Carvedilol

Carvedilol behoort tot de bètablokkers. Het verlaagt de bloeddruk, vertraagt de hartslag en vermindert de zuurstofbehoefte van het hart.

Artsen schrijven het voor bij hoge bloeddruk, angina pectoris (hartkramp), hartfalen en hartritmestoornissen.

• Carvedilol vertraagt de hartslag, verlaagt de bloeddruk en vermindert de zuurstofbehoefte van het hart.
• Bij hoge bloeddruk, angina pectoris (hartkramp), hartfalen en hartritmestoornissen.
• Het effect komt geleidelijk gedurende 6 weken tot stand. Dan is te meten hoeveel uw bloeddruk is gedaald. Ook merkt u verbetering van uw klachten.
• Neem op vaste tijdstippen in. Dan vergeet u minder snel een dosis.
• Mogelijke bijwerkingen: duizeligheid door een lage bloeddruk, vermoeidheid, hoofdpijn, maagdarmklachten, koude handen en voeten. Houdt u klachten? Overleg dan met uw arts.
• Bij hartfalen: de klachten kunnen soms tijdelijk verergeren. Krijgt u meer last van opgezwollen enkels en benauwdheid? Overleg dan met uw arts.
• Veel wisselwerkingen met andere middelen. Laat uw apotheker controleren of u carvedilol veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen, ook medicijnen die u zonder recept heeft gekocht.
• Let op! Niet gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor zwangere vrouwen.
• Geeft u borstvoeding? Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt en of het slecht voor de baby is. Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken.

Hoge bloeddruk

Verschijnselen
Mensen met een hoge bloeddruk voelen hier in het algemeen niets van. Hoge bloeddruk is ook geen ziekte, maar geeft meer kans op hart- en vaatziekten.

Als de bloeddruk is verhoogd, stroomt het bloed te krachtig door de vaten. Dit is schadelijk voor de bloedvaten. Beschadigde bloedvaten geven kans op een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding) en ernstige hartziekten, zoals hartkramp en hartfalen.

Werking
Bètablokkers vertragen de hartslag zodat het hart rustiger pompt. Hierdoor daalt de bloeddruk en is er minder kans op een beroerte.

Bij hoge bloeddruk schrijven artsen bètablokkers meestal voor in combinatie met andere medicijnen, zoals plastabletten. In eerste instantie schrijft de arts als bètablokker metoprolol voor, omdat dit middel minder bijwerkingen heeft en in onderzoek het effectiefst is gebleken.

Als metoprolol niet werkt of kan worden gebruikt, kan de arts carvedilol voorschrijven.

Effect
Na drie tot zes weken is het volledige effect van dit middel bereikt. Zelf merkt u hier niet veel van. U weet pas of het werkt bij een meting van uw bloeddruk. Toch is het belangrijk carvedilol elke dag in te nemen. Alleen dan kan carvedilol de hart- en bloedvaten optimaal beschermen.

Angina pectoris

Verschijnselen
Angina pectoris (hartkramp) is een hartaandoening met aanvallen van pijn of een beklemmend gevoel op de borst. Deze pijn kan uitstralen naar de arm, kaak, hals of schouder. De pijn ontstaat vooral op momenten dat het hart harder moet gaan werken, bijvoorbeeld bij inspanning, stress, emoties, een zware maaltijd of bij de overgang van warmte naar kou.

Oorzaak
De belangrijkste oorzaak van angina pectoris is een vernauwing van de bloedvaten die het hart van bloed voorzien (de kransslagaderen). Hierdoor komt er minder bloed naar de hartspier, dus ook minder zuurstof. Dit zuurstofgebrek veroorzaakt de klachten.

Werking 
Als u meer dan twee aanvallen van hartkramp per week heeft, schrijft uw arts meestal een bètablokker voor, zoals metoprolol of atenolol. Als deze niet werken of kunnen worden gebruikt, kan de arts carvedilol voorschrijven. Dit medicijn  brengt de snelheid en de kracht waarmee het hart klopt terug tot een aanvaardbaar niveau. Het hart heeft dan minder zuurstof nodig. Dit vermindert de kans op een angina pectoris-aanval.

De werking begint binnen 1 tot 1,5 uur na inname en houdt ongeveer 12 uur aan. Het effect merkt u doordat u minder last heeft van pijn op de borst, bijvoorbeeld bij het traplopen. Dit betekent echter niet dat u meteen meer inspannende activiteiten mag gaan doen. Uw lichaam moet hier weer langzaam aan wennen. Overleg hierover met uw arts.

Hartfalen

Verschijnselen
Bij hartfalen (decompensatio cordis) is de pompkracht van het hart verzwakt. Het bloed wordt niet meer goed rondgepompt. U bent daardoor sneller moe, u kunt last krijgen van vocht in de benen of achter de longen. U bent dan ook sneller benauwd.

