Baricitinib

Baricitinib is een afweeronderdrukker (immunosuppressivum). Het remt ontstekingen en afweerreacties.

Artsen schrijven het voor bij reumatoïde artritis (reuma), alopecia areata (een haarziekte waardoor u kale plekken op uw hoofd krijgt) en eczeem.

• Baricitinib remt afweerreacties en ontstekingen.
• Bij reumatoïde artritis (reuma), een haarziekte waardoor u kale plekken op uw hoofd krijgt (alopecia areata) en eczeem.
• Meestal merkt u binnen paar weken dat uw ziekte rustiger wordt.
• U heeft meer kans op infectie, zoals verkoudheid, keelontsteking en ontsteking van de neusbijholten. Dit komt doordat de lichaamseigen afweer is geremd. Krijgt u koorts? Raadpleeg dan altijd uw arts.
• U kunt ook te veel cholesterol in uw bloed hebben. Uw arts zal regelmatig uw bloed controleren.
• Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts voor u dit medicijn gaat gebruiken. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor zwangere vrouwen.
• Geeft u borstvoeding? Of wilt u borstvoeding geven? Vraag aan uw arts of u dit medicijn mag gebruiken. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt. Als het in de moedermelk komt, kan het slecht zijn voor de baby.

Reumatoïde artritis

Verschijnselen
Reumatoïde artritis (RA) is een ontsteking van de gewrichten. Het geeft pijn, stijfheid en zwelling in de gewrichten van bijvoorbeeld de handen, polsen, enkels of voeten. Meestal komen de verschijnselen links en rechts in dezelfde gewrichten voor.
Door de ontsteking wordt het gewricht dik en gevoelig, soms ook warm. Na een tijd raken de gewrichten beschadigd.

Oorzaak
Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte. Dat betekent dat het lichaam antistoffen maakt tegen eigen lichaamscellen, in dit geval van de gewrichten. Hierdoor ontstaat een ontsteking die het gewricht verder beschadigt. Het is onbekend waarom het lichaam zich keert tegen de eigen cellen.

Behandeling
Artsen schrijven baricitinib voor als andere DMARD's onvoldoende werken of als u ze niet mag gebruiken. DMARD het staat voor Disease Modifying Antirheumatic Drug. Dit zijn medicijnen die de schade aan de gewrichten door reuma kunnen remmen. Ze hebben geen snel effect op de pijn, maar ze kunnen de ontstekingsverschijnselen minder maken.

U kunt baricitinib alleen gebruiken of samen met methotrexaat.

Werking en effect
Baricitinib remt in het lichaam het eiwit JAK. Dit eiwit speelt een rol bij ontsteking. Door de remming worden minder ontstekingsfactoren gemaakt. Hierdoor worden de ontstekingen minder en wordt reumatoïde artritis afgeremd.

Net als de andere DMARD’s werkt baricitinib niet meteen. Meestal merkt u binnen paar weken dat de pijn, stijfheid en zwelling van de gewrichten minder worden.

Eczeem

Verschijnselen
Eczeem is een jeukende huiduitslag waarbij de huid rood, dik, schilferig, stug en droog kan zijn. Ook kunnen blaasjes op de huid ontstaan en soms kan de huid vochtig zijn. De blaasjes drogen uiteindelijk in tot schilfers die vervellen. Deze verschijnselen geven steeds jeuk, waardoor u de neiging heeft te krabben. Dit beschadigt de huid nog meer.

Oorzaak
Eczeem kan verschillende oorzaken hebben, zoals allergie, stress, overgevoeligheid, uitdroging en irriterende stoffen.

Behandeling
Bij eczeem is het belangrijk om een droge huid in te vetten, zodat de irritatie en jeuk verminderen. Smeer daarom minimaal 1 keer per dag de huid in met een verzachtende crème of zalf, zonder medicijn. Uw arts kan u dit op recept voorschrijven. De crèmes en zalven houden uw huid soepel en voorkomen dat uw huid verder uitdroogt.

