Introductie

Xylometazoline is een medicijn dat de gezwollen slijmvliezen in de neus doet slinken.

Het is te gebruiken bij neusverkoudheid en bij een verstopte neus door een ontstoken neusslijmvlies. Soms schrijft de arts het voor als u vaak een bloedneus heeft.

Highlight

• Xylometazoline vermindert de zwelling van slijmvliezen in de neus.
• Bij neusverkoudheid en een verstopte neus door een langdurig ontstoken neusslijmvlies. Soms bij bloedneuzen.
• Vraag uw apotheek hoe u de spray of de druppels gebruikt. Of lees de gebruiksinstructie op deze site.
• De neusspray en neusdruppels werken binnen 5 minuten. U merkt dat u beter door uw neus kunt ademen. De werking houdt ongeveer 12 uur aan.
• Gebruik altijd uw eigen flesje. Dan besmet u een ander niet.
• Houd tussen 2 doses minstens 8 tot 10 uur. Gebruik het niet vaker dan 3 keer per dag.
• Gebruik het niet langer dan 7 dagen achtereen. Anders raakt uw neusslijmvlies beschadigd. Uw neus kan dan juist meer verstopt raken. Heeft u na 7 dagen nog steeds een verstopte neus? Ga dan over op zoute neusdruppels of neusspray. Die kunt u wel langdurig gebruiken.
• Bijwerkingen direct na gebruik: lichte irritatie in neus en keel, niezen of een droge neus. Dit trekt vanzelf snel weg.

Werking

Verkoudheid

Verschijnselen
Bij een verkoudheid raakt het slijmvlies in de neus en keel ontstoken en zwelt het op. Het slijmvlies gaat veel meer slijm aanmaken. Door de zwelling en de hoeveelheid slijm kan uw neus verstopt raken, waardoor u slecht door uw neus kan ademen. Het snot kan uit uw neus lopen (loopneus) of naar achteren naar de keel lopen. Door het geïrriteerde slijmvlies in neus en keel kunt u gaan niezen of hoesten en keelpijn krijgen. Omdat de keel via een smal buisje (buis van Eustachius) is verbonden met de oren, kunt u ook oorpijn krijgen.

Oorzaken
Verkoudheid is het gevolg van een infectie met een virus. Er zijn veel verschillende soorten virussen die verkoudheid kunnen geven. Als mensen dicht op elkaar zitten, zoals in de bus, op school of kantoor, kan het virus zich makkelijk verspreiden.

Een loopneus kan ook het gevolg zijn van allergie, bijvoorbeeld voor pollen, huisstofmijt of voor huisdieren. Vaak heeft u dan steeds terugkerende klachten zonder dat er een verkoudheidsvirus rondgaat.

Zwangere vrouwen kunnen last hebben van een verstopte neus, omdat door de hormonen de slijmvliezen ook opzwellen.

Ook zijn er medicijnen die als bijwerking een verstopte neus kunnen geven, zoals medicijnen tegen hoge bloeddruk en medicijnen tegen plasproblemen. In dit geval kunt u het best met uw arts overleggen.

Behandeling
Een verkoudheid gaat vanzelf over. Voorkom dat u anderen besmet: hou bij hoesten en niezen een papieren zakdoekje voor uw neus en mond en was regelmatig uw handen. Neusklachten genezen sneller als u niet rookt.

Bij een verstopte neus kunnen neusdruppels met zout water verlichting geven. Dit kunt u zelf maken door een afgestreken theelepel zout in een glas lauw water op te lossen. U kunt ook kant-en-klare zoute neusdruppels of neusspray kopen. Zwangere vrouwen kunnen zout water veilig gebruiken. Ook stomen boven een bak met heet water kan tijdelijk verlichting geven.

Als dit onvoldoende helpt en als u veel klachten heeft, kunt u kortdurend neusdruppels of neusspray met xylometazoline gebruiken. Gebruik het niet langer dan 7 dagen, omdat anders de slijmvliezen beschadigd raken.

Werking
Xylometazoline vernauwt de bloedvaatjes in de slijmvliezen van de neus. Hierdoor vermindert de zwelling,  waardoor u weer beter door de neus kunt ademen.

Binnen 5 minuten na gebruik merkt u dat u door uw neus kan ademen. De werking houdt 12 uur aan.

Vaak voorkomende bloedneuzen
Een enkele keer schrijft de arts xylometazoline in neusdruppels of -spray voor bij mensen die vaak bloedneuzen hebben. Zij kunnen het gebruiken bij een bloedneus. Doordat dit medicijn de bloedvaatjes vernauwt, stopt het de bloeding.

Langdurig ontstoken neusslijmvlies

Verschijnselen
Bij een ontstoken neusslijmvlies raakt het neusslijmvlies gezwollen en heeft u last van een loopneus met waterig slijm, niezen, jeuk en een verstopte neus.

Er kunnen verschillende oorzaken voor zijn, bijvoorbeeld een allergie of gebruik van bepaalde medicijnen. 

Behandeling
Artsen schrijven neussprays met bijnierschorshormonen (corticosteroïden) voor als het neusslijmvlies voortdurend ontstoken is, dus langer dan enkele weken. Ook als de klachten regelmatig terugkomen en u er veel last van heeft.

Als allergie de oorzaak is van de loopneus of verstopte neus, is het beter een medicijn tegen allergie te gebruiken. Overleg hierover met uw apotheek.

