Sennosiden

Sennoside-drank heeft een laxerende werking.

Het wordt gebruikt bij:

• verstopping (obstipatie), om de ontlasting op gang te brengen, bijvoorbeeld bij plotseling optredende verstopping;
• om de darmen te legen voor een darmonderzoek of darmoperatie.

• Sennoside-drank heeft een laxerende werking. Het stimuleert de darmbeweging en maakt de ontlasting zachter. Hierdoor wordt de stoelgang makkelijker.
• Bij verstopping. En om de darmen leeg te maken voorafgaand aan een darmonderzoek of operatie.
• Als u de drank 's avonds inneemt voor u gaat slapen, merkt u de volgende ochtend resultaat. Als u het 's ochtends inneemt komt de ontlasting na ongeveer 8 uur op gang.
• Gebruikt u het om uw darmen leeg te maken omdat u een darmonderzoek krijgt? Neem de voorgeschreven hoeveelheid drank in één keer in, 's middags op de dag vóór het onderzoek.
• U kunt last krijgen van diarree, buikkrampen en buikpijn. Dit hoort erbij en trekt vanzelf weg. Krijgt u ernstige buikkrampen of ernstige buikpijn die maar niet over gaat? Raadpleeg dan uw arts.
• Gebruik dit medicijn niet vaker dan 2 of 3 keer per week en niet langer dan 2 weken achtereen. Anders heeft u kans op een 'luie darm'. De ontlasting komt dan niet meer vanzelf op gang.
• Heeft u na een paar dagen gebruik nog altijd geen stoelgang? Krijgt u aanhoudende diarree? Raadpleeg dan uw arts of apotheker.
• Uw urine kan een rode of bruine kleur krijgen. Dit is onschuldig.

Verstopping

Bij verstopping komt de ontlasting minder vaak dan u gewend bent. De ontlasting is hard en droog, waardoor de stoelgang moeilijk gaat.

Oorzaken
Een verstopping kan ontstaan doordat u te weinig vezelrijk voedsel gebruikt, te weinig  drinkt, te weinig lichaamsbeweging heeft of door hormonale veranderingen, zoals tijdens de zwangerschap. Ook stress of een ander toilet, zoals op vakantie, kan verstopping geven.

Verder kan verstopping ontstaan als u de aandrang van uw darmen negeert en de ontlasting te lang ophoudt. Ten slotte kunnen bepaalde medicijnen of ziekten, zoals diabetes, verstopping veroorzaken.  

Behandeling
Met de volgende maatregelen kunt u proberen om de verstopping te genezen en een volgende verstopping te voorkomen:

• Ga direct naar het toilet als u aandrang voelt. Ophouden maakt de ontlasting hard.
• Pers niet te hard. Ontspan en laat de ontlasting rustig komen.
• Gebruik een dieet met veel vezels en drink veel vocht (1,5 tot 2 liter per dag) om de ontlasting zachter te maken.
• Zorg voor een goede houding op het toilet. Uw voeten moeten recht op de grond staan of u kunt een voetenkrukje gebruiken.
• Voorkom stress.
• Beweeg elke dag een half uur intensief, bijvoorbeeld wandelen, fietsen of tuinieren. Lichaamsbeweging zet de darmen aan tot activiteit, waardoor de ontlasting zacht blijft.

Neem contact op met uw arts als u deze maatregelen enkele dagen tot weken heeft toegepast, en ze onvoldoende hebben geholpen.

Als u enkele dagen geen ontlasting heeft gehad, of als uw stoelgang pijnlijk is, kunt u met een laxeermiddel proberen uw ontlasting op gang te brengen.  Bijvoorbeeld met bisacodyl of een microklysma.
Als dat niet helpt kunt u sennoside-drank gebruiken. Sennoside-drank is alleen geschikt om af en toe te gebruiken. Als u het vaak gebruikt, komen uw darmen niet meer vanzelf op gang. Heeft u langdurig last van verstopping? Dan helpen medicijnen zoals lactulose of psylliumvezels.

Sennoside-drank kunt u ook gebruiken bij ernstige verstopping die is ontstaan door het gebruik van sterke pijnstillers en bij ernstige verstopping door bedlegerigheid in de laatste levensfase. Het wordt dan soms gecombineerd met het laxeermiddel lactulose. In deze gevallen kunt u het wel langdurig gebruiken.

Werking
Sennoside-drank zorgt dat het laatste deel van de darm (de dikke darm) minder vocht terugneemt van de ontlasting. Ook stimuleert het de darm om slijm aan te maken. Hierdoor ontstaat een zachtere ontlasting en dus makkelijke stoelgang. Bovendien stimuleert sennoside-drank de darmbewegingen, waardoor de ontlasting minder lang in de darmen blijft en minder kan indikken.

Effect
Na  8 tot 12 uur komt de ontlasting op gang.  Als u het middel voor u gaat slapen inneemt, komt de ontlasting meestal de volgende ochtend.

Andere toepassingen
Dit medicijn wordt ook toegepast om de dikke darm en het laatste deel van de darm, de endeldarm, schoon te maken vlak voor een ingreep of onderzoek. U gebruikt het dan om 3 uur ’s middags op de dag vóór het onderzoek.  

Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

• Rode of bruine kleur van de urine.

  Afhankelijk van uw voeding kan de kleur de ene dag sterker zijn dan de andere. De rode of bruine kleur is afkomstig van de werkzame stoffen in de sennoside-drank die via de urine het lichaam verlaten. Het verschijnsel is dus onschuldig.

