Danazol

Danazol is een antihormoon. Het remt de aanmaak van vrouwelijke geslachtshormonen.

Artsen schrijven dit medicijn in uitzonderlijke gevallen voor bij endometriose, hereditair angio-oedeem en pijnlijke borsten.

• Danazol remt de aanmaak van vrouwelijke geslachtshormonen.
• Bij endometriose (pijn in de buik door weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies), hereditair angio-oedeem (aangeboren plotselinge zwellingen in gezicht, slokdarm, buik, keel en mondholte) en pijnlijke borsten. Alleen als andere medicijnen niet helpen.
• Endometriose en pijnlijke borsten: begin vanaf de eerste dag van uw menstruatie. Meestal gebruikt u het 3 tot 6 maanden, niet meer dan 9 maanden.
• Hereditair angio-oedeem: elke dag of elke 2 dagen om een aanval te voorkomen. Meestal meerdere jaren gebruiken.
• Bijwerkingen onder meer: misselijkheid, buikpijn, hoofdpijn en stemmingsveranderingen. Bent u depressief, angstig, nerveus en snel van slag? Raadpleeg dan uw arts.
• Verder: opvliegers en toename lichaamsgewicht.
• Bij vrouwen ook: vette huid, acne, haaruitval, mannelijke haargroei op het gezicht en zwaardere stem. Deze veranderingen zijn soms blijvend.
• Er zijn wisselwerkingen met andere middelen. Laat uw apotheker controleren of u het veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen.
• Let op! Niet gebruiken als u zwanger bent. Dit medicijn is slecht voor de baby in uw buik.
• Geeft u borstvoeding? Vraag aan uw arts of u dit medicijn mag gebruiken. Dit medicijn kan ervoor zorgen dat de borstvoeding steeds minder wordt of zelfs stopt.

Endometriose

Verschijnselen
De baarmoeder is van binnen met een slijmvlies bekleed. Bij endometriose zit er weefsel dat daarop lijkt ook buiten de baarmoeder, bijvoorbeeld in de buikholte, rond de darmen en de eierstokken, maar ook op nog grotere afstand van de baarmoeder. Door littekenvorming en verkleving kan het buikpijn geven, vooral tijdens de menstruatie, maar ook daarvoor of daarna. Soms is endometriose een oorzaak van ongewilde kinderloosheid. 

Behandeling
Hoe endometriose wordt behandeld, is afhankelijk van het feit of u zwanger wilt worden of niet. Als u geen zwangerschapswens heeft en de endometriose is ernstig, zal de arts eerder besluiten de slijmvliesplekken operatief te verwijderen. In andere gevallen kan uw arts eerst de pil, progestageenhormonen of hypothalamushormonen voorschrijven. Danazol wordt alleen gebruikt als deze behandelingen onvoldoende effect hebben.

Werking
Danazol vermindert de aanmaak van de geslachthormonen oestrogeen en progestageen. Dit remt de groei van het het weefsel dat op baarmoederslijmvlies lijkt en kan de endometriose verminderen.

Effect
Het duurt twee tot drie maanden voor het effect merkbaar is. Tijdens het gebruik zal de menstruatie meestal wegblijven.

Oedeem

Danazol wordt gebruikt om aanvallen te voorkomen van hereditair angio-oedeem.

Verschijnselen
Dit is een erfelijke aandoening waarbij plotselinge zwelling (oedeem) in het gezicht, slokdarm, buik, keel en mondholte ontstaat. Dit is een gevaarlijke situatie aangezien de zwelling het ademhalen bemoeilijkt.

Behandeling
Danazol kan deze aanvallen voorkomen.

Pijn

Danazol wordt soms gebruikt bij zeer pijnlijke of gevoelige borsten. Bijvoorbeeld als deze worden veroorzaakt door cysten.

Danazol wordt gebruikt als andere behandelingen tegen pijnlijke borsten onvoldoende helpen. Andere behandelingen zijn bijvoorbeeld de anticonceptiepil of de pijnstiller paracetamol.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Misselijkheid en buikpijn.

• Hoofdpijn

• Stemmingsveranderingen, zoals depressie, angst, nervositeit en snel van slag zijn.

  Als u dit merkt neem dan contact op met uw arts.

• Huiduitslag, koorts, zwellingen in gezicht en reacties op zonlicht.

  Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts.

• Opvliegers (aanvallen van warmtegevoel, rood hoofd en zweten).

• Toename lichaamsgewicht

  Vooral door toename van de eetlust, maar ook doordat uw lichaam meer vocht vasthoudt. Heeft u aanleiding tot dik worden, let dan extra op uw dieet.

• Oedeem. Dit merkt u vooral aan opgezwollen enkels en voeten. Mensen die al last van oedeem hebben, bijvoorbeeld door hartfalen zijn hier extra gevoelig voor.

  Overleg daarom voor gebruik met uw arts als u hartfalen of oedeem heeft.

• Spier- en gewrichtsklachten.

  Raadpleeg uw arts bij onverklaarbare spier- of gewrichtspijn.

• Bij vrouwen ook mannelijke kenmerken, zoals vettige huid, acne, haaruitval, haargroei op gezicht, vergroting van de clitoris, heesheid, zere keel, onvaste toonhoogte en zwaardere stem.

  Raadpleeg uw arts bij de eerste verschijnselen. De veranderingen zijn soms blijvend.

• Bij vrouwen ook doorbraakbloedingen ('spotting'), vooral de eerste weken van de behandeling.

