Zo kan je makkelijk alle informatie vinden in het "Mijn apotheek" menu. Heb je een andere apotheek nodig? Tik dan op "Kies een andere apotheek".
Sirolimus is een afweeronderdrukker (immuno-suppressivum). Het remt ontstekingen en afweerreacties.
Artsen schrijven het voor na een niertransplantatie om afweerreacties te onderdrukken en bij overige longaandoeningen, zoals sporadische lymfangioleiomyomatose (S-LAM).
Sirolimus wordt gebruikt na niertransplantaties.
Na een orgaantransplantatie ziet het eigen afweersysteem de orgaancellen van de donor als 'vreemd'. Het wil ze dan opruimen, net zoals het doet bij bacteriën, gisten en virussen. De getransplanteerde nier raakt hierdoor ontstoken en beschadigd. Dit heet afstoting.
Behandeling
Direct na de transplantatie moet u meestal een groot aantal medicijnen gebruiken om het getransplanteerde orgaan in een goede conditie te houden.
Tegen de lichaamseigen afweer zijn dat afweeronderdrukkers. Sirolimus is zo’n afweeronderdrukker.
Vaak gebruikt u meerdere afweeronderdrukkers tegelijkertijd. Ze worden ook vaak gecombineerd met een corticosteroïd (bijnierschorshormoon), zoals prednisolon.
Na een orgaantransplantatie heeft u levenslang afweeronderdrukkers nodig.
Werking
Sirolimus onderdrukt de lichaamseigen afweer tegen het getransplanteerde orgaan. Het voorkomt zo dat uw lichaam het orgaan afstoot.
Sporadische lymfangioleiomyomatose (S-LAM)
Sporadische lymfangioleiomyomatose (S-LAM) is een zeldzame ziekte die vooral bij vrouwen voorkomt. S-LAM ontstaat doordat bepaalde spiercellen zich ongeremd ophopen, met name in de longen. Iemand met S-LAM krijgt vaak last van longklachten, zoals kortademigheid, borstpijn en vochtophoping in de longen.
S-LAM kan worden behandeld met sirolimus. Dit medicijn remt de groei van de S-LAM-cellen. Hierdoor hopen de S-LAM-cellen zich minder op en nemen de longklachten af.
Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven. Veel bijwerkingen zijn in eerste instantie alleen in het bloed te meten. Pas later krijgt u er ook klachten van. Om deze klachten te voorkomen zal uw arts uw bloed regelmatig controleren op aanwijzingen voor bijwerkingen.
U moet afweeronderdrukkers, zoals sirolimus, meestal levenslang gebruiken. Als u bijwerkingen ervaart is dat soms moeilijk vol te houden. Overleg daarom altijd met uw arts als u veel last van de bijwerkingen heeft of als u zich zorgen maakt.
De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:
Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, buikpijn, verstopping of diarree.
Als u veel last heeft van misselijkheid, kunt u het medicijn bij een maaltijd innemen.
In zeldzame gevallen ontstaat ernstige diarree. Waarschuw dan uw arts.
Meer kans op infecties, zoals verkoudheid, bronchitis, longontsteking, blaasontsteking, darminfecties, schimmelinfecties of huidinfecties.
Krijgt u koorts (meer dan 38°C) of verschijnselen van een infectie? Waarschuw dan altijd uw arts.
Dit komt omdat de lichaamseigen afweer tegen virussen, schimmels en bacteriën is verminderd.
Pijn, zoals hoofdpijn en gewrichtspijn.
Waarschuw bij ernstige hoofdpijn uw arts.
Slechte genezing van de operatiewond of andere wonden.
Acne of huiduitslag.
Bloedarmoede of bloedingen, door te weinig rode bloedcellen of bloedplaatjes. U merkt deze bijwerking aan extreme vermoeidheid, snel blauwe plekken of bloedneuzen.
Raadpleeg in deze gevallen direct een arts. Uw arts zal uw bloed hier regelmatig op controleren.
Hoge bloeddruk, te veel cholesterol en vetten in het bloed en veranderingen in de hoeveelheid mineralen in uw bloed. Waarschuw uw arts als u pijn op de borst krijgt of dikke enkels of onderbenen krijgt.
Hierdoor heeft u meer kans op hart- of vaatziekten. Uw arts zal uw bloeddruk en bloed regelmatig controleren om tijdig in te kunnen grijpen.
Verminderde leverwerking. Waarschuw een arts bij een gevoelige, opgezwollen buik, donkere urine of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid.
Na verlaging van de dosering of na stoppen verdwijnt deze bijwerking weer.
Verminderde nierwerking. Raadpleeg uw arts als u binnen enkele dagen in gewicht toeneemt of als u dikke enkels of onderbenen krijgt.
Uw arts zal regelmatig in uw bloed controleren of de nieren nog goed werken. Bescherm uw nier door voldoende te drinken. Vraag bij uw arts na hoeveel u per dag moet of mag drinken.
Verschijnselen van diabetes (suikerziekte). U merkt dit aan veel dorst, veel moeten plassen en moeheid. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts.
Heeft u diabetes en gebruikt u dit medicijn? Mogelijk heeft u tijdens de behandeling meer insuline of glucoseverlagers nodig.
Meet extra vaak uw bloedglucose.
Vasthouden van vocht (oedeem). Dit merkt u vooral aan opgezwollen enkels en voeten en een toename van uw lichaamsgewicht. Raadpleeg uw arts als u vocht vasthoudt of bij benauwdheid en hoesten.
