Introductie

Bisoprolol behoort tot de bètablokkers. Het verlaagt uw bloeddruk en vertraagt uw hartslag. Ook zorgt het ervoor dat uw hart minder zuurstof nodig heeft.

Artsen schrijven het voor bij hoge bloeddruk, pijnlijk of drukkend gevoel op de borst (angina pectoris), een hart dat minder goed pompt (hartfalen) en soms bij hartritmestoornissen.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Bisoprolol maakt uw hartslag trager en verlaagt uw bloeddruk.
• Bij hoge bloeddruk, pijnlijk of drukkend gevoel op de borst (angina pectoris) en een hart dat minder goed pompt (hartfalen). Soms bij een hartritmestoornis met een snelle, niet regelmatige hartslag (boezemfibrilleren).
• Bisoprolol laat uw bloeddruk binnen 6 weken langzaam dalen. Ook uw andere klachten worden minder.
• U kunt dit medicijn het beste in de ochtend innemen.
• Mogelijke bijwerkingen: duizelig zijn of licht gevoel in uw hoofd, koude handen en voeten, klachten van de maag of darmen, moe zijn en hoofdpijn. Houdt u klachten? Overleg dan met uw arts.
• Veel wisselwerkingen met andere middelen. Laat uw apotheker controleren of u bisoprolol veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen, ook medicijnen die u zonder recept heeft gekocht.
• Bent u zwanger? Vraag aan uw arts of apotheker voor u dit medicijn kunt gebruiken. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor zwangere vrouwen.
• Geeft u borstvoeding? Het is niet zeker of dit medicijn in de moedermelk komt en of dit veilig is voor de baby. Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken.

Download de samenvatting

Werking

Hoge bloeddruk

Verschijnselen
Mensen met een hoge bloeddruk voelen hier in het algemeen niets van. Hoge bloeddruk is ook geen ziekte, maar geeft meer risico op hart- en vaatziekten. Als de bloeddruk verhoogd is, stroomt het bloed te krachtig door de vaten. Dit is schadelijk voor de bloedvaten. Beschadigde bloedvaten geven kans op een beroerte (herseninfarct) en ernstige hartziekten, zoals hartkramp en hartfalen.

Werking
Bètablokkers vertragen de hartslag zodat het hart rustiger pompt. Hierdoor daalt de bloeddruk en is er minder kans op een beroerte.

Bij hoge bloeddruk schrijven artsen bètablokkers meestal voor in combinatie met andere medicijnen, zoals plastabletten. In eerste instantie schrijft de arts als bètablokker metoprolol voor, omdat dit middel minder bijwerkingen heeft en in onderzoek het effectiefst is gebleken.

Als metoprolol niet werkt of niet kan worden gebruikt, kan de arts bisoprolol voorschrijven.

Effect
Na zes weken is het volledige effect op de bloeddruk bereikt. Zelf merkt u hier niet veel van. U weet pas of het werkt bij een meting van uw bloeddruk. Toch is het belangrijk bisoprolol elke dag in te nemen. Alleen dan kan bisoprolol de hart- en bloedvaten optimaal beschermen.

Angina pectoris

Verschijnselen
Angina pectoris is een hartaandoening waarbij aanvallen van pijn of een beklemmend gevoel op de borst ontstaan. Deze pijn kan uitstralen naar de arm, kaak, hals of schouder. De pijn ontstaat vooral op momenten dat het hart harder moet gaan werken, zoals bij inspanning, stress, emoties, een zware maaltijd of bij de overgang van warmte naar kou.

Oorzaak
De belangrijkste oorzaak van angina pectoris is een vernauwing van de kransslagaderen van het hart. Hierdoor stroomt er minder bloed, en daarmee zuurstof, naar de hartspier. Dit zuurstofgebrek veroorzaakt de klachten.

Werking
Als u meer dan twee aanvallen van hartkramp per week heeft, schrijft uw arts meestal een bètablokker voor, zoals metoprolol of atenolol. Als deze niet werken of niet kunnen worden gebruikt, kan de arts bisoprolol voorschrijven. Dit medicijn brengt de snelheid en de kracht waarmee het hart klopt terug tot een aanvaardbaar niveau. Het hart heeft dan minder zuurstof nodig. Dit vermindert de kans op een angina pectoris-aanval.

