Introductie

Triamcinolonacetonide is een bijnierschorshormoon, ook wel corticosteroïd genoemd.
Bijnierschorshormonen remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Ze zijn ook nodig om energie, mineralen en zouten vrij te maken en op te slaan.

Een plaatselijke injectie wordt meestal gespoten in en rond ontstoken gewrichten (intra-articulair) of huidaandoeningen (intradermaal). Aan de te injecteren vloeistof is vaak een snelwerkend verdovingsmiddel toegevoegd om de injectie minder pijnlijk te maken.

Triamcinolonacetonide wordt ingespoten in of rond zeer veel aandoeningen waarbij plaatselijke ontstekingsverschijnselen een rol spelen, zoals bij gewrichtsklachten, bijvoorbeeld schouderklachten, tenniselleboog, jicht en reumatoïde artritis. Ook bij huidverdikkingen, zoals bij lupus erythematodes (LE), psoriasis en littekens. En bij overige huidaandoeningen, zoals een bepaalde vorm van kaalheid, cysten en huidafwijkingen door gebruik van insuline. Soms bij bepaalde hand- en polsklachten, zoals artrose van de hand en carpale tunnelsyndroom (RSI).

Highlight

• Triamcinolonacetonide is een bijnierschorshormoon (corticosteroïd). Het remt ontstekingen en overgevoeligheidsreacties.
• Bij ernstige ontstekingen aan uw gewrichten, zoals schouderklachten, een tenniselleboog, jicht en reumatoïde artritis. Het wordt ook gebruikt bij huidverdikkingen, zoals lupus erythematodes (LE), psoriasis en littekens. Ook bij kaalheid en bij cysten en schade aan de huid door het spuiten van insuline.
• Triamcinolonacetonide injectie werkt snel en blijft een paar weken werken.
• De belangrijkste bijwerkingen zijn: pijn op de prikplek en opvliegers. Ook kunt u problemen krijgen rondom het ongesteld worden en schade krijgen aan uw botten.
• Dit medicijn heeft veel wisselwerkingen met andere medicijnen. Laat uw apotheker daarom controleren of triamcinolon veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen. Ook medicijnen die u zonder recept heeft gekocht.
• Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor zwangere vrouwen.
• Geeft u borstvoeding? En gaat u dit medicijn langer dan een paar weken gebruiken? Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt.

Download de samenvatting

Werking

Gewrichtspijn

Triamcinolonacetonide-injecties worden gebruikt bij pijnlijke of ontstoken gewrichten, pezen of slijmbeurzen. Bijvoorbeeld bij schouderklachten en een bepaalde vorm van knieslijtage. Soms wordt het gebruikt bij een tenniselleboog en verschillende klachten van de hand en pols, zoals artrose van de hand.

Plaatselijke injecties met triamcinolonacetonide worden ook gebruikt bij reumatoïde artritis en jicht (zie hieronder).

Werking
Triamcinolonacetonide remt ontstekingen en vermindert pijn.

Behandeling
Uw arts schrijft eerst een pijnstiller voor zoals paracetamol. Heeft u dan nog veel klachten? Dan kunt uw arts triamcinolonacetonide-injecties geven.

Effect
Een injectie bij een ontstoken gewricht kan de pijn snel verminderen. Daardoor kunt u het gewricht vaak beter bewegen. De injectie werkt gedurende enkele weken.

Dit medicijn geneest de aandoening niet, maar zorgt dat u er gedurende enkele weken minder last van heeft. In de tussentijd kan de aandoening wel uit zichzelf verbeteren. 

Bij schouderklachten geeft de arts dit medicijn maximaal 2 keer. Hierna heeft het weinig effect.

Bij een tenniselleboog geeft dit medicijn meer kans op terugkeer van de klachten. Daarom geeft uw arts dit medicijn eerst niet. Pas als u na 6 weken nog veel klachten heeft, kan uw arts u dit medicijn geven. U heeft dan een snelle verlichting van de pijn. Uw arts geeft dit medicijn maximaal 3 keer.

Bij klachten van de hand en pols geeft uw arts dit alleen opnieuw als het goed werkt, eerst met een paar weken en dan met een paar maanden tussen de injecties.

Reumatoïde artritis

Verschijnselen
Reumatoïde artritis (RA) is een ontsteking van de gewrichten. Het geeft pijn, stijfheid en zwelling in de gewrichten van bijvoorbeeld de handen, polsen, enkels of voeten. Meestal zijn er links en rechts in dezelfde gewrichten klachten. Door de ontsteking wordt het gewricht dik en gevoelig, soms ook warm. Op den duur raken de gewrichten beschadigd.

Behandeling
Reumatoïde artritis wordt meestal behandeld met DMARD`s, een speciale groep medicijnen die een sterke werking heeft bij reuma en de voortgang van de gewrichtsbeschadiging kan afremmen. Helpen deze DMARD`s onvoldoende en geven één of enkele grote gewrichten ernstige klachten, dan kan de arts bij deze gewrichten een plaatselijke injectie geven met triamcinolonacetonide.

Werking
Triamcinolonacetonide remt ontstekingen en vermindert pijn.

