Introductie

Cimetidine is een maagzuurremmer. Het behoort tot de H2-blokkers. Het vermindert de aanmaak van zuur in de maag.

Cimetidine wordt gebruikt bij maagklachten en maag- of darmzweren.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Cimetidine vermindert de aanmaak van maagzuur.
• Bij maagklachten (brandend maagzuur, pijn door opkomend maagzuur, een opgeblazen gevoel met misselijkheid, maagzweren en darmzweren). En om de maag te beschermen tegen de schadelijke invloed van medicijnen.
• Werkt binnen een uur en ongeveer 6 uur lang. Binnen een paar dagen beginnen de beschadigingen te genezen. U heeft dan minder snel last van uw maag.
• Tabletten: innemen met een half glas water.
• Hoelang en hoevaak u dit medicijn moet gebruiken, hangt af van de ziekte. Soms moet u het langer gebruiken. Dan komen uw klachten niet terug.
• In het begin kunt u duizelig worden of moe worden. U kunt ook last krijgen van hoofdpijn, diarree of pijn in uw gewrichten. Heeft u veel last van deze bijwerkingen? Of zijn ze na enkele weken nog niet over? Raadpleeg dan uw arts. Bij mannen kunnen de borstklieren opzwellen.
• Veel wisselwerkingen met andere medicijnen. Vraag uw apotheker of u cimetidine veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen, ook als u die zonder recept heeft gekocht.

Werking

Maagklachten

Er zijn verschillende soorten maagklachten. Het meest komen voor brandend maagzuur, refluxklachten en misselijkheid of een opgeblazen gevoel.

Brandend maagzuur of zuurbranden
Brandend maagzuur of zuurbranden merkt u aan een zeurderige of scherpe pijn. Deze pijn voelt u vooral vlak na het eten, omdat dan de aanmaak van maagzuur het grootst is. Maagzuur is een vloeistof in de maag die nodig is om voedsel te verteren. Bij te veel maagzuur of bij wondjes op het maagslijmvlies kunt u last krijgen van dit zuur.

Refluxklachten
Bij refluxklachten sluit het klepje tussen de slokdarm en de maag niet goed, waardoor maagzuur in de slokdarm komt. Vooral als u ligt of voorover buigt. De slokdarm kan dan geïrriteerd raken. Dit is vooral te merken aan een flinke pijn hoog in de buik of achter het borstbeen.

Misselijkheid en een opgeblazen gevoel
Maagpijn met misselijkheid en een opgeblazen gevoel wordt ook wel dyspepsie genoemd. Hierbij kunt u last hebben van zuurbranden, pijn in de bovenbuik, misselijkheid, een opgeblazen gevoel en snelle verzadiging bij het eten. Er is geen duidelijke oorzaak aan te wijzen, meestal gaat het om een combinatie van factoren. Eetgewoonten (te veel, te vet, te snel), overmatig gebruik van koffie, alcohol of sigaretten en stress kunnen een rol spelen.

Behandeling
Soms helpt het uw eetgewoonten aan te passen. Neem bijvoorbeeld drie tot vijf kleine maaltijden per dag, in plaats van een of twee grote. Vermijd voedsel en drank waar u snel last van krijgt, zoals alcohol of scherpe kruiden. Ook als u stopt met roken kunnen maagklachten verminderen. Ook medicijnen kunnen maagklachten geven. Overleg met uw arts als u denkt dat uw maagklachten door medicijnen komen.

Helpen deze adviezen onvoldoende? Dan schrijft de arts meestal een medicijn voor dat het maagzuur bindt of de maagwand beschermt. Werkt dat ook onvoldoende? Dan kan uw arts een maagzuurremmer, zoals cimetidine, voorschrijven.

Werking
Cimetidine remt de aanmaak van maagzuur. De werking begint na ongeveer een half uur. Doordat er minder zuur in de maag komt, kan het maagslijmvlies genezen. U merkt binnen enkele dagen dat u minder last heeft van uw maag.

Maagzweer en darmzweer

Verschijnselen
Mensen met een maag- of darmzweer (ulcus) hebben vaak een zeurende pijn in de bovenbuik. Meestal is de pijn ’s nachts het ergst en neemt de pijn af door wat te eten. Soms treedt de pijn echter juist op vlak na het eten. Ook een opgeblazen gevoel, misselijkheid en braken komen voor.