De werking begint binnen 1 uur na inname en houdt ongeveer 24 uur aan. Het effect merkt u doordat u minder last heeft van pijn op de borst, bijvoorbeeld bij het traplopen. Dit betekent echter niet dat u meteen meer inspannende activiteiten mag gaan doen. Uw lichaam moet hier weer langzaam aan wennen. Overleg hierover met uw arts.

Hartfalen

Verschijnselen
Bij hartfalen (decompensatio cordis) is de pompkracht van het hart verzwakt. Het bloed wordt niet meer goed rondgepompt. U bent daardoor sneller moe, u kunt last krijgen van vocht in de benen of achter de longen. U bent dan ook sneller benauwd.

Oorzaak 
Oorzaken voor hartfalen kunnen zijn een langdurig bestaande hoge bloeddruk, slecht werkende hartkleppen, vernauwing in de bloedvaten die het hart van bloed voorzien (kransslagaders), stoornissen in het hartritme of een hartinfarct.

Behandeling
Behalve het wegnemen van de oorzaak, zoals het behandelen van de hoge bloeddruk of het vervangen van een slechte hartklep, spelen geneesmiddelen een belangrijke rol bij hartfalen.

De belangrijkste middelen zijn plastabletten en ACE-remmers of angiotensine-II-blokkers. Als de klachten niet voldoende verminderen, kan de arts bovendien een bètablokker, zoals bisoprolol, voorschrijven.

Werking
Bètablokkers verlagen de bloeddruk, vertragen de hartslag en verminderen de zuurstofbehoefte van het hart. Hierdoor verbetert de pompkracht van het hart. De klachten verminderen hierdoor. Na zes weken is het volledige effect van dit middel bereikt. U merkt dan dat u minder last heeft van dikke enkels, benauwdheid en moeheid.

Hartinfarct (hartaanval)

Voorkómen van hartinfarct tijdens operaties
Mensen met diabetes, nierziekten, hart- en vaatziekten of met een leeftijd boven de 65 jaar lopen meer kans op complicaties tijdens zware operaties. Bijvoorbeeld een hartinfarct of beroerte. Een bètablokker, zoals bisoprolol, kan het hart hiertegen beschermen.
Artsen schrijven het soms voor als er veel risico op hartproblemen is. U moet dan met het medicijn voor de operatie beginnen, liefst 30 dagen van te voren tot uiterlijk 2 dagen ervoor. Na de operatie moet u het nog enige tijd doorgebruiken.

Hartritmestoornissen

Verschijnselen
Bij een hartritmestoornis kan het hart overslaan, onregelmatig slaan, te snel kloppen of 'op hol slaan'. Soms merkt u er niets van, maar soms kunt u de onregelmatige hartslag voelen. Door een hartritmestoornis kunt u zich duizelig, kortademig, gejaagd of angstig voelen.

Oorzaak
Er zijn verschillende oorzaken voor hartritmestoornissen, zoals een beschadigde hartspier door een hartinfarct of een te hard werkende schildklier. Maar vaak is de oorzaak onbekend.

Werking
Bisoprolol regelt de hartslag en heft verschillende stoornissen in het hartritme op. U merkt de werking doordat uw hartslag wat langzamer wordt. Dit effect begint binnen 1 uur na inname en houdt ongeveer 24 uur aan.

Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Duizeligheid of een licht gevoel, vooral bij het opstaan.

  Duizeligheid gaat in het algemeen over als uw lichaam is gewend aan de lagere bloeddruk (binnen enkele dagen tot weken). Bent u duizelig? Sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt dan het best even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen.
  Heeft u de ziekte van Parkinson? Dan kunt u sneller last krijgen van deze bijwerking. Neem contact op met uw arts als u dit merkt. Mogelijk kunt u overstappen op een ander medicijn.

• Maagdarmklachten, zoals braken, misselijkheid en diarree.

  Deze bijwerkingen treden vooral in het begin van de behandeling op. Meestal helpt het als u dit medicijn met wat voedsel inneemt. Blijft u er ook na enige dagen last van houden? Neem dan contact op met uw arts.

• Hoofdpijn en vermoeidheid

• Koude handen en voeten. Heeft u de ziekte van Raynaud, waarbij u koude, witte vingers en tenen hebt zonder gevoel? Dan kunt u hier meer last van krijgen.

  Koude handen en voeten komen doordat de bloedvaten in de huid onvoldoende reageren op kou. Het kan zijn dat u hier last van blijft houden zolang u het medicijn slikt. Zorg voor voldoende bescherming tegen kou door warme kleding te dragen, zoals wanten en sokken. Neem contact op met uw arts als deze bijwerking te veel last geeft.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Slaapstoornissen, zoals moeite met inslapen, levendiger dromen en nachtmerries.

