwenningsverschijnselen: onrust, diarree, braken, misselijkheid, verlies van eetlust, niezen, koorts, zweten, slapeloosheid, depressie en angst.
Bent u 70 jaar of ouder en denkt u erover na om te stoppen met dit medicijn? Bekijk dan het thema "Ouderen: kan ik stoppen met mijn sterke pijnstiller (opioïde)? | Apotheek.nl"
Ja, u heeft een recept nodig.
Morfine is al heel lang internationaal op de markt. Het is op recept te krijgen onder de merknamen Maracex, Molnex, MS Contin, Oramorph en Sendolor en als het merkloze Morfine en Morfinesulfaat in tabletten, drank, zetpillen, injecties en infuusvloeistof.
Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.