Introductie

Doravirine is een medicijn tegen het hiv. Het remt de groei van het virus dat aids veroorzaakt.

Artsen schrijven het voor bij een infectie met het hiv.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Doravirine remt de groei van het hiv (virus dat aids veroorzaakt).
• Bij infectie met het hiv.
• U merkt dat de behandeling werkt als uit het bloedonderzoek blijkt dat het aantal virussen daalt. Ook heeft u minder infecties. Dit kan een paar maanden duren.
• Meestal gebruikt u dit medicijn jarenlang. Als het virus ongevoelig wordt, krijgt u een andere combinatie van hiv-medicijnen.
• Slik de tablet heel door met water. Kies vaste een vaste tijd, dan vergeet u minder snel een tablet.
• U kunt last krijgen van hoofdpijn, duizelig zijn, moe zijn, maagdarmklachten, moeite met slapen en ongewone dromen.
• Er zijn veel wisselwerkingen met andere medicijnen. Laat uw apotheker controleren of u het veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen, ook die u zonder recept heeft gekocht.
• Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of u dit medicijn mag gebruiken.
• Geef geen borstvoeding als u besmet bent met het hiv.

Werking

Hiv

Oorzaak
Een infectie met het hiv (het virus dat aids veroorzaakt) beschadigt de witte bloedcellen in uw lichaam. Deze bloedcellen zijn nodig voor de afweer tegen infecties. Hoe meer virussen er komen, hoe meer uw afweer achteruit gaat.

Infecties met hiv kunt u krijgen door contact met besmet bloed, sperma, vaginavocht of moedermelk.

Verschijnselen
Mensen die besmet raken met hiv krijgen meestal binnen een paar dagen tot weken klachten. Deze klachten lijken op een flinke griep. Deze gaan vanzelf weer over. Pas 2 tot 11 jaar later ontstaan ernstige klachten, zoals lymfeklierzwellingen, moeheid, koorts en gewichtsverlies. In de tussenliggende periode zijn er geen klachten. Maar het virus is dan wel in het lichaam en kan men anderen besmetten. Deze mensen worden hiv-positief of seropositief genoemd.

Later kunnen er infecties ontstaan die bij gezonde mensen niet voorkomen. De ziekte noemt men dan aids. Nog later kunnen er tumoren en vormen van kanker ontstaan.

Werking
Het virus dat aids veroorzaakt zorgt dat onze lichaamscellen nieuwe hiv maken. Daarvoor is het eiwit reverse-transcriptase nodig. Doravirine remt dit eiwit en zorgt er zo voor dat uw lichaam geen nieuwe virussen maakt. Doravirine kan het virus niet helemaal laten verdwijnen. Wel kan het de hoeveelheid virus in het bloed enorm verlagen. Hierdoor stijgt het aantal witte bloedcellen en komt de afweer weer op een normaal niveau. Omdat het virus snel geneigd is ongevoelig (resistent) te worden, kan het alleen in combinatie met andere hiv-remmers worden toegepast.

Behandeling
Hiv-positieve mensen starten in het algemeen met de behandeling als ze klachten krijgen of als de hoeveelheid witte bloedcellen onder een bepaald minimum komt. Meestal is daarvoor een combinatie van minimaal drie medicijnen te kiezen. Als deze combinatie niet meer goed werkt, kunt u overschakelen op een combinatie van 3 medicijnen die u niet eerder heeft gebruikt, waarvoor het virus nog wel gevoelig is.

De behandeling is geslaagd, als:

• uw klachten minder worden;
• uw afweer stijgt;
• de hoeveelheid virus in het bloed binnen een half jaar niet meer is te meten;
• de bijwerkingen van de hiv-remmers uw kwaliteit van leven niet te veel beïnvloeden.

Infecties met virussen

Doravirine werkt tegen het hiv. Zie hiervoor boven bij Hiv.

Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals misselijk zijn, overgeven, diarree en buikpijn.

  Zeer zelden verstopping, last van uw maag, verstoorde spijsvertering of winderigheid.

  Heeft u last van misselijkheid? Neem het dan in met wat voedsel.

• Hoofdpijn, duizelig of moe zijn.

  Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. Ga dan even liggen en leg uw benen wat hoger, bijvoorbeeld op een kussen. Blijft u last houden? Bespreek dit dan met uw arts.

• Moeite met slapen, ongewone dromen

• Huiduitslag

  Zeer zelden jeuk, ontsteking van de huid door allergie, rode wangen, neus, kin of het voorhoofd (rosacea), of bultjes of puistjes op uw gezicht.

• Schade aan uw lever. U kunt dit merken aan een gevoelige, opgezwollen buik, buikpijn of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan meteen uw arts.

  Uw arts zal uw leverwaarden regelmatig controleren.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• spierpijn, gewrichtspijn

• Verhoogde bloeddruk, pijn op de borst

• Psychische klachten, zoals angstig zijn, nachtmerries, depressie, in de war zijn of gedachten aan zelfmoord. Verder ook agressie, slaapwandelen of dingen zien, horen of voelen die er niet zijn (hallucinaties).