Oorzaak
Oorzaken voor hartfalen kunnen zijn een langdurig bestaande hoge bloeddruk, slecht werkende hartkleppen, vernauwing in de bloedvaten die het hart van bloed voorzien (kransslagaders), stoornissen in het hartritme of een hartinfarct.

Behandeling
Behalve het wegnemen van de oorzaak, zoals het behandelen van de hoge bloeddruk of het vervangen van een slechte hartklep, spelen geneesmiddelen een belangrijke rol bij hartfalen. De belangrijkste medicijnen zijn plastabletten en ACE-remmers of angiotensine-II-blokkers. Als de klachten niet voldoende verminderen, kan de arts bovendien een bètablokker, zoals carvedilol, voorschrijven.

Werking
Bètablokkers verlagen de bloeddruk, vertragen de hartslag en verminderen de zuurstofbehoefte van het hart. Hierdoor verbetert de pompkracht van het hart. De klachten verminderen hierdoor.

Na 3 tot 6 weken is het volledige effect van dit medicijn bereikt. U merkt dan dat u minder last heeft van dikke enkels, benauwdheid en moeheid.

Hartritmestoornissen

Verschijnselen
Bij een hartritmestoornis kan het hart overslaan, onregelmatig slaan, te snel kloppen of 'op hol slaan'. Soms merkt u er niets van, maar soms kunt u de onregelmatige hartslag voelen. Door een hartritmestoornis kunt u zich duizelig, kortademig, gejaagd of angstig voelen.

Oorzaak
Er zijn verschillende oorzaken voor hartritmestoornissen, zoals een beschadigde hartspier door een hartinfarct of een te hard werkende schildklier. Maar vaak is de oorzaak onbekend.

Werking
Carvedilol regelt de hartslag en heft verschillende stoornissen in het hartritme op. U merkt de werking doordat uw hartslag wat langzamer wordt. Dit effect begint binnen 1 uur na inname en houdt ongeveer twaalf uur aan.

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd, vooral bij opstaan uit bed of uit een stoel.

  Dit gaat in het algemeen over als uw lichaam zich heeft ingesteld op de lagere bloeddruk (binnen enkele dagen tot weken). Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt dan het best even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen.

  Heeft u de ziekte van Parkinson? Dan kunt u sneller last krijgen van deze bijwerking. Neem contact op met uw arts als u dit merkt. Mogelijk kunt u overstappen op een ander medicijn.

• Zwak gevoel en hoofdpijn

• Hartfalen. De klachten kunnen soms tijdelijk verergeren. Krijgt u meer last van opgezwollen enkels en benauwdheid? Overleg dan met uw arts.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, verstopping of diarree

  Deze bijwerkingen treden vooral in het begin van de behandeling op. Meestal helpt het als u het medicijn met wat voedsel inneemt. Blijft u er ook na enige dagen last van houden? Neem dan contact op met uw arts.

• Longproblemen. Heeft u last van hoesten, bemoeilijkte ademhaling, pijn op de borst, koorts en koude rillingen? Stop dan met het gebruik en waarschuw meteen een arts.

  Na stoppen gaan de longproblemen meestal weer weg.

• Droge ogen en wazig zien. Mensen die contactlenzen dragen kunnen door carvedilol last krijgen van droge ogen. De contactlenzen kunnen dan eerder irriteren. Houd ze in dat geval minder lang in of gebruik bevochtigende oogdruppels (kunsttranen).

• Als u diabetes heeft: u merkt minder snel dat u een te laag bloedglucose (hypo) heeft

  Dit komt doordat carvedilol de hartkloppingen tegengaat die ontstaan bij een hypo. Controleer daarom vaker uw bloedglucose.

• Depressiviteit

  Neem contact op met uw arts, als u hier last van heeft.

• Moeilijk kunnen plassen of juist de plas niet op kunnen houden, blaasontsteking

  Neem contact op met uw arts, als u dit merkt.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Koude handen en voeten. Vooral mensen met de ziekte van Raynaud merken deze bijwerking doordat ze meer last krijgen van koude vingers en tenen.

  Koude handen en voeten kunnen ontstaan doordat de bloedvaten in de huid onvoldoende reageren op kou. Het kan zijn dat u hier last van blijft houden zolang u het medicijn slikt. Zorg voor voldoende bescherming tegen kou door warme kleding te dragen, zoals wanten en sokken. Neem contact op met uw arts als deze bijwerking te veel last geeft.

