Introductie

Povidonjodium is een ontsmettend middel.

Het wordt gebruikt om huidinfecties te voorkomen, zoals bij kleine ingrepen of operaties, of bij wondjes.

Highlight

• Povidonjodium is een ontsmettend middel. Het doodt bacteriën, schimmels en virussen.
• Om infecties te voorkomen bij kleine schaaf- of snijwonden waar vuil of zand in is gekomen.
  Of voorafgaand aan kleine ingrepen of operaties.
• Bij wondjes: spoel de wond met lauw water. Dep de huid droog.
• Oplossing (lotion): breng aan op de wond en de huid er omheen door druppelen of deppen met een gaasje of watten. Dek af met een pleister of gaasje. Laat een schaafwond eerst aan de lucht drogen.
• Zeepoplossing (scrub): natte handen wassen met ongeveer 5 ml oplossing.
• Alcoholische oplossing (tinctuur): aanbrengen op een intacte huid met een watje of gaasje.
• Zalf: breng dun aan en dek de ingesmeerde plek eventueel af met steriel verband.
• Zalfgaasje: knip eventueel op maat. Dek het verband af met een gaasje. Vervang elke dag of om de dag.
• Shampoo: maak het haar nat met warm water. Zeep daarna in met ongeveer 5 ml shampoo. Spoel uit met warm water.
• Bijwerkingen: irritatie en overgevoeligheid. Dit laatste merkt u aan huiduitslag, galbulten, jeuk en verergering van de huidaandoening.
• Niet gebruiken als u zwanger bent. Alleen 1 of enkele dagen gebruiken als u borstvoeding geeft.

Werking

Huidinfectie

Op iedere huid bevinden zich bacteriën en soms ook gisten, schimmels en virussen. Ze kunnen een infectie veroorzaken als de huid beschadigd. Bijvoorbeeld door een kleine ingreep of operatie.
De bacteriën, schimmels of virussen kunnen dan in de huid komen en daar een huidinfectie veroorzaken. Dit merkt u aan zwelling, roodheid, pus en soms koorts.

Een huidinfectie voorkomen
U kunt u povidonjodium gebruiken om de huid te ontsmetten voor en na een kleine ingreep of operatie of ná het verwijderen van een teek. Door artsen wordt het ook gebruikt om slijmvliezen te ontsmetten voor een ingreep.
Chirurgen en operatieassistenten gebruiken de zeepoplossing (scrub) om hun handen voorafgaand aan de operatie te ontsmetten.
Om een infectie van de hoofdhuid te voorkomen kunt u een shampoo met povidonjodium gebruiken.

Werking
Povidonjodium doodt bacteriën, virussen en schimmels. De ontsmettende werking duurt voort zolang de bruine kleur zichtbaar is.

Wondjes

Povidonjodium kan worden gebruikt bij kleine wondjes waar vuil of zand in is terecht gekomen. Bijvoorbeeld schaafwonden door vallen op straat, als u zich heeft gesneden aan een gebruikt mes, zoals een vleesmes, of op andere wondjes die met vuil in aanraking zijn gekomen.

Behandeling
Bij een beschadiging van de huid is het belangrijk dat de wond niet geïnfecteerd raakt. Het bloeden van een wond, helpt om eventuele bacteriën eruit te spoelen.
Wacht tot een eventuele bloeding is gestopt en spoel het wondje daarna uit met lauw water onder de douche of kraan.

Als in een wondje of op een verbrande huid veel vuil of zand is gekomen, is het verstandig nog extra te ontsmetten. Hiervoor kunt u povidonjodium gebruiken.

Werking
Povidonjodium doodt bacteriën, schimmels en virussen. De ontsmettende werking duurt zolang de bruine kleur zichtbaar is.  

Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• De tinctuur (oplossing met alcohol) kan prikken als u het op een open wondje aanbrengt.

• De zeepoplossing (scrub) kan de huid te veel uitdrogen.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Lichte irritatie van de huid. Dit merkt u aan roodheid, jeuk en blaasjes. Vooral in huidplooien, op slijmvliezen en op andere gevoelige huiddelen.

  Dit kan komen door overgevoeligheid, maar dat hoeft niet. Meestal gaat het vanzelf over. Neem contact op met uw arts bij galbulten of een afschilferende huid. Dat kan wijzen op overgevoeligheid.

• Overgevoeligheid. Dit merkt u aan galbulten, huiduitslag, jeuk en verergering van de huidaandoening of doordat de huidaandoening niet overgaat.

  Overleg dan met uw arts.
  In zeer zeldzame gevallen ontstaat een zeer ernstige overgevoeligheid met koorts, afschilferende huid of benauwdheid, flauwvallen, zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. Waarschuw in deze gevallen meteen een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.
  Blijkt u inderdaad overgevoelig voor povidonjodium, meld dat dan aan de apotheker. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel niet opnieuw krijgt. Let er ook zelf op bij middelen die u zonder recept koopt.

• Bij langdurig gebruik en op grote wonden kan povidonjodium de werking van de schildklier beïnvloeden. Baby's en kleine kinderen zijn hier extra gevoelig voor.

  Af en toe of eenmalig gebruik van povidonjodium is veilig.
  Overleg met uw arts als u dit middel meerdere weken wilt gebruiken op grote huidoppervlakken of als u het vaker wilt gebruiken voor een baby of klein kind.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Hoe?