Als u vooral last heeft van een verstopte neus, kunt u ook tijdelijk xylometazoline gebruiken.  Gebruik het niet langer dan 7 dagen, omdat anders de slijmvliezen beschadigd raken.

Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Prikkelend gevoel in neus en keel, niezen en een droge neus

   

  Deze verschijnselen gaan vanzelf over.

• Hoofdpijn, misselijkheid

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Hartritmestoornissen. U merkt dit soms alleen aan plotselinge duizelingen of als u even wegraakt. Neem direct contact op met uw arts, als u dit merkt. Vooral mensen met de aangeboren vorm van de hartritmestoornis verlengd QT-interval hebben meer kans op een hartritmestoornis. Gebruik dit medicijn NIET als u deze aangeboren hartritmestoornis heeft.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, jeuk of een verergering van de klachten. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Een enkele keer ontstaat een ernstige overgevoeligheid met zwelling van gezicht, mond, lippen of keel of benauwdheid. Waarschuw dan direct een arts of ga naar de Eerste-Hulpdienst.

  In beide gevallen mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor dit medicijn. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het medicijn niet opnieuw krijgt.

Bij gebruik langer dan 1 week

• Voortdurend verstopte neus

  Dit komt omdat xylometazoline uw neusslijmvlies beschadigt als u het langer dan 1 week gebruikt. Hierdoor blijft het slijmvlies gezwollen en heeft u steeds opnieuw xylometazoline of andere neusdruppels tegen verstopte neus nodig. U raakt dan gewend aan dit medicijn en kunt niet makkelijk meer stoppen. Gebruik deze neusdruppels daarom nooit langer dan 7 dagen achtereen. Gebruik het bovendien alleen als de neus echt is verstopt en niet om een neusverstopping te voorkomen.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?
Gebruik altijd uw eigen flesje. Zo voorkomt u dat u een ander besmet of zelf besmet wordt door een ander.

Snuit voor gebruik de neus. Doe dit niet te krachtig, anders perst u het slijm in de voorhoofdsholte of neusbijholte, waardoor deze ontstoken kunnen raken.

• Druppels: houd uw hoofd achterover en druppel 1 tot 2 druppels in het verstopte neusgat. Breng dan uw hoofd ver voorover en laat de druppels een paar tellen inwerken.
  Heeft u moeite met het achterover en voorover buigen van uw hoofd, dan kunt u de druppels ook op de rug liggend inbrengen en laten inwerken. Leg daarvoor uw hoofd achterover over de rand van het bed. Spoel de pipet na gebruik schoon met lauw water en sluit het flesje goed af.
• Spray (met pompje): als u de spray voor het eerst gebruikt, moet u het pompje een paar maal voor gebruik indrukken. De spraykamer kan zich dan vullen met de oplossing. De volgende keren is dit niet meer nodig. Houd uw hoofd rechtop, breng de tuit in één neusgat, houd het andere neusgat dicht en druk het pompje eenmaal in. Snuif de vloeistof gelijktijdig op, zodat het medicijn diep in de neus komt. Spoel de tuit na gebruik schoon met lauw water en sluit het flesje goed af.

Bewaar het flesje zoals op de verpakking is aangegeven. Onaangebroken is het flesje houdbaar tot de uiterste gebruiksdatum die op de verpakking staat. De meeste flesjes zijn na openen nog 1 maand houdbaar. U kunt op de verpakking noteren wanneer u het heeft aangebroken en door wie het toen is gebruikt.

Wanneer?

• Wacht na elke toepassing ten minste 8 uur voordat u het weer gebruikt. Gebruik het maximaal 3 keer per dag.
• Wilt u tijdens het slapen minder last hebben? Gebruik het dan vlak voor het slapengaan.

Hoelang?
Gebruik dit medicijn maximaal 7 dagen achtereen. Als u het langer gebruikt, kan uw neusslijmvlies beschadigen. Hierdoor kunt u continu een verstopte neus hebben. Een gewone verkoudheid is binnen 2 weken over. Zijn uw klachten na 2 weken nog aanwezig? Raadpleeg dan uw arts.

Vergeten

Heeft u het medicijn nog nodig, gebruik het dan alsnog. Gebruik een eventuele volgende dosis minstens 8 uur later.

Verboden

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Er zijn van medicijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Zwangerschap

U kunt dit medicijn in de normale dosering en gedurende maximaal 1 week veilig gebruiken als zwanger bent, binnenkort wilt worden of als u borstvoeding geeft.
Het wordt al jarenlang gebruikt door vrouwen die zwanger willen worden, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, zonder problemen met de vruchtbaarheid, voor de zwangerschap of voor het kind.

Bij langdurige klachten van verstopte neus is het beter om zoutoplossing te gebruiken. Dit kunt u zonder bezwaar langdurig gebruiken.

Stoppen

U kunt in één keer stoppen.

Als u dit medicijn langer dan 7 dagen heeft gebruikt kunt u na stoppen last krijgen van een continu verstopte neus. Gebruik dan geen neusdruppels of neusspray met xylometazoline om het slijmvlies te laten slinken, want deze beschadigen bij langer gebruik het slijmvlies. Eventueel kunt u met een zoutoplossing neusspray proberen uw klachten te verhelpen. Lukt het u niet te stoppen met xylometazoline, overleg dan met uw arts.

Handelsinformatie

Xylometazoline is sinds 1959 internationaal op de markt. Het is zonder recept verkrijgbaar onder de merknamen Coldrex Xylosel en Otrivin en als het merkloze Xylometazoline en Xylometazoline FNA in neusdruppels en neusspray.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.