Uw arts zal eerst medicijnen voorschrijven voor op de huid, zoals een hormoonzalf. Hierin zitten bijnierschorshormonen (corticosteroïden) die de ontstekingen remmen.
Als de hormoonzalven en andere medicijnen die de afweer remmen (immunosuppressiva) onvoldoende helpen kan uw arts baricitinib voorschrijven.

Werking en effect
Baricitinib remt in het lichaam het eiwit JAK. Dit eiwit speelt een rol bij een ontsteking. Door de remming worden minder ontstekingsfactoren gemaakt. Hierdoor worden de ontstekingen minder en wordt reumatoïde artritis afgeremd.

Net als de andere DMARD’s werkt baricitinib niet meteen. Meestal merkt u binnen paar weken dat de schilfering, jeuk en ontstoken huid minder worden.

Kaalheid

Verschijnselen
Een vorm van haaruitval is alopecia areata. U krijgt dan ineens ronde of ovale kale plekken. Meestal zitten deze plekken op het hoofd, en soms in uw wenkbrauwen, baard of schaamhaar. Het komt evenveel voor bij mannen als bij vrouwen. 

Oorzaak
Alopecia areata onstaat waarschijnlijk door een auto-immuunreactie. Dat betekent dat het lichaam antistoffen maakt tegen eigen lichaamscellen, in dit geval van de haren. Hierdoor vallen uw haren uit en ontstaan kale plekken. 

Behandeling
Bij ernstige alopecia areata waar u veel last van heeft, zal uw arts soms baricitinib voorschijven.

Werking en effect
Baricitinib remt in het lichaam het eiwit JAK. Dit eiwit speelt een rol bij een ontsteking. Door de remming worden minder ontstekingsfactoren gemaakt. Hierdoor worden de ontstekingen minder. 

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Meer kans op een infectie. Krijgt u koorts (meer dan 38°C) of verschijnselen van een infectie? Waarschuw dan altijd uw arts.

  Meer kans op infectie, zoals verkoudheid, keelontsteking en ontsteking van de neusbijholten. Zelden blaasontsteking, buikgriep, longontsteking en infecties door virus. Krijgt u koorts (meer dan 38°C) of verschijnselen van een infectie? Waarschuw dan altijd uw arts.

• Te veel vet (cholesterol) in uw bloed.

  U merkt hier niets van. Uw arts zal regelmatig uw bloed controleren.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Misselijkheid

  U wordt minder misselijk als u dit medicijn inneemt met eten.

• Huiduitslag

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Te weinig witte bloedcellen in uw bloed. Krijgt u koorts (meer dan 38°C) of verschijnselen van een infectie? Waarschuw dan altijd uw arts.

  Witte bloedcellen beschermen uw lichaam tegen ziektes. Bij te weinig witte bloedcellen wordt u sneller ziek. U kunt last hebben keelpijn, koorts of kleine wondjes in de mond. Krijgt u koorts (meer dan 38°C) of verschijnselen van een infectie? Waarschuw dan altijd uw arts.

• Bloedstolsels in de longen of aderen. Krijgt u moeite met ademhalen, pijn op de borst of in de bovenrug, gezwollen been of arm en pijnlijk of gevoelig been? Waarschuw dan direct uw arts.

• Puistjes (acne)

• Gewichtstoename

• Een ontsteking van de dikke darm omdat een stukje van de darm is uitgerekt. 

  U kunt last hebben van buikpijn links onder in de buik. Dit gaat meestal vanzelf over. Blijft u hier last van houden? Raadpleeg dan uw arts.

• Bloedingen of scheuren in de maag en darmen.

  Raadpleeg uw arts als u last krijgt van lange of erge buikpijn die erger wordt als u beweegt. U kunt ook last krijgen van misselijk zijn, koorts, rillingen of overgeven. Raadpleeg dan uw arts.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts. 

  U merkt een overgevoeligheid aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts. Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan flauwvallen of een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Waarschuw dan direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst. Als u overgevoelig bent voor baricitinib, mag u het niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

• Te weinig glucose (suiker) in het bloed.