Wondjes die vuil zijn, behandelen met oplossing (lotion), zalf of zalfgaasjes. Spoel de wond goed uit met stromend lauw water. Korstjes kunt u verwijderen door ze te weken in baby-olie of met een oplossing van één theelepel keukenzout op één glas water, die u steeds vers aanmaakt.
Laat de huid even drogen. Breng daarna de povidonjodium aan.

Ontsmetten van de huid kan met de oplossing in alcohol (tinctuur), zeepoplossing (scrub) of shampoo. Bijvoorbeeld voor een ingreep, hechten of operatie, om te voorkomen dat u met uw handen anderen besmet als u zelf een operatie uitvoert of om te voorkomen dat een infectie zich uitbreidt of steeds terugkomt.

• Oplossing (lotion): druppel de lotion op het wondje en de huid er omheen. Of breng aan met een watje of gaasje waar u de lotion op heeft gedruppeld.
  Dek daarna eventueel af met een steriel gaasje of pleister. Laat een schaafwond even aan de lucht drogen.
  Bij een ingreep: laat eerst ongeveer 30 seconden drogen.
• Zalf: breng een dunne laag zalf aan op het wondje en de huid er omheen. Dek eventueel af met steriel verband.
• Zalfgaasjes: u kunt het gaasje eventueel op de juiste maat knippen. Dek het af met een gaasje. Vervang het gaasje elke dag of om de dag.
• Oplossing in alcohol (tinctuur): gebruik deze alleen op een onbeschadigde huid. Dus niet aanbrengen op wondjes of eczeem. Door de alcohol is dat pijnlijk.
  Breng de oplossing aan met een watje of gaasje. Laat ongeveer 30 seconden drogen tot de ingreep.
• Zeepoplossing (scrub): maak de huid nat en breng ongeveer 5 milliliter van de zeepoplossing op de huid aan. Masseer de scrub goed in totdat het gaat schuimen. Spoel zorgvuldig af met lauwwarm water. Maak de huid goed droog en vergeet de huidplooien (zoals bijvoorbeeld tussen de tenen) niet.
  Ontsmetten van de handen, bijvoorbeeld voor chirurgie: 5 ml inwrijven op natte handen en onderarmen gedurende 2,5 min borstelen, afspoelen en herhalen.
• Shampoo: maak het haar nat met warm water. Zeep in met ongeveer 5 milliliter shampoo. Spoel het haar daarna schoon met warm water.

Zorg dat het middel niet in uw ogen, mond of neus komen. Dit kan irritatie geven. Komt het toch in uw ogen, mond of neus? Spoel ogen dan direct uit met water.

Knoei niet met de oplossing. Het kan bruine vlekken veroorzaken die moeilijk uit textiel zijn te verwijderen. Is het toch op kleding of ander textiel gekomen? Dep (niet wrijven) de vlek dan met een stuk keukenrol met natuurazijn of schoonmaakazijn. Was het kledingstuk daarna met een gewoon wasmiddel.

Hoelang?
U kunt dit middel toepassen zolang u wilt.
Ontstaat toch een infectie of breidt de aandoening zich uit? Neem contact op met uw arts.

Vergeten

Is het middel nog altijd nodig? Breng het dan alsnog aan.

Verboden

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Gebruik alleen andere huidmiddelen op dezelfde plek na overleg met uw arts of apotheek.

Zwangerschap

Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Dit medicijn is schadelijk voor de baby.
Heeft u een ontsmettend middel nodig? Overleg dan met uw arts of apotheker. Misschien kunt u een ander ontsmettend middel gebruiken. Een middel dat wel veilig is tijdens de zwangerschap.

Borstvoeding
Een of enkele dagen gebruik op een klein wondje of de onbeschadigde huid:
U kunt borstvoeding geven als u dit middel een of enkele dagen gebruikt, behalve op de tepels.
Bij langduriger gebruik komt dit middel in de moedermelk terecht. Het kan dan de schildklier van de baby beïnvloeden. Als u het een of enkele dagen op een klein wondje of huidoppervlak gebruikt, is de hoeveelheid zo klein dat het veilig is voor de baby.
Moet u dit middel langer gebruiken of op meer dan een klein wondje? Gebruik dan een ander ontsmettingsmiddel. Een middel waarvan wel bekend is dat het veilig is voor de baby.

Langdurig gebruik op een beschadigde huid of een groot huidoppervlak:
Gebruik dit middel NIET als u borstvoeding geeft of stop de borstvoeding. Povidonjodium komt in de moedermelk. Het kan bijwerkingen bij het kind geven. Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Misschien kunt u een ander ontsmettend middel gebruiken. Een middel waarvan wel bekend is dat het veilig is voor de baby.

Stoppen

U kunt op elk moment in één keer met het gebruik stoppen.

Handelsinformatie

Povidonjodium is sinds 1958 internationaal op de markt. Het is zonder recept verkrijgbaar onder de merknaam Betadine. En als het merkloze Povidonjodium. Voor op de huid is het te verkrijgen in een applicatievloeistof (tinctuur), oplossing (lotion), zalf, gaasjes met zalf, shampoo en in een zeepoplossing (scrub).

Povidonjodium is ook verkrijgbaar in oogdruppels. Deze tekst gaat alleen over de toepassing op de huid.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.