Introductie

Bisacodyl is een laxeermiddel. Het is te gebruiken bij verstopping. Het wordt door artsen ook voorgeschreven om de darmen leeg te maken voor een darmonderzoek of operatie.

Instructiefilmpjes

Film 1 - Slikken van medicijnen

Film 2 - Zetpil en klysma

Highlight

• Bisacodyl is een laxeermiddel. Het stimuleert de darmbeweging en laat de ontlasting meer vocht opnemen. Hierdoor wordt de stoelgang makkelijker.
• Bij verstopping. En om de darm leeg te maken voor een darmonderzoek of operatie.
• Tablet: na 6 tot 12 uur komt de ontlasting op gang.
• Combineer de tabletten in elk geval niet met melk. Het kan dan maagklachten geven. 
• Zetpil: werkt binnen 20 minuten.
• Gebruik dit medicijn niet langer dan 3 dagen achter elkaar. Behalve als uw arts anders adviseert. Uw darmen wennen anders aan het effect en komen dan niet meer uit zichzelf op gang.
• Werkt het niet voldoende binnen 3 dagen? Raadpleeg dan uw arts.
• Bijwerkingen: buikpijn, buikkramp of diarree. Dit hoort erbij en trekt vanzelf weg.
• Langdurig gebruik kan ernstige diarree geven. Heeft u enkele dagen waterige diarree, bent u misselijk en voelt u zich zwak? Raadpleeg dan uw arts.

Werking

Verstopping

Bij verstopping komt de ontlasting minder vaak dan u gewend bent. De ontlasting is hard en droog, waardoor de stoelgang moeilijk gaat. U heeft last van verstopping als u langer dan drie dagen geen ontlasting heeft gehad.

Oorzaken
Een verstopping kan ontstaan als u te weinig vezelrijk voedsel eet, te weinig drinkt of te weinig lichaamsbeweging heeft. Ook kunnen hormonale veranderingen zorgen voor verstopping, zoals tijdens de zwangerschap. Ook stress kan verstopping geven.

Verder kan verstopping ontstaan als u de ontlasting te lang ophoudt. Ten slotte kunnen bepaalde medicijnen of ziekten, zoals diabetes, verstopping veroorzaken.  

Behandeling
Met de volgende maatregelen kunt u proberen om de verstopping te genezen en een volgende verstopping te voorkomen:

• Ga direct naar het toilet als u aandrang voelt. Ophouden maakt de ontlasting hard.
• Pers niet te hard. Ontspan en laat de ontlasting rustig komen.
• Gebruik een dieet met veel vezels en drink veel vocht (1,5 tot 2 liter per dag) om de ontlasting zachter te maken.
• Zorg voor een goede houding op het toilet. Uw voeten moeten recht op de grond staan of u kunt een voetenkrukje gebruiken.
• Voorkom stress.
• Beweeg elke dag een half uur intensief, bijvoorbeeld wandelen, fietsen of tuinieren. Lichaamsbeweging zet de darmen aan tot activiteit, waardoor de ontlasting zacht blijft.

Als dit onvoldoende helpt, kunt u proberen om met bisacodyl de ontlasting te stimuleren. Soms wordt bisacodyl ook gebruikt tegen verstopping in de laatste levensfase (palliatieve fase) van zieke mensen die niet meer beter worden.

Werking
Bisacodyl prikkelt het darmslijmvlies en stimuleert de darmbewegingen. Ook zorgt het ervoor dat de darminhoud vocht opneemt en vasthoudt. Dit geeft een zachte ontlasting en een makkelijker stoelgang.

Effect
De ontlasting komt 6 tot 12 uur na inname van de tablet op gang. De zetpillen werken veel sneller, meestal binnen 20 minuten.

Dit middel is geschikt voor maximaal 3 dagen. Bijvoorbeeld bij plotseling optredende verstopping (zoals op reis), of als de darmen snel leeg moeten, zoals voor een darmonderzoek of operatie.

Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals buikpijn, buikkrampen, diarree en misselijkheid, zeer zelden braken

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Bij gebruik van zetpillen: irritatie en ontsteking aan de anus of de endeldarm

  Stop dan met het gebruik van de zetpillen en overleg met uw arts.

• Duizeligheid en flauwvallen

  Dit is een reactie op darmkrampen.

• Bloederige ontlasting

  Dit is meestal onschuldig en gaat vanzelf over. Raadpleeg uw arts als u zich zorgen maakt.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag en galbulten.
  Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan benauwdheid, flauwvallen, een ontstoken dikke darm of een opgezwollen gezicht, keel of tong. Ga dan onmiddellijk naar een arts of naar de Eerste-hulpdienst.