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, diarree, buikpijn en buikkramp. Vooral bij mensen die een prikkelbare darm hebben.

  Dit gaat meestal vanzelf over.
  Heeft u ernstige buikkrampen of aanhoudende buikpijn? Stop dan onmiddellijk met dit medicijn en waarschuw uw arts.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan jeuk, huiduitslag en galbulten.

  Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Een ernstige overgevoeligheid kan zich ook uiten in benauwdheid, een opgezwollen gezicht of shock. Neem dan direct contact op met uw arts. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor sennosiden. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het medicijn niet opnieuw krijgt.

Bij langdurig gebruik of te hoge dosering. Gebruik dit medicijn niet langer dan 2 weken en in die 2 weken niet vaker dan 3 keer per week. Behalve als uw arts u anders adviseert. De volgende bijwerkingen kunnen ontstaan:

• Verlamming van de dikke darm.

  Deze kan dan niet meer op natuurlijke wijze de darminhoud verwerken.

• Ernstige diarree met uitdrogingsverschijnselen, spierzwakte en gewichtsverlies.

  Waarschuw dan uw arts.

• Te weinig kalium en natrium in het bloed. U merkt dat aan spierkramp, vermoeidheid, hartkloppingen, sufheid of een verminderde eetlust.

  Raadpleeg dan uw arts.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Wanneer?

• Bij verstopping: houd er rekening mee dat de ontlasting na 8 tot 12 uur komt. Als u het 's avonds inneemt voor u gaat slapen, komt de ontlasting meestal de volgende ochtend. Als u het 's ochtends inneemt komt de ontlasting na ongeveer 6 uur op gang.
• Bij darmspoeling: neem de voorgeschreven hoeveelheid drank in één keer in 's middags om 15.00 uur in, op de dag voor het onderzoek of de operatie. Op de dag voor het onderzoek en de dag van het onderzoek zelf zult u een aangepast dieet moeten volgen. U krijgt hiervoor instructie van het ziekenhuis.

Hoelang?

Bij verstopping
Gebruik dit medicijn totdat de ontlasting weer op gang is gekomen. Meestal is 2 tot 3 keer per week voldoende voor een goed resultaat. Gebruik het niet langer dan 2 weken. U heeft anders kans op een 'luie darm'. Bij een 'luie darm' komt de ontlasting niet meer vanzelf op gang. U heeft dan steeds sennoside-drank of andere laxeermiddelen nodig. Bovendien verliest sennoside-drank door gewenning zijn effect, waardoor u steeds hogere doseringen nodig heeft.

Als u na een paar dagen geen ontlasting heeft gehad of als u aanhoudende buikpijn of diarree krijgt, moet u uw arts en/of apotheker raadplegen.

Bij verstopping: heeft u het middel nog nodig, neem de dosis dan alsnog in.

Bij leegmaken darmen voor onderzoek: neem het alsnog in. Als u het later op de dag voor het onderzoek inneemt, komt de darm in veel gevallen nog op tijd leeg. Meld het ziekenhuis hoe laat u de drank hebt ingenomen.
Als u pas de volgende ochtend bedenkt dat u de drank vergeten bent: bel dan meteen het ziekenhuis.

autorijden en alcohol drinken?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

alles eten?
Hiervoor zijn geen beperkingen. Houd er wel rekening mee dat bepaalde voedingsmiddelen, zoals witbrood, uw klachten kunnen verergeren. Een vezelrijk dieet kan juist een gunstig effect hebben. Klik voor meer informatie over wat u zelf kunt doen bij verstopping.

Er zijn van dit medicijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Er zijn wel medicijnen die verstopping als bijwerking hebben. Dit zijn bijvoorbeeld medicijnen tegen depressie, psychose, epilepsie, sommige pijnstillers (morfine), codeïne, ijzertabletten, verapamil en plastabletten.
Twijfelt u of de verstopping door uw medicijnen komt? Raadpleeg dan uw apotheker of arts.

Zwangerschap
Overleg met uw arts. Andere laxeermiddelen hebben meestal de voorkeur. Als deze onvoldoende helpen, kunt u sennoside-drank in de eerste 6 maanden van de zwangerschap veilig gebruiken. Gebruik het dan niet vaker dan 1 of 2 keer per week en doe dit niet langer dan 2 weken achtereen. Als u het langer gebruikt of als u het in de laatste 3 maanden gebruikt, is er een kans op voortijdige weeën.

Gebruikt u de drank eenmalig vlak voor een darmonderzoek? U kunt het dan veilig gebruiken.

Borstvoeding
U kunt veilig borstvoeding geven als u dit medicijn in de normale dosering gebruikt. Het komt slechts in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht. Een enkele keer kan sennoside-drank de moedermelk licht verkleuren. Dit is onschuldig; de baby krijgt daar geen last van.

U kunt op elk moment in één keer met het gebruik van dit medicijn stoppen.

Heeft u het langer dan 2 weken gebruikt, dan kan uw darm er aan gewend zijn geraakt. Hierdoor kunt u juist extra last krijgen van verstopping. Gebruik het daarom nooit langer dan 2 weken achtereen. Overleg met uw arts of apotheker als u het langer nodig heeft of als u het te lang heeft gebruikt.

Sennosiden zijn sinds 1961 internationaal op de markt. Ze zijn zonder recept verkrijgbaar als een drank verkrijgbaar onder de merknaam X-praep.

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.