Introductie

Calcipotriol is een soort vitamine D. Het vermindert schilfering van de huid.

Artsen schrijven het voor bij psoriasis.

Highlight

• Calcipotriol vermindert schilfering van de huid.
• Bij psoriasis.
• U merkt binnen 4 weken dat u minder last heeft van schilfers. Ook begint uw huid zich te herstellen.
• Zalf: breng de zalf dun aan op de psoriasisplekken.
• Lotion: is brandbaar. Pas op met open vuur en föhn. De lotion brengt u aan op uw hoofdhuid.
• Calcipotriol irriteert uw huid. Laat dit medicijn niet op uw gezicht of in uw ogen komen. Was uw handen goed na aanbrengen of gebruik wegwerphandschoenen om uw handen te beschermen.
• Gebruik ook elke dag een vette crème of zalf tegen irritatie van de huid. Gebruik dit minimaal 1 uur nadat u calcipotriol hebt gesmeerd.
• Andere bijwerkingen zijn branderig of prikkelend gevoel, rode huid, huiduitslag en jeuk. Worden uw psoriasisklachten erger? Neem dan contact op met uw arts.
• Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts voor u dit medicijn gaat gebruiken. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor zwangere vrouwen.
• Geeft u borstvoeding? Dit medicijn komt in de moedermelk. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor de baby. Vraag aan uw arts of u dit medicijn mag gebruiken.

Werking

Psoriasis

Verschijnselen en oorzaak
Psoriasis is een landurige huidziekte, waarbij de bovenste laag van de huid te snel groeit. Hierdoor ontstaan te veel huidcellen die niet goed kunnen rijpen. De ziekte kent periodes met weinig klachten en periodes waarin de ziekte opvlamt. De oorzaak is nog onbekend, maar men vermoedt dat erfelijke aanleg een rol speelt. 

De verschijnselen zijn een verdikte huid met schilfers, roodheid en jeuk. De ernst van de ziekte verschilt van 1 tot 2 kleine plekjes tot uitgebreide schilfering van de huid. 

Vaak zijn er ook verschijnselen op de nagels, zoals kleine putjes in de nagels of een geelbruine verkleuring. Soms krijgt u ook problemen de gewrichten van vooral handen en voeten.

Behandeling
Bij psoriasis is het belangrijk om de huid in te vetten, zodat de irritatie verminderen. Smeer daarom minimaal 2 keer per dag de huid in met een vette crème of zalf. De crèmes en zalven houden de huid soepel en voorkomen dat de huid verder uitdroogt.

Worden de klachten als jeuk, roodheid of schilfers erger? Dan kan uw arts een zalf of crème voorschrijven waar medicijnen in zitten. 
Meestal schrijft uw arts eerst een zalf of crème met een bijnierschorshormoon (corticosteroïd). Helpen de corticosteroïden na paar weken onvoldoende? Dan kan uw arts calcipotriol toevoegen.

Werking
Calcipotriol remt de groei van de huidcellen af. Na 2 tot 4 weken heeft u minder last van schilfers. Ook begint uw huid zich te herstellen. Na 6 weken is het maximale effect bereikt.

Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Irritatie van de huid, zoals branderig of prikkelend gevoel, rode huid, huiduitslag, jeuk, ontsteking van de huid en het loslaten van de schilfers. Zeer zelden een droge huid, ontstoken haarzakje of eczeem.

• Als u al psoriasis heeft, kunnen de klachten erger worden

  Neem dan contact op met uw arts.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Pijn op de toedieningsplaats

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts. Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan flauwvallen of een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Waarschuw dan direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.

  Als u overgevoelig bent voor calcipotriol, mag u het niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

• Lichtovergevoeligheid. Uw huid kan gevoeliger worden voor UV-licht. Bijvoorbeeld van de zon, de zonnebank of UV-lamp. Dit kan jeuk, roodheid en ernstige verbranding geven. Ook kunt u last krijgen van huiduitslag en huidverkleuring.

  Begint u net met dit medicijn? Blijf dan uit direct zonlicht, vooral tussen 10:00 en 15:00 uur. Bescherm uw huid tegen de zon. Bijvoorbeeld met zonnebrandmiddel en beschermende kleding, zoals een hoed en een zonnebril. Ga niet onder de zonnebank. Krijgt u een ernstige reactie op de zon? Stop dan met dit medicijn en waarschuw uw arts.

• Te veel calcium in het bloed, vooral bij langdurige gebruik op grote oppervlakten. U merkt dat aan een verminderde eetlust, misselijk gevoel, overgeven en verstopping.