Oorzaak
Een maag- of darmzweer kan ontstaan als het slijmvlies dat de maagwand bekleedt onvoldoende beschermt tegen het maagzuur. Hierdoor kan maagzuur inwerken op de maagwand en kunnen zweren ontstaan. Mogelijke oorzaken hiervoor zijn:

• Gedurende lange tijd te veel maagzuur in de maag. Dit kan het geval zijn als u rookt.
• Een infectie met een bacterie (Helicobacter pylori). Deze kan zich in de maagwand nestelen en op den duur het maagslijmvlies zodanig irriteren dat een zweertje ontstaat.
• Maagbeschadigende geneesmiddelen. Voorbeelden hiervan zijn de pijnstiller acetylsalicylzuur en ontstekingsremmende pijnstillers van het NSAID-type (zoals ibuprofen, naproxen, diclofenac en indometacine).
• Bijnierschorshormonen (corticosteroïden) kunnen bij mensen die eerder een maag- of darmzweer hebben gehad opnieuw een zweer veroorzaken.

Behandeling
Soms helpt het uw eetgewoonten aan te passen. Neem bijvoorbeeld drie tot vijf kleine maaltijden per dag, in plaats van een of twee grote. Vermijd voedsel en drank waar u snel last van krijgt, zoals alcohol of scherpe kruiden. Ook als u stopt met roken kunnen maagklachten verminderen. Sommige medicijnen kunnen maagklachten geven. Overleg met uw arts als u denkt dat uw maagklachten door medicijnen komen.

Mochten deze adviezen onvoldoende helpen, dan schrijft de arts meestal eerst een medicijn voor dat het maagzuur bindt. Werkt dat onvoldoende, dan kan uw arts een maagzuurremmer zoals cimetidine voorschrijven.

Indien u vaker last heeft van een zweer, kan uw arts u langdurig gebruik van cimetidine voorschrijven. Hiermee kunt u een terugkeer van de zweer voorkomen.

Als een infectie met de Helicobacter-bacterie de oorzaak van de zweer is, is een antibioticumbehandeling mogelijk. U kunt daarover overleggen met uw arts.
Als u langdurig maagbeschadigende medicijnen moet gebruiken en u vaker last heeft van een zweer, kan uw arts u gedurende lange tijd cimetidine voorschrijven.  Hiermee kunt u een terugkeer van de zweer voorkomen. U merkt in dat geval niet dat het medicijn werkt. Toch is het belangrijk om dit medicijn consequent te gebruiken om een terugkeer van een zweer te voorkomen.

Werking 
Cimetidine remt de aanmaak van maagzuur. De werking begint na ongeveer een half uur. Doordat er minder zuur in de maag komt, kan het maagslijmvlies genezen. U merkt binnen enkele dagen dat u minder last heeft van uw maag.
Het kan echter vier tot acht weken duren voor een zweer genezen is.

Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Hoofdpijn, duizeligheid en vermoeidheid

  Deze bijwerkingen gaan meestal over als uw lichaam aan het medicijn gewend is. Heeft u hier nog last van na enkele weken? Raadpleeg dan uw arts.

• Diarree

  Deze bijwerking gaat meestal over als uw lichaam aan het medicijn gewend is. Heeft u hier nog last van na enkele weken? Raadpleeg dan uw arts.

• Huiduitslag. Zeer zelden kunt u last krijgen van overgevoeligheid. In zeldzame gevallen ontstaat er koorts of een ernstige huidafwijking. Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan flauwvallen of een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Waarschuw in al deze gevallen direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.

   

  Bent u overgevoelig bent voor dit medicijn. Dan mag u het niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

• Spierpijn

  Deze bijwerking gaat meestal over als uw lichaam aan het medicijn gewend is. Heeft u hier nog last van na enkele weken? Raadpleeg dan uw arts.

• Bij mannen: borstvorming (opzwellen van de borstklieren)

  Dit treedt meestal op als u dit medicijn langer dan een maand gebruikt. Als u met dit medicijn stopt, gaat deze bijwerking meestal weer over.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Haaruitval, jeuk en roodheid van de huid

  Als u met dit medicijn stopt, gaan deze bijwerkingen weer over.

• Gewrichtspijn

• Koorts

• Psychische klachten zoals depressie, waandenkbeelden (hallucinaties), irritatie en slaapstoornissen. Bij ouderen ook verward zijn.

  Heeft u deze bijwerkingen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.

• Zenuwbeschadiging. Krijgt u last van een doof of tintelend gevoel in de huid? Raadpleeg dan uw arts.

• Ontsteking van de alvleesklier of van de lever en bloedafwijkingen. Waarschuw uw arts bij een of meer van de volgende verschijnselen: plotselinge hevige pijn in bovenbuik, geelzucht, onverklaarbare blauwe plekken, extreme vermoeidheid of keelpijn met koorts en blaren in de keel.