  Heeft u een van deze bijwerkingen? Waarschuw dan uw arts.

• Moeite met concentreren, geheugenproblemen, tintelende handen en voeten, stijve spieren, slecht slapen.

• Moeite met ademen

• Problemen aan uw nieren.

  U kunt last krijgen van nierstenen. Zorg dat u voldoende water drinkt als u nierstenen heeft.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk.
  Een heel enkele keer ontstaat een ernstige overgevoeligheid. Dit is te merken aan een opgezet gezicht, lippen, tong of ogen of benauwdheid. Een andere ernstige vorm van overgevoeligheid merkt u aan blaarvorming op de huid, koorts en spier- of gewrichtspijn.

  Waarschuw altijd een arts bij huiduitslag. Ga bij ernstige verschijnselen direct naar een arts of Eerste Hulpdienst. Als u overgevoelig blijkt te zijn, mag u dit medicijn niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor doravirine. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het medicijn niet opnieuw krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?
Slik de tablet heel door met een half glas water zonder te kauwen. U mag de tablet niet fijnmaken.

Wanneer?
U kunt dit medicijn op elke moment van de dag innemen. Kies hiervoor een vaste tijd, bijvoorbeeld 's ochtends. Dan vergeet u minder snel een tablet.

Dit medicijn kunt u met wat voedsel of op een lege maag innemen. Heeft u last van misselijkheid? Neem het dan in met wat voedsel.

Hoelang?
Meestal gebruikt u hiv-remmers jarenlang, omdat het virus nooit helemaal uit uw lichaam verdwijnt.

Vergeten

Het is belangrijk dat u dit medicijn gebruikt zoals uw arts het voorschrijft. Hierdoor is er altijd voldoende medicijn in uw bloed om het virus te remmen.

Wanneer u een dosering uitstelt, loopt u het risico dat het aantal virussen groeit. Ook is er dan een kans dat het virus resistent (ongevoelig) wordt voor het medicijn.

Neem nooit dubbele hoeveelheid om een vergeten dosis in te halen. Bent u een dosis vergeten?

• Duurt het meer dan 12 uur voor u de volgende tablet moet innemen? Slik dan de vergeten tablet zo snel mogelijk. Neem de volgende tablet op het moment dat u gewend bent.
• Duurt het minder dan 12 uur voor u de volgende tablet moet innemen? Sla dan de vergeten tablet over. Neem de volgende tablet op het moment dat u gewend bent.

Verboden

Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Wisselwerking

Doravirine heeft met veel andere medicijnen wisselwerkingen. Het remt de afbraak van veel medicijnen in het lichaam, waardoor deze medicijnen meer bijwerkingen kunnen hebben. Ook kunnen veel medicijnen zorgen dat doravirine minder goed werkt, waardoor het virus aanwezig blijft.

Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. Uw arts en apotheker controleren of u doravirine veilig kunt gebruiken naast uw andere medicijnen. Zorg er daarom voor dat uw arts en apotheker op de hoogte zijn van alle medicijnen die u gebruikt. Ook de medicijnen die u zonder recept koopt.

Ook kan uw apotheker u precies vertellen hoeveel tijd er tussen de verschillende medicijnen moet zitten en voor u een innameschema maken. Wordt het innameschema in uw situatie te lastig, overleg dan met uw arts. Misschien kan uw arts één van de medicijnen vervangen door een medicijn dat u wel samen mag gebruiken.

Zwangerschap

Zwangerschap
Bent u zwanger of wilt u zwanger worden? Overleg hierover met uw arts. Tijdens de zwangerschap moet u hiv-medicijnen blijven gebruiken. Omdat het extra belangrijk is dat tijdens de zwangerschap de hoeveelheid virus in uw bloed erg laag is. Dit maakt namelijk het risico dat de baby besmet raakt met hiv kleiner.

Overleg ook met uw arts of uw hiv-behandeling geschikt is tijdens de zwangerschap. Sommige hiv-medicijnen zijn namelijk schadelijk voor uw baby. Mogelijk moet u andere hiv-medicijnen gebruiken.

Borstvoeding
Geef GEEN borstvoeding als u hiv heeft. Het virus kan namelijk via de moedermelk de baby besmetten. Overleg hierover met uw arts.

Stoppen

Het is niet verstandig om te stoppen, behalve als u ernstige bijwerkingen krijgt. Als u stopt zal het virus dat aids veroorzaakt zich weer vermeerderen, zodat u weer klachten kunt krijgen.

Soms zijn er situaties waardoor u toch tijdelijk moet stoppen met deze hiv-remmers. Bijvoorbeeld bij bepaalde operaties of als u de tabletten kwijtraakt en niet snel aan nieuwe kunt komen. Overleg in dat geval altijd met uw arts.

Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

Doravirine is sinds 2018 internationaal op de markt. Het is op recept te krijgen in tabletten onder de merknaam Pifeltro.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.