Introductie

HCG is een lichaamseigen hormoon aangemaakt door de placenta (moederkoek). Bij vrouwen stimuleert HCG de eisprong en het stimuleert de eierstokken om het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen te maken. Ook zorgt HCG ervoor dat de baarmoederwand gereed is voor innesteling van een bevruchte eicel.

Artsen schrijven dit middel voor bij verminderde vruchtbaarheid bij vrouwen.

HCG wordt ook aangeprezen als afslankmiddel. Uit onderzoek is gebleken dat het hiervoor NIET werkt.

Highlight

• Humaan Choriongonadotrofine (HCG) is een lichaamseigen hormoon. Het stimuleert bij vrouwen de eisprong. Ook zorgt het dat een bevruchte eicel zich kan nestelen in de baarmoeder.
• Bij vrouwen die moeilijk kinderen kunnen krijgen.
• U krijgt een injectie op het moment dat de eicellen voldoende zijn gerijpt. Soms krijgt u één injectie, soms krijgt u er meerdere.
• U heeft meer kans op een tweeling of meerling, omdat meerdere eicellen zich tegelijk kunnen ontwikkelen.
• U kunt pijn op de injectieplaats krijgen. Dit trekt vanzelf weg.
• Mogelijke bijwerkingen: ernstige maagdarmklachten en pijnlijke borsten krijgen, vocht vasthouden of kortademig worden. Waarschuw dan direct een arts.
• U gebruikt dit medicijn als u zwanger wilt worden. U mag dit medicijn nog kort gebruiken als u net zwanger bent. Gebruik humaan choriongonadotrofine niet later tijdens de zwangerschap.
• U mag dit medicijn gebruiken als u borstvoeding geeft. Dit medicijn kan er wel voor zorgen dat u minder moedermelk maakt.

Download de samenvatting

Werking

Verminderde vruchtbaarheid

HCG wordt gebruikt bij vrouwen die moeilijk kinderen kunnen krijgen.

Voor een zwangerschap is een gerijpte eicel nodig. Als de eicel voldoende is ontwikkeld, komt hij vrij voor bevruchting. Dit heet de eisprong. HCG kan die eisprong stimuleren. Een mannelijke zaadcel kan daarna de vrijgekomen eicel bevruchten. 

Oorzaken
Verminderde vruchtbaarheid kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld door vergroeiingen van de eierstokken bij vrouwen (polycysteus ovarium syndroom, PCOS).

Verminderde vruchtbaarheid kan ook ontstaan als de hypofyse onvoldoende hormonen aanmaakt. De hypofyse is een orgaan in de hersenen dat hormonen maakt, zoals hormonen die de geslachtsorganen stimuleren. Als de hypofyse onvoldoende hormonen maakt, komt er bij vrouwen geen gerijpte eicel vrij. 

Verder zijn er nog veel andere oorzaken voor verminderde vruchtbaarheid. Deze worden vaak met IVF (In Vitro Fertilisatie) behandeld.

Behandeling
Komt de verminderde vruchtbaarheid doordat geen eicellen rijpen, de eicellen zich onvoldoende ontwikkelen of doordat geen eisprong optreedt? Dan schrijven artsen vaak medicijnen voor die de ontwikkeling van eicellen stimuleren. Blijkt dat de eisprong bij u met die medicijnen niet optreed? Dan geeft de arts een injectie met HCG om de eicellen te laten rijpen en de eisprong te laten optreden. Op die dag en op de dag daarna moet u geslachtsgemeenschap hebben of brengt de arts de zaadcellen in de baarmoeder (inseminatie).

Bent u na 2 weken nog niet ongesteld? Dan is er kans dat u zwanger bent. Het kan echter ook zijn dat de menstruatie door de hormonen wat later komt.

Bij een IVF-behandeling (In Vitro Fertilisatie) vindt de bevruchting buiten het lichaam plaats. De arts haalt de eitjes uit de eierstokken als deze voldoende gerijpt zijn. Daarna worden ze buiten het lichaam bevrucht.

Bijwerkingen

Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven. De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Meerlingzwangerschap

  Door gebruik van dit middel kunnen zich meerdere eicellen op hetzelfde moment ontwikkelen. Dit kan leiden tot tweelingen of meerlingen.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Overreactie van de eierstokken, waardoor zich te veel eicellen ontwikkelen. Dit kan ernstige klachten geven, bijvoorbeeld kans op trombose. De verschijnselen van deze overreactie merkt u na de eisprong. U kunt last krijgen van ernstige buikpijn, diarree, overgeven, pijnlijke borsten, plotselinge gewichtstoename van meer dan twee kilo, kortademigheid en niet of heel weinig plassen.

