Introductie

In kunsttranen zit een bevochtigingsmiddel.

Artsen schrijven het voor bij droge ogen en bij het Syndroom van Sjögren.

Instructiefilmpje

Film 1 - Oogdruppels en oogzalf

Highlight

• Kunsttranen maken het traanvocht in uw oog dikker. Daardoor droogt uw hoornvlies niet uit.
• Bij droge ogen en het syndroom van Sjögren (een afweerziekte waardoor u last krijgt van droge ogen).
• Kunsttranen werken meteen. Ze blijven 3 tot 4 uur in uw oog.
• Heeft u een geïrriteerd hoornvlies door uitdroging? Dan kan het een paar dagen duren voordat de irritatie over is.
• Kunsttranen zijn niet makkelijk om te gebruiken. Een apotheekmedewerker kan u laten zien hoe het moet. Of bekijk het instructiefilmpje op deze website.
• Heeft u moeite met druppelen? Vraag uw apotheek om een oogdruppelhulp.
• Na het druppelen kunt u wazig zien en heel soms kan uw oog branderig aanvoelen. Dit verdwijnt binnen een paar minuten. Blijft u last houden? Overleg dan met uw apotheker of arts.
• U mag dit medicijn gebruiken als u zwanger bent. Of als u zwanger wilt worden.
• U mag dit medicijn gebruiken als u borstvoeding geeft.
   

Werking

Droge ogen

Verschijnselen
Om het oogoppervlak te beschermen tegen uitdroging en beschadiging maken de traanklieren traanvocht aan. Door te knipperen verdelen de oogleden dit traanvocht over het oogoppervlak. Als het traanvocht het oog niet vochtig genoeg houdt kunt u vervelende klachten krijgen. U kunt dan last krijgen van een brandend pijnlijk gevoel in het oog en wazig zien. Het hoornvlies kan beschadigd raken en gaan ontsteken.

Oorzaken
Te weinig traanvocht kan komen door bijvoorbeeld ouderdom, bijwerkingen van medicijnen en het syndroom van Sjögren.

Werking
Het bevochtigingsmiddel in deze druppels maakt het traanvocht in het oog dikker en voorkomt dat het hoornvlies uitdroogt.

De kunsttranen werken direct. De druppels blijven 3 tot 4 uur in het oog.
Bij een door uitdroging geïrriteerd hoornvlies kan het een paar dagen duren voor de irritatie over is.

Kunsttranen met of zonder conserveermiddel
Er zijn kunsttranen met en zonder conserveermiddel. Kunsttranen zonder conserveermiddel moet u na gebruik weggooien. Kunsttranen met conserveermiddel kunt u vaker gebruiken. Sommige mensen zijn overgevoelig voor een conserveermiddel. In de verschillende merken kunsttranen met conserveermiddel zitten verschillende conserveermiddelen. Zoek daarom altijd eerst met uw arts of apotheker naar een kunsttraan met conserveermiddel waar u niet overgevoelig voor bent.

Syndroom van Sjögren

Oorzaak en verschijnselen
Bij het syndroom van Sjögren is het eigen afweersysteem actief tegen de eigen traan-, speeksel- en slijmklieren. Daardoor werken deze klieren niet meer of niet goed.  Het laagje huid met slijm (de slijmvliezen) van onder andere ogen, mond, neus en keel zijn droger dan normaal.

Behandeling van droge ogen
Het syndroom van Sjögren is niet te genezen. Wel kunt u de klachten minder maken. Thuis en misschien op het werk met een luchtbevochtiger. En u kunt kunsttranen gebruiken.

Werking
Het bevochtigingsmiddel in deze druppels maakt het traanvocht in het oog dikker en voorkomt dat het hoornvlies uitdroogt.

De kunsttranen werken direct. De druppels blijven 3 tot 4 uur in het oog.
Bij een door uitdroging geïrriteerd hoornvlies, kan het een paar dagen duren voor de irritatie over is.

Kunsttranen met of zonder conserveermiddel
Er zijn kunsttranen met en zonder conserveermiddel. Kunsttranen zonder conserveermiddel moet u na gebruik weggooien. Kunsttranen met conserveermiddel kunt u vaker gebruiken. Sommige mensen zijn overgevoelig voor een conserveermiddel. In de verschillende merken kunsttranen met conserveermiddel zitten verschillende conserveermiddelen. Zoek daarom altijd eerst met uw arts of apotheker naar een kunsttraan met conserveermiddel waar u niet overgevoelig voor bent.

Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Wazig zien en zelden een licht branderig gevoel tijdens en net na het indruppelen.

  Dit hoort binnen een paar minuten over te zijn. Raadpleeg uw arts als deze klachten blijven bestaan.

De belangrijkste bijwerkingen bij gebruik van kunsttranen met conserveermiddel zijn de volgende.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Overige oogklachten, zoals irritatie, korstjes op het ooglid en zeer zelden kleverige, gezwollen en geirriteerd ooglid, jeuk aan het oog, roodheid van het oog en tranende ogen.

  Deze bijwerkingen gaan meestal vanzelf over. Raadpleeg uw arts als ze blijven bestaan.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Overgevoeligheid voor het conserveermiddel. Dit merkt u als de irritatie niet overgaat en het oog rood wordt of blijft.

  Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts of apotheek. Misschien is er een ander merk kunsttranen met een conserveermiddel waar u niet overgevoelig voor bent. Of misschien kunt u kunsttranen zonder conserveermiddel gebruiken. Geef wel aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor het conserveermiddel. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het middel niet opnieuw krijgt.

• Gebruikt u dit middel een paar maanden? Dan kan het conserveermiddel het hoornvlies irriteren. Raadpleeg uw arts als oogirritatie niet binnen een dag overgaat. Heeft u het syndroom van Sjögren? En gebruikt u dit middel meer dan 4 keer per dag? Dan kunt u door het conserveermiddel meer last krijgen van oogirritatie.

  Neem dan contact op met uw arts. Misschien kunt u kunsttranen zonder conserveermiddel gebruiken.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?

• Moet u het flesje op een koele plaats bewaren? Dan kunt u de druppels het beste vóór gebruik op lichaamstemperatuur brengen door door het flesje een paar minuten in de hand te houden of tussen de handpalmen te wrijven. Het druppelen van koude oogdruppels in uw oog kan namelijk pijnlijk zijn.
• Was uw handen als ze vies zijn. Als u ze wast, droog ze dan goed af met een papieren handdoekje of keukenrol.
• Gebruikt u oogdruppels met een conserveermiddel? En draagt u lenzen? Haal de lenzen uit uw oog voor u de druppels gebruikt. Het hangt af van het soort conserveermiddel of u uw contactlenzen tussen de toedieningen door weer kunt indoen. Er zijn namelijk conserveermiddelen die zachte contactlenzen kunnen beschadigen. Kijk hiervoor in de bijsluiter van de verpakking. Harde lenzen kunt 15 minuten na het druppelen weer indoen.
• Draai het dopje van de druppelaar af.
• Leg het dopje op de zijkant.
• Buig het hoofd achterover en kijk omhoog.
• Trek het onderste ooglid voorzichtig naar beneden zodat er een 'gootje' ontstaat. 
• Zet de hand met het flesje bovenop de hand die het gootje maakt.
• Houd het flesje vlak boven uw oog. Zorg dat het flesje uw oog of wimpers niet raakt.
  • Oogdruppels: knijp voorzichtig in het flesje en laat de druppel in het gootje vallen.
  • Ooggel: knijp zacht in de tube. Er vormt zich een druppel. Laat de druppel in het gootje vallen.
• U kunt uw hoofd weer rechtop buigen. 
• Sluit uw oog zonder te knijpen. En probeer uw oog 1 minuut dicht te houden.
• Sluit het flesje direct na het indruppelen.
• Bewaar de oogdruppels zoals op het etiket is aangegeven.

Vindt u het lastig om de druppel goed in het oog te krijgen? Vraag dan in de apotheek om een oogdruppelhulp. Dit is een houdertje waarmee u gemakkelijker in het oog kunt druppelen.

De meeste flesjes met oogdruppels zijn na openen nog 1 maand houdbaar. U kunt op de verpakking schrijven wanneer u het heeft aangebroken.

Wanneer?
Breng 1 of 2 druppels aan als het oog droog en geïrriteerd voelt. In een droge omgeving zult u vaker moeten druppelen.

Hoe lang?
U kunt dit middel gebruiken zolang u te weinig traanvocht aanmaakt.

Vergeten

Breng de druppels in zodra u ze nodig heeft. Het is niet erg als u snel erna opnieuw indruppelt.

Verboden

autorijden
Wacht na het indruppelen een paar minuten voor u gaat autorijden. U kunt na het indruppelen namelijk een paar minuten wazig zien.

alcohol drinken en alles eten?
Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Gebruikt u andere oogdruppels of oogzalven? Gebruik de kunsttranen altijd als laatste en wacht minstens 15 minuten na de andere druppels of de zalf.

Zwangerschap

U kunt dit middel veilig gebruiken. Het wordt al jarenlang gebruikt door zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, zonder nadelige gevolgen voor het kind.

Stoppen

U kunt op elk moment in één keer stoppen met het gebruik van dit middel.

Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

Kunsttranen bevatten een bevochtigingsmiddel dat werkt tegen droge ogen. Er zijn kunsttranen met en zonder conserveermiddel. Kunsttranen met conserveermiddel zijn verkrijgbaar in een flesje of tube die u meerdere keren kunt gebruiken. Kunsttranen zonder conserveermiddel zijn verkrijgbaar in flesjes die u na 1 keer gebruik weg moet gooien. 

De bevochtigingsmiddelen die het meest worden gebruikt in kunsttranen met een conserveermiddel, zijn:

• carbomeer (Dry Eye Ooggel, Liposic ooggel, Thilo Tears ooggel, Vidisic Carbogel)
• dextran 70 met hypromellose (Duratears)
• hypromellose (Hypromellose Oogdruppels)
• povidon (Oculotect, Protagens, Vidisic PVP)

De bevochtigingsmiddelen die het meest worden gebruikt in kunsttranen zonder conserveermiddel zijn:

• carbomeer (in Vidisic Carbogel EDO)
• Hyaluronzuur met carbomeer (Hylan)
• carmellose (in Celluvisc)
• hypromellose (in Monofree Hypromellose)
• povidon (Duratears Free, Oculotect Unidose en Protagens Mono)

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.