  U merkt dat aan klachten zoals duizeligheid en in de war zijn. Een te lage suikerspiegel kan leiden tot flauwvallen.

• Meer kans op een bepaalde soort huidkanker, lymfeklierkanker en andere soorten kanker.

  Uw arts controleert uw huid op tekenen van huidkanker.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?
Neem de tablet met een half glas water.

Wanneer?
U mag dit medicijn op elk moment van de dag innemen. Het beste kunt u vaste tijdstippen kiezen, dan vergeet u minder snel een tablet. Als u het 1 keer per dag gebruikt: bijvoorbeeld 's ochtends.

Hoelang?
Reumatoïde artritis
Het kan aantal weken duren voor u merkt dat het medicijn werkt. Uw arts bepaalt hoe lang u dit medicijn moet gebruiken aan de hand van de resultaten.

Eczeem
Binnen 8 weken moet duidelijk merkbaar zijn dat het medicijn werkt. Merkt u binnen 8 weken geen verbetering? Dan heeft het meestal geen zin om dit medicijn verder te gebruiken. Overleg met uw arts. Misschien is een ander medicijn geschikter voor u.

Alopecia areata
Binnen 36 weken moet duidelijk merkbaar zijn dat het medicijn werkt. Merkt u binnen 36 weken geen verbetering? Dan heeft het meestal geen zin om dit medicijn verder te gebruiken. Overleg met uw arts. Misschien is een ander medicijn geschikter voor u.

Het is belangrijk dat u dit medicijn gebruikt zoals uw arts het voorschrijft.

Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt.

• Duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Neem de volgende dosis in op het moment dat u gewend bent.
• Duurt het nog minder dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Sla de vergeten dosis dan over. Neem de volgende dosis in op het moment dat u gewend bent. Neem nooit dubbele dosis om een vergeten dosis in te halen.

Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De belangrijkste wisselwerkingen met dit medicijn zijn de volgende.

• Probenecide, een medicijn tegen jicht. De hoeveelheid baricitinib in uw bloed kan stijgen door probenecide. Hierdoor kan het meer bijwerkingen geven. Overleg met uw arts. Mogelijk schrijft uw arts een ander medicijn voor.
• Immunocyanine, een medicijn dat de afweer helpt. Door baricitinib werkt dit medicijn minder goed. Gebruik daarom deze medicijnen niet tegelijk. Overleg met uw arts.
• Vaccins. Overleg met uw arts als u een vaccinatie krijgt. Sommige vaccins mag u niet gebruiken, omdat baricitinib ervoor zorgt dat deze vaccins minder goed werken. Ook verhoogt baricitinib de kans op bijwerkingen van deze vaccins. Voorbeelden van deze vaccins zijn: de bof-mazelen-rodehondvaccin (BMR), gelekoortsvaccin, rotavirusvaccin en BCG-vaccin.
  Bij andere vaccins moet u soms een extra vaccinatie krijgen of moet uw bloed gecontroleerd worden om te kijken of het vaccin goed heeft gewerkt. Voorbeelden van deze vaccins zijn: influenzavaccin (griepprik), tetanusvaccin, vaccin tegen baarmoederhalskanker en hepatitis A en B vaccin.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is onvoldoende bekend.

Gebruik daarom tijdens de behandeling en tot minimaal 1 weken na de laatste tablet betrouwbare anticonceptie, bijvoorbeeld de pil of condooms. Anticonceptie zorgt ervoor dat u niet zwanger wordt.

Meld het in elk geval aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Zo mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn, waarvan wel bekend is dat het veilig is voor u en het kind.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt en of het schadelijk voor de baby is. Mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven, waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

Stop niet zomaar met het gebruik van dit medicijn. Uw klachten kunnen dan terugkomen. Overleg daarom altijd eerst met uw arts, als u wilt stoppen.

Adviseert uw arts u om te stoppen met dit medicijn? Dan kunt u op elk moment in één keer stoppen met het gebruik van dit medicijn.

Ja, u heeft een recept nodig.

Baricitinib is sinds 2017 internationaal op de markt. Het is te krijgen in tabletten onder de merknaam Olumiant.

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.