Effect
Een injectie bij een ontstoken gewricht kan de pijn snel verminderen. De injectie werkt gedurende enkele weken.

Jicht

Jicht en pseudo-jicht zijn gewrichtsontstekingen. Meestal van de grote teen, soms van andere gewrichten in de voet, enkel, knie, of pols.

Verschijnselen en oorzaak
Bij jicht is het gewricht rood, gezwollen, warm en pijnlijk. Bewegen is erg pijnlijk. De ontsteking is heftig en komt meestal plotseling opzetten.

De oorzaak is dat urinezuur ‘neerslaat` in het gewricht, in de vorm van kristallen. Dit kan gebeuren als u te veel urinezuur in het bloed heeft. De kristallen veroorzaken de ontsteking en de pijn.

Bij pseudo-jicht is het calciumpyrofosfaat dat uit het bloed in het gewricht neerslaat.

Behandeling
De ontsteking geneest binnen één tot drie weken. U kunt de pijn verzachten door rust te nemen en het gewricht te koelen. Tegen de pijn schrijven artsen meestal een ontstekingsremmende pijnstiller en/of colchicine voor. Als dat onvoldoende helpt of als die behandeling niet mogelijk is, dienen artsen soms een triamcinolonacetonide-injectie toe.

Werking
Triamcinolonacetonide remt ontstekingen en vermindert pijn.

Effect
Een injectie bij een ontstoken gewricht vermindert de pijn binnen 24 uur. De injectie werkt gedurende enkele weken.

Kaalheid

Triamcinolonacetonide-injecties worden soms gebruikt bij een bepaalde vorm van kaalheid, namelijk alopecia areata.

Verschijnselen
Soms kan haaruitval plotseling op een bepaalde plek optreden. U krijgt dan ronde of ovale kale plekken in 'normaal' haar, zoals op de hoofdhuid, wenkbrauwen, de baard- of schaamstreek. De oorzaak hiervan is onbekend.

Behandeling
Meestal groeit er bij alopecia areata binnen een half jaar weer haar op de aangedane plekken. Is dit niet het geval, dan gebruiken artsen wel eens plaatselijke triamcinolonacetonide-injecties om de haargroei te stimuleren.

Psoriasis

Verschijnselen 
Psoriasis is een chronische aandoening, waarbij de bovenste laag van de huid te snel groeit. Hierdoor ontstaan verdikkingen en schilfers. Bovendien is de huid ontstoken en jeukt deze vaak sterk.

De ernst van de aandoening varieert van één tot twee kleine plekjes tot een uitgebreide schilfering van de huid. Kenmerkend zijn perioden van spontane verbetering of verslechtering.

Werking 
Een triamcinolonacetonide-injectie vermindert de verdikkingen en overmatige huidgroei, remt de ontsteking en stilt de jeuk. De huid kan hierdoor tot rust komen en zal daardoor minder jeuken en er beter uitzien.

Lupus Erythematodes (LE)

Verschijnselen 
Deze ziekte kan zich op verschillende manieren uiten. Eén van deze uitingen zijn rode vlekken meestal in het gezicht, vooral op de neus. Maar ze kunnen zich ook bevinden op de borst, handen, voeten, ellebogen en knieën.

De ernst en de vorm van de huidaandoening variëren sterk. Sommige mensen hebben er nauwelijks last van, bij anderen zijn de verschijnselen heel opvallend. De vlekken kunnen klein en vlak zijn, op de huid liggen of er juist in. In dit laatste geval zijn de plekken vaak pijnlijk. Kenmerkend bij LE zijn perioden van spontane verbetering of verslechtering.

Werking 
Triamcinolonacetonide vermindert de overmatige huidgroei en remt de ontsteking.

Overige huidaandoeningen

Deze injecties worden bovendien bij nog een aantal huidaandoeningen gebruikt, zoals

• bepaalde huidverdikkingen die bijvoorbeeld kunnen ontstaan bij littekens;
• huidbeschadigingen die kunnen ontstaan rond de injectieplaats van insuline;
• bij bepaalde zwellingen of cysten in de huid of rond gewrichten.

Bijwerkingen

Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

• Pijn op de injectieplaats.

  Aan de injectie wordt altijd een plaatselijk verdovend middel toegevoegd om de pijn te verminderen. Toch kan de pijn nog enkele dagen aanhouden. U kunt tegen deze pijn bijvoorbeeld paracetamol gebruiken.

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Opvliegers (aanvallen met een warmtegevoel en rood hoofd).

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Bij vrouwen: wegblijven of tijdelijk veranderen van de menstruatie. Of bloedverlies bij vrouwen die al in de overgang zijn geweest.

• Heeft u diabetes (suikerziekte)? Dit medicijn kan uw bloedsuiker tijdelijk verhogen. Meet in de volgende gevallen extra vaak uw bloedsuiker:

  • Als u last heeft van dorst, droge mond, veel plassen en moe zijn. Deze klachten komen door een te hoge bloedsuiker.
  • Bij een infectie.

• Heeft u de spierziekte myasthenia gravis? Dan kunt u meer last krijgen van deze ziekte.