  Verschuivingen van de menstruatiecyclus, soms wegblijven van de menstruatie tijdens het gebruik. Dit herstelt zich meestal weer binnen twee maanden na stoppen.

• Bij vrouwen ook seksuele klachten, zoals droge vagina, pijn bij het vrijen en minder zin in vrijen.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Kleiner worden van de borsten.

• Verhoogde bloeddruk.

  Uw arts zal daarom regelmatig uw bloeddruk controleren. Eventueel krijgt u bloeddrukverlagers of past de arts de dosering van bloeddrukverlagers aan.

• Meer kans op een epileptische aanval bij mensen met epilepsie.

  Mensen die epilepsie hebben of dit in het verleden hebben gehad, moeten voorafgaand aan het gebruik met hun arts overleggen.

• Meer kan op migraine.

• Hartkloppingen

• Leveraandoeningen. Dit merkt u aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid.

  Waarschuw dan een arts. Waarschuw onmiddellijk uw arts bij hevige pijn in de bovenbuik.

• Trombose. Dit kunt u herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been, soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been, zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed.

  Waarschuw in deze gevallen onmiddellijk een arts, of ga meteen naar de Eerste-Hulpdienst.

• Als u acute porfyrie heeft, een stofwisselingsziekte waarbij men aanvallen krijgt van buikpijn, braken, koorts en hartkloppingen: dit middel kan een aanval uitlokken.

  Geef aan de apotheek door dat u acute porfyrie heeft. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel of andere uitlokkende middelen niet krijgt.

• Kanker van de eierstokken.

  Gebruik van dit middel verhoogt de kans op ovariumkanker enigszins. Daarom zal de specialist regelmatig controleren.

Bij gebruik gedurende meerdere jaren

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Bloed in de urine.

  Raadpleeg in dat geval uw arts.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Wanneer?

• Endometriose en pijnlijke borsten: begin met dit medicijn vanaf de eerste dag van de menstruatie.
• Hereditair angio-oedeem: gebruik dit medicijn dagelijks om een aanval te voorkomen. In sommige gevallen gebruikt u dit medicijn om de dag.

Hoelang?

• Endometriose en pijnlijke borsten: de behandeling duurt meestal niet langer dan negen maanden.
• Hereditair angio-oedeem: u zult dit medicijn gedurende zeker meerdere jaren gebruiken. Telkens na drie maanden kan de arts aangeven de dosering verder te verminderen.

• Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. In het andere geval de vergeten dosis overslaan.
• Als u dit medicijn 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. In het andere geval de vergeten dosis overslaan.
• Als u dit medicijn 4 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 1 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. In het andere geval de vergeten dosis overslaan.

autorijden?
Duizeligheid komt heel soms voor bij dit medicijn. Neem dan geen deel aan het verkeer.

alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Ciclosporine en tacrolimus zijn middelen die het afweersysteem onderdrukken. De hoeveelheid hiervan in uw bloed kan toenemen. Uw afweer neemt dan te veel af waardoor u sneller infecties oploopt. Ook kan uw nier schade oplopen. Uw arts zal daarom uw nierfunctie en de hoeveelheid van dit middel in het bloed controleren. Als het nodig is, past uw arts de dosering aan.
• Carbamazepine worden gebruikt bij epilepsie. De hoeveelheid van het epilepsiemiddel in uw bloed kan toenemen. Hierdoor kunt u last krijgen van sufheid, duizeligheid, misselijkheid en braken. Daarom zal uw arts de hoeveelheid epilepsiemiddel in het bloed controleren. Raadpleeg uw arts bij verschijnselen van overdosering van carbamazepine. Dit zijn sufheid, duizeligheid, misselijkheid, braken, coördinatiestoornissen, hoofdpijn en wazig zien direct.
• de antistollingsmedicijnen, acenocoumarol en fenprocoumon. Danazol kan de werking van acenocoumarol en fenprocoumon versterken. Meld het aan de trombosedienst als u danazol gaat gebruiken. Ook als de dosering van danazol wijzigt of als u stopt met danazol, moet u de trombosedienst hierover inlichten.
• Simvastatine, een cholesterolverlager. Door de combinatie met danazol heeft u meer kans op bijwerkingen van de simvastatine. Vooral belangrijk hierbij is een spierziekte. Deze is te herkennen aan snel opkomende hevige en onverklaarbare spierpijn, spierzwakte, minder plassen en bruine urine. Stop dan meteen met de cholesterolverlager en raadpleeg uw arts.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET als zwanger bent of binnenkort zwanger wilt worden. Het kan de normale ontwikkeling van de baby verstoren. Denkt erover zwanger te worden? Overleg dan met uw arts of u een ander medicijn kunt gebruiken.

Zorg dat u zeker weet dat u niet zwanger bent door een zwangerschapstest uit te voeren. En gebruik tijdens het gebruik van danazol een anticonceptiemiddel zonder hormonen. Bijvoorbeeld een condoom, spiraaltje of pessarium (dus niet de pil).

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u borstvoeding geeft. Het kan er voor zorgen dat de borstvoeding steeds minder wordt of zelfs stopt.

Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt. Als het in de moedermelk komt, kan het schadelijk zijn voor de baby. Misschien kan de arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt kunstvoeding geven.

Ja, u kunt in een keer stoppen. Als u stopt duurt het nog één tot twee maanden voor uw lichaam zich weer heeft aangepast, zodat u bijvoorbeeld weer ongesteld wordt. Raadpleeg uw arts als dit niet binnen twee tot drie maanden het geval is.

Danazol is sinds 1974 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Danatrol in capsules.

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.