• In de war zijn (verwardheid) en depressieve klachten. ook kunt u dingen gaan geloven of denken die niet kloppen (waandenkbeelden) of dingen gaan zien, horen of voelen die er niet zijn (hallucinaties).

• Erectiestoonissen

  Dit komt door de lagere bloeddruk. Heeft u last van deze bijwerking? Vraag dan advies aan uw arts. Mogelijk moet de dosering aangepast worden of is een ander medicijn geschikter voor u.

• Droge ogen en wazig zien

  Mensen die contactlenzen dragen kunnen door dit medicijn last krijgen van droge ogen. De contactlenzen kunnen dan eerder irriteren. Houd ze in dat geval minder lang in of gebruik bevochtigende oogdruppels (kunsttranen).

• Heeft u het syndroom van Sjögren, waarbij de slijmvliezen van onder andere uw ogen en mond droger zijn dan normaal? U kunt meer klachten krijgen.

  Dit medicijn vermindert de aanmaak van traanvocht en speeksel. Neem contact op met uw arts als u meer last heeft van oogirritatie of een droge mond. Mogelijk is een ander medicijn geschikter.

• Minder goed horen

• Huiduitslag, blozen en haaruitval

• Spierzwakte, spierkramp en pijn in uw gewrichten

• Heeft u diabetes? U merkt minder snel dat u een te laag bloedglucose (hypo) heeft. Dit komt omdat dit medicijn de verschijnselen tegengaat die ontstaan bij een hypo. Controleer daarom vaker uw bloedglucose.

• Heeft u astma of COPD? Dan kunt u meer last van benauwdheid krijgen. Als u het benauwd heeft, naam dan contact op met uw arts. Mogelijk is een ander medicijn geschikter voor u.

• Heeft u de spierziekte myasthenia gravis? U kunt meer last van krijgen van deze aandoening. Neem contact op met uw arts als u dit merkt.

• Heeft u psoriasis? U kunt meer last krijgen van deze aandoening. Neem contact op met uw arts als u last heeft van rode schilferende of glanzende plekken op de huid, beschadigingen van de huid, jeuk, putjes in de nagels en gewrichtsklachten.

• Heeft u de aangeboren hartafwijking Wolff-Parkinson-White-syndroom? Er kunnen ernstige hartritmestoornissen ontstaan door dit medicijn. U mag dit medicijn alleen op voorschrift en onder controle van een cardioloog of internist gebruiken.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?
Neem de tablet in met een half glas water.

Wanneer?
U mag het medicijn innemen op elk moment van de dag. Het beste kunt u een vast tijdstip kiezen, dan vergeet u minder snel een dosis.

Als u het 1 keer per dag gebruikt: bij voorkeur 's ochtends.
Als u het 2 keer per dag gebruikt: bijvoorbeeld 's ochtends en 's avonds.

Hoe lang?

• Hoge bloeddruk. Een behandeling voor hoge bloeddruk is meestal langdurig. Als dit medicijn goed bij u werkt, moet u dit medicijn waarschijnlijk uw leven lang gebruiken.
• Hartkramp, hartfalen en hartritmestoornissen. Waarschijnlijk moet u bisoprolol langdurig gebruiken. Overleg dit met uw arts.
• Voorkomen hartinfarct bij operaties. Overleg met uw arts hoe lang u bisoprolol na de operatie moet gebruiken.

Vergeten

Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

• U gebruikt bisoprolol 1 keer per dag: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende tablet normaal inneemt? Neem de vergeten tablet dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten tablet dan over.
• U gebruikt bisoprolol 2 keer per dag: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende tablet normaal inneemt? Neem de vergeten tablet dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten tablet dan over.