• Maagdarmklachten, zoals buikpijn, misselijkheid en braken

• Seksuele stoornissen, zoals impotentie

  Deze bijwerking gaat over als u met dit medicijn stopt. Neem contact op met uw arts als u hier last van heeft.

• Meer kans op hartritmestoornissen. U merkt dit soms alleen aan plotselinge duizelingen of als u even wegraakt. Vooral mensen met de aangeboren vorm van de hartritmestoornis verlengd QT-interval hebben hier meer kans op. Gebruik dit medicijn NIET als u deze aangeboren hartritmestoornis heeft.

  Overleg met uw arts. Mogelijk kunt u overstappen op een ander medicijn.

• Dubbel zien

   

  Heeft hier erg veel last van, raadpleeg dan uw arts.

• Ontsteking van de nieren. U merkt dit aan vaak kleine beetjes moet plassen, aan bloed in de urine of vermoeidheid. Waarschuw dan een arts.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?

De tabletten innemen met een half glas water.

Wanneer?

• Gebruikt u dit medicijn 1 keer per dag? En heeft u vooral 's nachts klachten? Neem dit medicijn dan 's avonds na het eten of voordat u gaat slapen. Bovendien maakt uw maag 's nachts het meeste zuur aan, dus werkt dit medicijn nog beter.
• Gebruikt u dit medicijn 2 keer per dag? Neem dit medicijn dan 's ochtends na het ontbijt en 's avonds na het eten of voordat u gaat slapen. Op deze momenten maakt uw maag het meeste zuur aan, dus werkt dit medicijn nog beter.
• Gebruikt u dit medicijn 4 keer per dag? Neem dit medicijn dan na elke maaltijd en voordat u gaat slapen. Op deze momenten maakt uw maag het meeste zuur aan, dus werkt dit medicijn nog beter.
• Heeft u vooral klachten tijdens het eten? Neem dit medicijn dan een uur voordat u gaat eten.

Hoelang?
Hoelang u dit middel moet gebruiken ligt aan de klachten die u heeft. Een maag- of darmzweer kan binnen 4 tot 8 weken genezen. Soms schrijft de arts het medicijn langer voor om te voorkomen dat een zweer terugkomt.

Gebruikt u dit medicijn om een zweer te voorkomen omdat u bepaalde medicijnen gebruikt, zoals ontstekingsremmende pijnstillers of bijnierschorshormonen? Dan moet u doorgaan zolang u deze medicijnen slikt.

Vergeten

Het is belangrijk dat u dit medicijn gebruikt zoals de arts heeft voorgeschreven. Bent u het medicijn vergeten in te nemen?

• Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt:
  • Duurt het langer dan 8 uur voordat u de volgende tablet moet innemen? Neem de vergeten tablet dan alsnog in.
  • Duurt het korter dan 8 uur voordat u de volgende tablet moet innemen? Sla dan de vergeten tablet over. U mag geen extra tablet innemen.
• Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt:
  • Duurt het langer dan 4 uur voordat u de volgende tablet moet innemen? Neem de vergeten tablet dan alsnog in.
  • Duurt het korter dan 4 uur voordat u de volgende tablet moet innemen? Sla dan de vergeten tablet over. U mag geen extra tablet innemen.
• Als u dit medicijn 4 keer per dag gebruikt:
  • Duurt het langer dan 1 uur voordat u de volgende tablet moet innemen? Neem de vergeten tablet dan alsnog in.
  • Duurt het korter dan 1 uur voordat u de volgende tablet moet innemen? Sla dan de vergeten tablet over. U mag geen extra tablet innemen.

Verboden

autorijden?
Ja, dat kan. Dit medicijn heeft geen invloed op hoe goed u kunt autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de maag. Daarom kunt u beter geen alcohol drinken als u last heeft van maagklachten.

alles eten?
U mag eten en drinken zoals u normaal ook doet. Bepaalde soorten voedsel kunnen wel maagklachten geven.
Klik hier voor meer informatie over wat u zelf kunt doen bij maagklachten.