• Droge mond doordat u minder speeksel aanmaakt

  Hierdoor kunnen zich eerder gaatjes in uw gebit ontwikkelen. Poets en flos daarom extra goed als u merkt dat u last heeft van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker uw gebit controleren. U kunt de aanmaak van speeksel stimuleren met (suikervrije) kauwgom of door te zuigen op ijsblokjes.

• Als u het syndroom van Sjögren heeft, een aandoening waarbij de slijmvliezen van onder andere ogen en mond droger zijn dan normaal: u kunt meer klachten krijgen.

  Dit medicijn vermindert de aanmaak van traanvocht en speeksel. Neem contact op met uw arts als u meer last heeft van oogirritatie of een droge mond. Mogelijk is een ander medicijn geschikter.

• Impotentie

  Dit komt ook door de lagere bloeddruk. Als u last heeft van deze bijwerking, vraag dan advies aan uw arts. Mogelijk moet de dosering aangepast worden of is een ander medicijn geschikter voor u.

• Slaapstoornissen, zoals moeite met inslapen, levendiger dromen en nachtmerries

• Huiduitslag en kaalheid

• Verstopping

• Veel zweten

• Verhoogde kans op bloedingen, zoals bloedneuzen. Deze bijwerking ontstaat door een tekort aan bloedplaatjes. Neem contact op met uw arts bij onverklaarbare bloedneuzen, onderhuidse bloedinkjes en blauwe plekken.

• Als u astma of COPD heeft: u kunt meer last van benauwdheid krijgen

  Als u dit merkt, neem dan contact op met uw arts. Mogelijk is een ander medicijn geschikter voor u.

• Als u aan de spierziekte myasthenia gravis lijdt: u kunt meer last krijgen van deze aandoening

  Neem contact op met uw arts als u dit merkt.

• Als u aan psoriasis lijdt: u kunt meer last krijgen van deze aandoening. Neem contact op met uw arts als u last heeft van rode schilferende of glanzende plekken op de huid, beschadigingen van de huid, jeuk, putjes in de nagels en gewrichtsklachten.

• Verhoging van de concentratie cholesterol en vetten in het bloed

  Een bepaald soort vetten, triglyceriden, kan zich ophopen in de bloedvaten. Als u al een te hoog cholesterol en/of vetgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren.

• Bij bepaalde vormen van de aangeboren hartafwijking Wolff-Parkinson-White-syndroom, kunnen ernstige hartritmestoornissen ontstaan door dit medicijn.

  U mag dit medicijn alleen op voorschrift en onder controle van een cardioloog of internist gebruiken.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. U kunt dit merken aan huiduitslag, galbulten. In zeldzame gevallen ontstaat er koorts of een ernstige huidafwijking met blaren of loslaten van de huid. Bij al deze verschijnselen moet u onmiddellijk een arts raadplegen of naar de Eerste-hulpdienst gaan.

  U mag dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan het apotheekteam door dat u overgevoelig bent voor carvedilol. Zij kunnen er dan op letten dat u dit medicijn en soortgelijke medicijnen niet opnieuw krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Wanneer? 
U mag het medicijn innemen op elk moment van de dag. Het beste kunt u vaste tijdstippen kiezen, dan vergeet u minder snel een dosis.

• Als u het medicijn 1 keer per dag gebruikt: bij voorkeur 's ochtends.
• Als u het medicijn 2 keer per dag gebruikt: bij voorkeur 's ochtends en 's avonds.

Gebruikt u het medicijn voor hartfalen? U kunt het medicijn dan het best met wat voedsel innemen. U heeft dan minder last van de bijwerkingen.

Hoe lang?

• Hoge bloeddruk: een behandeling voor hoge bloeddruk is meestal langdurig. Als dit medicijn goed bij u werkt, moet u dit medicijn waarschijnlijk uw leven lang gebruiken.
• Hartkramp, hartfalen en hartritmestoornissen: waarschijnlijk moet u carvedilol langdurig gebruiken. Overleg dit met uw arts.

Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

• Als u carvedilol 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende tablet normaal inneemt? Neem de vergeten tablet dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten tablet dan over.
• Als u carvedilol 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende tablet normaal inneemt? Neem de vergeten tablet dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten tablet dan over.

autorijden?
De eerste dagen dat u carvedilol gebruikt, kunt u wat duizelig zijn. Dit komt doordat uw lichaam zich nog moet instellen op de lagere bloeddruk. Na enkele dagen is dat meestal weer over en is autorijden geen probleem. Indien u duizelig blijft of last heeft van wazig zien, neem dan geen deel aan het verkeer.

alcohol drinken?
Alcohol verwijdt de bloedvaten. Het kan daardoor in het begin van de behandeling de bijwerking duizeligheid versterken. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate uit. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt. In het algemeen is enkele keren per week een glas wijn geen probleem.