Onregelmatige menstruatie.
Hartkloppingen
Pijnlijke ontstekingen in de mond.
Beschadiging van botten. Dit merkt u aan ernstige pijn in de botten, in de kaak of gewrichten.
Raadpleeg bij een dergelijke pijn uw arts.
Ontsteking van de alvleesklier. Waarschuw een arts bij plotselinge hevige pijn in uw bovenbuik.
Longproblemen. Neem contact op met uw arts bij hoesten en bemoeilijkte ademhaling.
Eierstokcysten. Meestal merkt u hier niets van, maar soms veroorzaken ze vage buikpijn, of problemen met de menstruatie.
Trombose, waarbij een bloedstolseltje een bloedvat kan afsluiten. U kunt trombose herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been, soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been, zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed.
Waarschuw in deze gevallen onmiddellijk een arts, of ga meteen naar de Eerste-hulpdienst. Trombose gebeurt meestal in een been, soms komt het bloedstolsel in de longen terecht.
Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u onder andere aan jeuk, galbulten, rode huid, huiduitslag, griepachtige verschijnselen, koorts, spierpijn, duizeligheid of flauwvallen.
Waarschuw dan een arts.
In zeldzame gevallen ontstaat 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Verder kunt u een ernstige huidaandoening krijgen met blaren op de huid. In beide gevallen moet u onmiddellijk een arts opzoeken of naar de Eerste-hulpdienst gaan.
Blijkt u overgevoelig, dan mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor sirolimus. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het niet opnieuw krijgt.
Meer kans op huidkanker en, zeer zelden, op lymfeklierkanker. Huidkanker ontstaat sneller door de invloed van UV-licht.
Ga niet overmatig zonnebaden of onder UV-licht van zonnebank of solarium. Gebruik bij blootstelling aan fel zonlicht altijd een zonnebrandmiddel met een hoge beschermingsfactor.
Ernstige aandoening van de hersenen (deze aandoening heet PRES). Waarschuw uw arts bij sufheid, verwardheid, hoofdpijn, slechter zien en epileptische aanvallen.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.
Hoe?
Wanneer?
Hoelang?
Transplantatie
Overige longaandoening, S-LAM
Het is afhankelijk van het effect van dit medicijn hoe lang u het kunt gebruiken.
Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Merkt u dat dit niet altijd lukt? Praat erover met uw arts.
Mocht u toch een dosis vergeten zijn:
Gebruikt u sirolimus in combinatie met ciclosporine (een andere afweeronderdrukker)?
U mag beide middelen niet tegelijkertijd innemen. Volg daarom de volgende instructie: duurt het nog meer dan 4 uur voordat u de ciclosporine moet gebruiken? Neem de dosis sirolimus dan alsnog. Moet u binnen 4 uur de volgende dosis ciclosporine gebruiken? Neem de sirolimus dan niet in, maar raadpleeg uw arts.
Gebruikt u sirolimus NIET in combinatie met ciclosporine? Duurt het nog meer dan 8 uur voordat u de volgende dosis gebruikt? Neem de vergeten dosis dan alsnog. Duurt het nog minder dan 8 uur voordat u de volgende dosis gebruikt? Neem de sirolimus dan niet in, maar raadpleeg uw arts.
Neem nooit een dubbele dosis om een vergeten dosis in te halen.
autorijden?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.
alcohol drinken?
Te veel alcohol is niet goed voor de lever. Sirolimus kan leverafwijkingen geven. Drink geen alcohol of hooguit 1 glas per dag en drink in ieder geval 2 dagen per week niet. Overleg hierover met uw arts.
alles eten?
Drink geen grapefruitsap en eet geen grapefruits. Grapefruit versterkt het effect van sirolimus, waardoor bijwerkingen kunnen ontstaan. Mocht u stoppen met sirolimus, dan kunt u vanaf een dag daarna weer grapefruitsap drinken of grapefruits eten.
Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.
Overleg met uw arts als u een van de volgende medicijnen heeft voorgeschreven gekregen.
Sommige van deze medicijnen mag u helemaal niet gebruiken. In andere gevallen moet uw arts u op de combinatie met sirolimus instellen. Daarna mag u alleen stoppen met deze medicijnen of met sirolimus in overleg met uw arts. Anders heeft u kans op ernstige bijwerkingen van sirolimus of het andere medicijn.
Meestal moet de arts die het andere medicijn voorschrijft, eerst overleggen met de arts die sirolimus heeft voorgeschreven.
De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.
Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.
Zwangerschap
Overleg met uw arts. Weeg met uw arts de noodzaak van dit medicijn af tegen het risico van dit medicijn voor uw kind. Het is niet bekend of dit medicijn schadelijk is voor de baby. Wilt u zwanger worden en heeft u sirolimus gebruikt? Zorg dat u niet zwanger wordt tot en met 3 maanden na stoppen.
Borstvoeding
U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u borstvoeding geeft. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt. Als het in de moedermelk komt, kan het schadelijk zijn voor de baby. Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts.
Stop niet zomaar met het gebruik van dit medicijn. De kans op afstoting van het getransplanteerde orgaan is dan groot. Raadpleeg uw arts als u wilt stoppen.
Sirolimus is sinds 1999 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in tabletten en als drank onder de merknaam Rapamune.
Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.