Wisselwerking

Dit middel heeft wisselwerkingen met veel andere medicijnen. In de tekst hieronder staan meestal alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Hart- en vaatmiddelen van de groep calciumblokkers, namelijk amlopidine, barnidipine, felodipine, lacidipine, lercanidipine, nicardipine, nifedipine en nimodipine. Deze medicijnen kunnen in combinatie met cimetidine meer bijwerkingen geven, zoals opgezwollen enkels of onderbenen, hoofdpijn, blozen en duizeligheid. Neem in dat geval contact op met uw arts.
• De hart- en vaatmiddelen diltiazem en verapamil. Deze medicijnen kunnen in combinatie met cimetidine meer bijwerkingen geven, zoals een te sterke daling van de hartslag en bloeddruk. Overleg hierover met uw arts. Mogelijk kan uw arts een ander medicijn tegen het maagzuur voorschrijven of de dosering van diltiazem of verapamil verlagen.
• Flecaïnide, een medicijn tegen hartritmestoornissen. De hoeveelheid flecaïnide in uw bloed kan te hoog worden en bijwerkingen geven. U zult de hoeveelheid flecaïnide in uw bloed regelmatig moeten laten controleren. Overleg met uw arts.
• Sommige medicijnen tegen depressie zoals amitriptyline, doxepine, imipramine en nortriptyline. De hoeveelheid van deze medicijnen in het bloed kan toenemen. Overleg hierover met uw arts. Wellicht kan deze u een ander medicijn tegen het maagzuur voorschrijven.
• Carbamazepine en fenytoïne, onder andere gebruikt bij epilepsie, verdwijnen minder snel uit het lichaam. Hierdoor kan er te veel van in het bloed komen. U zult de hoeveelheid carbamazepine en fenytoïne in uw bloed regelmatig moeten laten controleren. De arts zal de dosering dan eventueel verlagen.
• Itraconazol en posaconazol (antischimmelmiddelen). Deze medicijnen hebben een zure maaginhoud nodig om in de bloedbaan opgenomen te kunnen worden. Cimetidine vermindert juist de hoeveelheid zuur in de maag, waardoor te weinig van de antischimmelmiddelen in het bloed komen. Neem deze medicijnen daarom in met een zure koolzuurhoudende frisdrank, zoals cola. De inhoud van de maag wordt hierdoor tijdelijk weer zuur, zodat de antischimmelmiddelen opgenomen kunnen worden. Deze wisselwerking is niet van toepassing voor de drank met itraconazol (Trisporal OS) en de tabletten met posaconazol (Noxafil tablet). Hiervoor is geen zure maaginhoud nodig.
• Ketoconazol, een medicijn tegen de ziekte van Cushing.
• Cefuroxim (antibioticum). Bij gelijktijdig gebruik met cimetidine wordt cefuroxim niet voldoende opgenomen en werkt het minder goed. Overleg met uw arts of een ander antibioticum voor u mogelijk is.
• Het medicijn tegen erectiestoornissen sildenafil. De hoeveelheid sildenafil in het bloed kan door dit medicijn stijgen. Hierdoor zijn de bijwerkingen sterker. Gebruik niet meer dan 25 mg sildenafil per 24 uur als u dit medicijn gebruikt.
• Theofylline, een medicijn tegen benauwdheidsklachten. De hoeveelheid theofylline in uw bloed kan stijgen. U kunt dan last krijgen van maagklachten, hoofdpijn, duizeligheid en epileptische aanvallen. Gebruik daarom liever geen cimetidine, maar een andere H2-blokker die deze wisselwerking niet heeft. Overleg hierover met uw arts of apotheker.
• Ulipristal, een morning-afterpil. Cimetidine kan de betrouwbaarheid van deze morning-afterpil verminderen. Overleg hierover met uw arts.
• Sommige medicijnen tegen hiv en hepatitis C. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.
• Sommige medicijnen tegen kanker. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. De werking en bijwerkingen van deze medicijnen kunnen veranderen. Overleg hierover met uw arts.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Zwangerschap
U kunt dit medicijn veilig gebruiken tijdens de zwangerschap. Er is redelijk veel ervaring met het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap. En er zijn geen aanwijzingen dat dit medicijn slecht is voor de baby.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Dit medicijn komt namelijk in vrij grote hoeveelheden in de moedermelk terecht. Het kan bijwerkingen bij het kind geven. Mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven dat u wel veilig kunt gebruiken.

Stoppen

Gebruikt u dit medicijn langer dan 8 weken achter elkaar? Dan kunt u beter niet in één keer stoppen. Uw maag reageert dan namelijk door extra veel maagzuur aan te maken. Daardoor komen uw klachten terug. U kunt dit medicijn het beste in twee tot drie weken langzaam afbouwen.

Heeft u het korter dan 8 weken gebruikt? Dan kunt u wel in één keer stoppen. Stop alleen als uw arts dat adviseert. Want mogelijk is het slijmvlies van uw maag of darm nog niet genezen. Uw klachten kunnen dan terugkomen. Ga daarom door met dit medicijn, ook al heeft u geen klachten.

Handelsinformatie

Cimetidine is sinds 1976 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar als het merkloze Cimetidine in tabletten.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.