  In beide gevallen mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef dat door aan de apotheker. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Zeer zelden, bij gebruik langer dan 3 dagen

• Een 'luie' darm. Bij een 'luie' darm komt de ontlasting niet meer uit zichzelf op gang.

  Gebruik bisacodyl daarom niet langer dan 3 dagen achter elkaar.

• Waterige diarree

  Hierdoor kunt u veel vocht en zouten verliezen en kunt u last krijgen van spierzwakte en gewichtsverlies. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket of in de bijsluiter.

Hoe?

• Tabletten: de tablet heel doorslikken met een half glas water zonder te kauwen. Als u op de tabletten kauwt, gaat het beschermende laagje kapot en komt de bisacodyl al in de maag vrij, in plaats van in de darmen. Het kan dan maagklachten geven.
  Gebruik tot 2 uur voor u de tablet in moet nemen geen melk. Vanaf 2 uur na inname mag u weer melk gebruiken.
• Zetpil: in de anus brengen. Het maakt daarbij niet uit of u de zetpil met de punt naar voren of met de stompe kant naar voren inbrengt. Als u zetpil met een beetje water bevochtigt, kunt u hem wat makkelijker inbrengen.

Wanneer?

Bij verstopping

• Tabletten: neem deze bij voorkeur 's avonds in. De ontlasting komt dan de volgende ochtend (na ongeveer 10 uur).
• Zetpillen werken binnen één uur, u kunt deze gebruiken wanneer het u uitkomt.

Om de darm te legen voor een darmonderzoek

• De dag voor het onderzoek neemt u in de ochtend en in de avond een tablet. Vervolgens gebruikt u de ochtend van het onderzoek een zetpil.

Hoelang?

Gebruik dit middel totdat de ontlasting weer op gang is gekomen. Gebruikt u bisacodyl zonder recept van de arts? Gebruik het dan liever niet langer dan 3 dagen achter elkaar. Anders heeft u kans dat de darmen moeite hebben weer zelf 'op gang te komen'.

Is er na 3 dagen gebruik geen verbetering in uw stoelgang? Of heeft u aanhoudende buikpijn en diarree? Raadpleeg dan uw arts of apotheker.

Vergeten

Heeft u het middel nog nodig, gebruik de dan alsnog de tablet of zetpil.

Verboden

autorijden en alcohol drinken?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

alles eten?

• Rond de inname van bisacodyl mag u geen melk gebruiken. Het laagje om de tabletten zorgt er namelijk voor dat de bisacodyl pas in de darmen vrijkomt. Melk tast het laagje aan waardoor de bisacodyl al in de maag vrijkomt. Het kan dan maagklachten geven. Meer informatie leest u bij Hoe gebruik ik dit medicijn?
• Verder mag u alles eten. Houdt u er wel rekening mee dat bepaalde voedingsmiddelen uw klachten kunnen verergeren. Een vezelrijk dieet met veel drinken kan juist een gunstig effect hebben.

Kijk voor meer informatie over wat u zelf kunt doen bij Verstopping.

Wisselwerking

Er zijn medicijnen die verstopping als bijwerking kunnen geven. Dit zijn bijvoorbeeld middelen tegen depressie, psychose, epilepsie, sommige pijnstillers (morfine), codeïne, ijzertabletten, verapamil en plastabletten.

Ook laxeermiddelen kunnen verstopping geven als u ze langdurig gebruikt. Als u twijfelt of de verstopping door uw medicijnen komt, raadpleeg dan uw arts of apotheker.

Zwangerschap

Zwangerschap
U kunt dit medicijn veilig gebruiken. Het wordt al jarenlang gebruikt door zwangere vrouwen zonder nadelige gevolgen voor het kind.

Borstvoeding
U kunt veilig borstvoeding geven. Dit medicijn komt niet in de moedermelk terecht.

Stoppen

Heeft u bisacodyl langere tijd achter elkaar gebruikt? Dan is er kans dat uw darmen er aan gewend zijn geraakt. De ontlasting komt dan niet meer uit zichzelf op gang en u kunt dan juist extra last krijgen van verstopping.
Gebruikt u bisacodyl zonder recept van een arts? Neem het dan niet langer dan 3 dagen achter elkaar. Dan treedt dit probleem niet op.
Heeft u langer een laxeermiddel nodig? Overleg dan met uw arts of apotheker over een laxeermiddel dat u wel langere tijd veilig kunt gebruiken tegen verstopping.

Handelsinformatie

Bisacodyl is sinds 1954 internationaal op de markt. Het is zonder recept verkrijgbaar onder de merknamen Dulcolax en Laxeertablet en het merkloze Bisacodyl. Het is te verkrijgen in tabletten en zetpillen.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.