alles eten?
Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Andere bloeddrukverlagende medicijnen. De bloeddruk kan te laag worden als u andere bloeddrukverlagers erbij gaat gebruiken. Uw arts houdt hier rekening mee en zal in het begin een lagere dosering voorschrijven. Al naar gelang het effect zal de arts de dosis geleidelijk verhogen. Bij combinatie met de hartmedicijnen verapamil of diltiazem kan de hartslag trager en onregelmatiger worden. Uw arts zal in dit geval uw hartfunctie regelmatig controleren.
• Clonidine in een hoge dosering, zoals bij hypertensie. Uw bloeddruk kan plotsteling stijgen. Neem contact op met uw arts als u deze combinatie krijgt. Uw arts zal uw bloeddruk vaker controleren. Ook als u stopt met clonidine kan uw bloeddruk plotseling stijgen. Daarom zal uw arts de combinatie geleidelijk afbouwen.
• Pijnstillers van het NSAID-type zoals ibuprofen, naproxen of diclofenac. Deze pijnstillers kunnen de werking van carvedilol bij hoge bloeddruk en hartfalen verminderen. Gebruikt u een pijnstiller van het NSAID-type langer dan twee weken en gebruikt u carvedilol voor een hoge bloeddruk of hartfalen? Dan zal uw bloeddruk extra gecontroleerd moeten worden. Neem hiervoor contact op met uw arts. Bij hartfalen: als u meer klachten krijgt van moeheid, benauwdheid of dikke enkels, neem dan ook contact op met uw arts.
• Bepaalde medicijnen voor een vergrote prostaat, namelijk de alfa-blokkers (alfuzosine, doxazosine en terazosine). Deze kunnen in het begin van de behandeling de bloeddruk verlagen en duizeligheid veroorzaken. Carvedilol versterkt deze bijwerking. Deze wisselwerking is alleen van belang de eerste dagen dat u met een alfa-blokker begint. U kunt de alfa-blokker de eerste keren het beste 's avonds innemen, als u al op bed zit, voor het geval u duizelig wordt. Als u een alfa-blokker met vertraagde afgifte gebruikt, kunt u de volgende ochtend duizelig worden bij het opstaan. Dit is na enkele dagen over.
• Medicijnen die het bloedsuiker verlagen, zoals insuline, tolbutamide, glibenclamide en glimepiride. Deze middelen worden gebruikt om het bloedsuiker te verminderen bij mensen met diabetes. Een te laag bloedsuiker noemen we een 'hypo'. Wanneer u een bètablokker gebruikt, voelt u minder snel dat u een hypo heeft. Dat komt omdat de bètablokker de waarschuwende signalen, zoals trillen en hartkloppingen, onderdrukt. Andere verschijnselen, zoals zweten, wazig zien en hongergevoel, verdwijnen niet. Let daarom extra op deze laatste verschijnselen.
• Adrenaline-injectie bij allergie. Carvedilol vermindert het effect van adrenaline. Dat kan gevaarlijk zijn bij ernstige allergische reacties waarbij een adrenaline-injectie nodig is om de bloeddruk weer goed te krijgen. Overleg hierover met uw arts als u af en toe een dergelijke injectie nodig heeft en uw arts wil u een bètablokker voorschrijven.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Wel is bekend dat bij gebruik in de laatste maanden van de zwangerschap, de baby last kan krijgen van klachten zoals ademhalingsproblemen, een te trage hartslag, lage bloeddruk, laag bloedsuiker en langzamer groeien. Overleg met uw arts. Mogelijk kunt u (tijdelijk) een ander medicijn gebruiken.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of het in de moedermelk terechtkomt. Als het in de moedermelk komt, kan het bijwerkingen bij het kind geven. Misschien kunt u overstappen op een ander medicijn. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

Stop niet zomaar zelf met dit medicijn. Overleg altijd eerst met uw apotheker en arts als u wilt stoppen.

U moet dit medicijn namelijk afbouwen, dat betekent dat u dit medicijn NIET in 1 keer mag stoppen. Als u in 1 keer stopt, is de verandering voor uw hart en bloeddruk dan te snel. Bouw het gebruik in 1 tot 2 weken langzaam af in overleg met uw arts en apotheker.

Als u carvedilol moet stoppen voor een operatie moet u meestal minstens 24 uur voor de operatie stoppen. Overleg met de behandelend arts.

Gebruikt u dit medicijn voor een hoge bloeddruk en denkt u erover na om te stoppen met dit medicijn? Bekijk dan het thema 'Kan ik stoppen met mijn medicijnen die de bloeddruk verlagen (bloeddrukverlagers)?'.

Ja, u heeft een recept nodig.

Carvedilol is sinds 1992 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar als het merkloze Carvedilol in tabletten.

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.