  Heeft u hier last van? Waarschuw direct uw arts.

• Klachten op de injectieplaats, zoals pijn roodheid, zwelling, jeuk en blauwe plekken.

  Vooral gedurende de eerst dagen van de behandeling.

• Hoofdpijn

• Stemmingswisselingen. Zeer zelden onrustig en opgewonden zijn.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Huiduitslag door overgevoeligheid voor dit middel.

  Meld deze bijwerkingen aan uw arts. Deze zal de behandeling stoppen, en kan soms proberen of u voor een ander medicijn niet overgevoelig bent. Bij ernstige benauwdheid meteen uw arts raadplegen.

• Trombose. Dit kunt u herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been. Soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been. Zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed.

  Waarschuw in deze gevallen direct een arts of ga meteen naar de Eerste-Hulpdienst.

• Bij vrouwen die borstkanker hebben of hebben gehad, zou de tumor mogelijk kunnen groeien of terugkomen door het gebruik van dit middel.

  Dit is niet bewezen. Overleg hierover met uw arts.

• Moeheid

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Hoe?
U krijgt dit medicijn via een injectie vlak onder uw huid of in een spier. U kunt de injectie door een arts of verpleegkundige laten toedienen. Of uw arts of verpleegkundige leert u hoe u uzelf moet injecteren. Aarzel niet bij onduidelijkheden uitleg te vragen.

• Lees voor gebruik de gebruikershandleiding in de verpakking.
• Ga voorzichtig met dit medicijn. U mag de injectieflacon niet schudden. Door het schudden werkt dit medicijn niet meer.
• Ovitrelle: Bewaar dit medicijn in de koelkast (niet in het vriesvak).
• Gonasi: Dit medicijn zit in een voorgevulde injectiespuit. Deze kunt u 1 keer gebruiken.

Wanneer?
Dit medicijn wordt toegediend op het moment dat de arts met een echo heeft gezien dat de eicellen voldoende zijn gerijpt. Op die dag en op de dag erna moeten de eicellen worden bevrucht. U moet dus op die dag geslachtsgemeenschap hebben. Of op die dag moet de inseminatie plaatsvinden of worden de eitjes 'geoogst' voor de IVF.

Hoelang?
Meestal krijgt u de injectie met HCG een keer.

Vergeten

Het is erg belangrijk u te houden aan de aanwijzingen van arts of verpleegkundige over de tijden waarop u het hormoon moet spuiten. Vergeet u een toediening, of er komt iets tussen? Dan kan een hele zwangerschapspoging verloren gaan!

Als u toch een toediening vergeten bent: bedenkt u het zich nog op dezelfde dag? Spuit dan zo snel mogelijk het middel in. Ontdekt u het pas de volgende dag? Raadpleeg dan uw arts.

Verboden

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Wisselwerking

Zwangerschap

Zwangerschap
Dit medicijn mag worden gebruikt net na het ontstaan van de zwangerschap om de zwangerschap in stand te houden. Gebruik het niet later tijdens de zwangerschap. Het kan de ontwikkeling van de baby beïnvloeden.

Borstvoeding
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u borstvoeding geeft. Het is niet waarschijnlijk dat dit medicijn in de moedermelk terecht komt. Dit medicijn kan er wel voor zorgen dat u minder borstvoeding kan geven.

Stoppen

Als u te vroeg stopt met deze injecties, kan de behandeling mislukken. Raadpleeg uw arts als u wilt stoppen. De behandeling met deze hormonen luistert nauw. Mogelijk is het gezonder als u de behandeling afmaakt of nog andere hormonen er bij gebruikt om de behandeling goed af te ronden.

Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

HCG (humaan choriongonadotrofine) is sinds 1932 internationaal op de markt, choriogonadotropine alfa sinds 2000. Choriogonadotropine alfa is hetzelfde als HCG, alleen wordt HCG (Gonasi) gehaald uit de urine van zwangere vrouwen, choriogonadotropine alfa (Ovitrelle) wordt synthetisch gemaakt.

Het is in injecties op recept te krijgen onder de merknamen Gonasi en Ovitrelle.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.