  Dit kan ontstaan als te veel calcipotriol via de huid in het bloed terechtkomt. Raadpleeg uw arts als u last krijgt van deze verschijnselen.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?

Zalf

• Breng de zalf in een dunne laag aan op de psoriasisplekken. Als u het te dik aanbrengt, heeft u meer kans op bijwerkingen.
• Gebruik niet meer dan 15 gram zalf per dag. Als u meer gebruikt, heeft u meer kans op bijwerkingen.
• Smeer dit medicijn NIET op uw gezicht, deze kan snel geïrriteerd raken.
• Was uw handen meteen na het aanbrengen. Behalve als u het ook op de psoriasisplekken op uw handen moet gebruiken.

Lotion

• De lotion gebruikt u voor uw hoofdhuid.
• Zorg dat er geen open vuur in de buurt is, zoals een brandende sigaret. De lotion is brandbaar.
• Zorg dat dit medicijn niet op uw gezicht of in uw oog komt. Komt het per ongeluk toch op deze plekken, spoel dan goed met water om het medicijn te verwijderen.

Lotion aanbrengen op uw hoofdhuid:

• Kantel uw hoofd om te zorgen dat de lotion niet op uw gezicht komt.
• Het helpt om je haar te scheiden voordat u de lotion gebruikt.
• 1 tot 2 druppels zijn voldoende voor een plek even groot als een postzegel.
• Wrijf de lotion voorzichtig in met uw vinger.
• Gebruik niet meer dan 60 ml lotion per week. Als u meer gebruikt, heeft u meer kans op bijwerkingen.
• Was uw handen meteen na het aanbrengen. Of u kunt plastic handschoenen gebruiken om uw handen te beschermen.

Wanneer?

• Smeer de psoriasisplekken in wanneer deze erger worden. Vaak begint u met 2 keer per dag, bijvoorbeeld 's ochtends en 's avonds.
• Bij de zalf kunt u overgaan op 1 keer per dag smeren als de klachten minder worden.
• Na het aanbrengen mag er halfuur geen water op uw huid komen, anders spoelt u het er weer af. Kies hiervoor een geschikte tijd.
• Gebruik ook elke dag de vette crème of zalf, die uw arts meestal ook heeft voorgeschreven.
  Smeer eerst calcipotriol op uw huid. Wacht dan minimaal 1 uur voordat u de vette crème of zalf opsmeert.

Hoelang?

Zalf: binnen 4 tot 8 weken moet duidelijk merkbaar zijn dat het medicijn werkt. Overleg hierna met uw arts of u moet doorgaan met de behandeling.
Lotion: mag u niet langer dan 22 weken achter elkaar gebruiken.

Vergeten

Een keer vergeten is niet zo erg. Ontdekt u het na een paar uur, dan kunt u de plekken alsnog behandelen. Sla anders een behandeling over en ga verder met uw normale schema. Het heeft geen zin om een dubbele hoeveelheid te smeren.

Verboden

Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Wisselwerking

Gebruikt u dit medicijn samen met een hormoonzalf of crème (corticosteroïd)?

• Smeer dan 's ochtends calcipotriolzalf of lotion en 's avonds hormooncrème of zalf.

Smeer andere crème of zalf niet tegelijkertijd op de ingesmeerde plekken. U heeft dan kans dat u dit medicijn met het volgende wegsmeert. Wacht tot calcipotriol in de huid is getrokken. Daarna kunt u de andere huidmiddelen aanbrengen. Smeer bijvoorbeeld de vette crème of zalf minimaal 1 uur na calcipotriol.

Zwangerschap

Zwangerschap
Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Meld het in elk geval aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Zo mogelijk kunt u tijdelijk overstappen op een ander medicijn. Als dit medicijn toch dringend noodzakelijk is, zal uw arts het calciumgehalte in uw bloed controleren.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt. Als u dit medicijn voor een korte tijd op kleine plekken gebruikt, is het waarschijnlijk niet schadelijk voor de baby. Als uw arts vindt dat u borstvoeding kunt geven: smeer dit medicijn in elk geval niet op of rond de tepels als u vlak daarna borstvoeding wilt geven.

Stoppen

U kunt op elk moment in één keer met het gebruik van dit medicijn stoppen.

Handelsinformatie

Calcipotriol is sinds 1991 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in zalf en lotion als het merkloze Calcipotriol.

Calcipotriol wordt op de huid ook gebruikt in combinatie met betamethason onder de merknaam Dovobet in gel, Enstilar in schuim en als het merkloze Calcipotriol/Betamethason in zalf.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.