Verboden

autorijden?
Ja, dat kan. Dit medicijn heeft geen invloed op hoe goed u kunt autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol verwijdt de bloedvaten. Het kan daardoor in het begin van de behandeling de bijwerking duizeligheid versterken. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate uit. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt. In het algemeen is enkele keren per week een glas wijn geen probleem.

alles eten?
U mag eten en drinken zoals u normaal ook doet

Wisselwerking

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Andere bloeddrukverlagende medicijnen. De bloeddruk kan te laag worden als u bisoprolol samen met andere bloeddrukverlagers gaat gebruiken. Uw arts houdt hier rekening mee en zal in het begin een lagere dosering voorschrijven. Al naar gelang het effect zal de arts de dosis geleidelijk verhogen. Bij combinatie met de hartmedicijnen verapamil of diltiazem kan de hartslag trager en onregelmatiger worden. Uw arts zal in dit geval uw hartfunctie regelmatig controleren.
• Pijnstillers van het NSAID-type zoals ibuprofen, naproxen of diclofenac. Deze pijnstillers kunnen de werking van bisoprolol bij hoge bloeddruk en hartfalen verminderen. Gebruikt u een pijnstiller van het NSAID-type langer dan twee weken en gebruikt u bisoprolol voor een hoge bloeddruk of hartfalen? Dan zal uw bloeddruk extra gecontroleerd moeten worden. Neem hiervoor contact op met uw arts. Bij hartfalen: als u meer klachten krijgt van moeheid, benauwdheid of dikke enkels, neem dan ook contact op met uw arts.
• Bepaalde medicijnen voor een vergrote prostaat, namelijk de alfa-blokkers (alfuzosine, doxazosine en terazosine). Deze kunnen in het begin van de behandeling de bloeddruk verlagen en duizeligheid veroorzaken. Bisoprolol versterkt deze bijwerking. Deze wisselwerking is alleen van belang de eerste dagen dat u met een alfa-blokker begint. U kunt de alfa-blokker de eerste keren het beste 's avonds innemen, als u al op bed zit, voor het geval u duizelig wordt. Als u een alfa-blokker met vertraagde afgifte gebruikt, kunt u de volgende ochtend duizelig worden bij het opstaan. Dit is na enkele dagen over.
• Medicijnen die het bloedsuiker verlagen, zoals insuline, tolbutamide, glibenclamide en glimepiride. Deze medicijnen worden gebruikt om het bloedsuiker te verminderen bij mensen met diabetes. Een te laag bloedsuiker noemen we een 'hypo'. Wanneer u een bètablokker gebruikt, voelt u minder snel dat u een hypo heeft. Dat komt omdat de bètablokker de waarschuwende signalen, zoals trillen en hartkloppingen, onderdrukt. Andere verschijnselen, zoals zweten, wazig zien en hongergevoel, verdwijnen niet. Let daarom extra op deze laatste verschijnselen.
• Adrenaline-injectie bij allergie. Bisoprolol vermindert het effect van adrenaline. Dat kan gevaarlijk zijn bij ernstige allergische reacties waarbij een adrenaline-injectie nodig is om de bloeddruk weer goed te krijgen. Overleg hierover met uw arts als u af en toe een dergelijke injectie nodig heeft en uw arts wil u een bètablokker voorschrijven.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Zwangerschap
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Wel is bekend dat bij gebruik in de laatste maanden van de zwangerschap, de baby last kan krijgen van ademhalingsproblemen, een te trage hartslag, lage bloeddruk, laag bloedsuiker en langzamer groeien. Overleg met uw arts. Mogelijk kunt u (tijdelijk) overstappen op een ander medicijn.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of het in de moedermelk terechtkomt. Als het in de moedermelk komt, kan het bijwerkingen bij het kind geven. Misschien kunt u overstappen op een ander medicijn. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

Stoppen

Stop niet zomaar zelf met dit medicijn. Overleg altijd eerst met uw apotheker en arts als u wilt stoppen.

U moet dit medicijn namelijk afbouwen, dat betekent dat u dit medicijn NIET in 1 keer mag stoppen. Als u in 1 keer stopt, is de verandering voor uw hart en bloeddruk dan te snel. Bouw het gebruik in 1 tot 2 weken langzaam af in overleg met uw arts en apotheker.

Als u bisoprolol moet stoppen voor een operatie, moet u meestal minstens 48 uur voor de operatie stoppen. Overleg met de behandelend arts.

Gebruikt u dit medicijn voor een hoge bloeddruk en denkt u erover na om te stoppen met dit medicijn? Bekijk dan het thema 'Kan ik stoppen met mijn medicijnen die de bloeddruk verlagen (bloeddrukverlagers)?'.

Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

Bisoprolol is sinds 1988 internationaal op de markt. Het is te krijgen in tabletten onder de merknamen Emcor en Emcor Deco. En als het merkloze Bisoprololfumaraat.

Bisoprolol wordt ook gebruikt in combinatie met een andere werkzame stof als het merkloze Bisoprolol/Hydrochloorthiazide.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.