  Overleg hierover met uw arts.

• Bij toediening rond of in een gewricht: beschadiging van het bot.

  Daarom mag u maximaal 5 injecties in hetzelfde gewricht krijgen tijdens uw hele leven.

Als injectie op de plek van de huidziekte:

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Ontkleuring of bruin worden van de huid.

• Bij huidaandoeningen: deukje in de huid op de plaats van de injectie.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Dit middel wordt toegediend door een arts.

Hoe vaak en hoe lang?

• Schouderklachten: bij onvoldoende verbetering kan de injectie na 2 tot 4 weken worden herhaald. U mag maximaal 2 injecties op die plaats krijgen. Hierna heeft het weinig effect.
• Tenniselleboog: bij onvoldoende verbetering kan de injectie na 2 weken worden herhaald. U mag maximaal 3 injecties op die plaats krijgen. Als u dit vaker gebruikt heeft u meer kans op terugkeer van de klachten.
• Gewrichtsklachten, zoals reuma of jicht: de injecties worden herhaald als de klachten weer opspelen, maar om blijvende beschadiging van het gewricht te voorkomen niet meer dan vijfmaal in hetzelfde gewricht.
• Huidaandoeningen: de injecties kunnen wekelijks worden herhaald.
• Hand- en polsklachten: de injectie kan zo nodig na 4 tot 6 weken worden herhaald. Daarna alleen na 3-6 maanden en alleen als het goed werkt.

Vergeten

Niet van toepassing.

Verboden

autorijden, alcohol drinken of alles eten?
Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Pas op met het gebruik van ontstekingsremmende pijnstillers, zoals acetylsalicylzuur, diclofenac, ibuprofen, naproxen en celecoxib. Ontstekingsremmende pijnstillers hebben als bijwerking maag- en darmzweren. Triamcinolonacetonide kan de kans op deze bijwerking verhogen. De pijnstiller paracetamol heeft deze bijwerking niet. Deze kunt u wel veilig gebruiken.
• Bepaalde vaccins, zoals het BMR-vaccin, het gelekoortsvaccin en de capsules met buiktyfusvaccin. Triamcinolonacetonide vermindert de werking van deze vaccins. Het BMR-vaccin en het gelekoortsvaccin mag u niet gebruiken als u meer dan twee weken triamcinolonacetonide gebruikt. Het buiktyfusvaccin dat u via de mond kunt innemen, mag u ook niet gebruiken. Het is wel mogelijk het buiktyfusvaccin via een injectie te krijgen. Neem hierover contact op met uw arts.
• Middelen onder andere gebruikt bij epilepsie die een van de volgende bestanddelen bevatten: carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne of primidon en het middel tegen tuberculose rifampicine. Deze middelen kunnen de hoeveelheid triamcinolonacetonide in het bloed verlagen. Bij stoppen verhogen ze juist de hoeveelheid triamcinolonacetonide . Overleg hierover met uw arts of apotheker. Dus ook als u met een van deze middelen gaat stoppen.
• Sommige middelen tegen hiv, namelijk lopinavir/ritonavir en ritonavir. De hoeveelheid triamcinolonacetonide in het bloed kan door deze middelen stijgen. Hierdoor zijn de werking en de bijwerkingen sterker. Raadpleeg uw arts als u deze combinatie voorgeschreven heeft gekregen.
• Sommige medicijnen tegen kanker. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. De werking of bijwerkingen van deze medicijnen kunnen veranderen. Overleg hierover met uw arts.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Zwangerschap
Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Samen kunt u bespreken wat het risico voor de baby is als u doorgaat met het medicijn. Of wat het risico voor u of uw baby is als u met het medicijn stopt. Soms kan het namelijk ook schadelijk voor u of voor de baby zijn als uw aandoening niet zo goed mogelijk behandeld wordt. Overleg daarom met uw arts over de voor-en nadelen. Zo mogelijk kunt u tijdelijk overstappen op een ander medicijn.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts.
Moet u dit medicijn voor een langere periode gebruiken? Dan kunt u dit medicijn beter NIET gebruiken als u borstvoeding geeft. Het is niet bekend of het in de moedermelk terechtkomt. Als het in de moedermelk komt, kan het schadelijk zijn voor de baby. Misschien kunt u overstappen op een ander medicijn. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt flesvoeding geven. Kortdurend gebruik is waarschijnlijk niet schadelijk voor de baby.

Stoppen

Bij geregelde plaatselijke injecties van dit middel kunt u in een keer stoppen.

Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

Triamcinolonacetonide is sinds 1958 internationaal op de markt. Het is te krijgen in injecties onder de merknaam Kenacort A. Deze tekst gaat alleen over de injecties in huidaandoeningen en gewrichten.

Triamcinolonacetonide is ook te krijgen in injecties voor toediening in een bloedvat of in een spier, van waaruit de werkzame stof in het bloed kan worden opgenomen.

Deze injecties met triamcinolonacetonide worden gebruikt in plaats van tabletten om zo een sneller en sterker effect te bereiken (stootkuur). Lees de tekst van Triamcinolon als u de injectie krijgt toegediend als stootkuur.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.