Introductie

Gentamicine is een antibioticum van het aminoglycoside-type. Het doodt verschillende soorten bacteriën.

Artsen schrijven het voor bij ontstoken ogen door infectie met bacteriën of om een infectie te voorkomen na een oogoperatie.

Instructiefilmpje

Film 1 - Oogdruppels en oogzalf

Highlight

• Gentamicine doodt bacteriën (antibioticum).
• Bij ooginfecties. In combinatie met het medicijn dexamethason ook om ooginfecties te voorkomen.
• Werkt binnen 3 dagen. Ziet u na 3 dagen nog geen verbetering? Neem dan contact op met uw arts.
• Draagt u contactlenzen? Laat deze uit tijdens de kuur.
• Oogdruppels: oogdruppelen is niet makkelijk. Laat een apotheekmedewerker het u voordoen. Of bekijk het instructiefilmpje op deze site.
• Direct na het druppelen kan het oog branderig aanvoelen. Dit verdwijnt snel. Houdt u last? Raadpleeg dan uw arts.
• Oogzalf: trek het onderste ooglid voorzichtig naar beneden. Breng een sliertje zalf van ongeveer 1 cm in het gootje dat zo ontstaat. Raadpleeg de instructie op deze site.
• U kunt door de oogzalf 1 tot 2 uur wazig zien.
• Maak de hele kuur af. Ook als de infectie genezen lijkt, want misschien zijn er nog bacteriën over.

Werking

Ontstoken ogen door infectie

Bacteriën kunnen een ontsteking van het oog veroorzaken. Vaak gaat het om het bindvlies van het oog. Dit is het slijmvlies op het oogwit en aan de binnenkant van de oogleden. Ook kunnen bacteriën zorgen voor ontsteking van het hoornvlies (het doorzichtige voorste deel van het oog).

Verschijnselen
Meestal ziet u een dergelijke infectie aan een rood oog en wat pus dat vrijkomt. Bij het wakker worden merkt u dat de oogleden aan elkaar geplakt zitten. Soms heeft u ook last van een branderig gevoel.

Bij een ontstoken hoornvlies kunt u een rood, gevoelig, pijnlijk en tranend oog krijgen. Verder kunt u slechter zien, en soms kunnen uw ogen ook niet goed tegen licht.

Behandeling
Een lichte ontsteking van het oog door een bacterie-infectie gaat meestal binnen 1 tot 2 weken vanzelf over. Haal regelmatig het pus uit uw ooghoeken weg met een nat watje met vers kraanwater. Wanneer u contactlenzen draagt, kunt u deze beter uitlaten zolang u klachten heeft.
Als de klachten na 3 dagen nog hetzelfde zijn of als u er veel last van heeft, schrijven artsen soms een antibioticum voor om in het oog aan te brengen. Meestal zijn dat oogdruppels of oogzalf met chlooramfenicol.
Artsen schrijven gentamicine alleen voor als chlooramfenicol onvoldoende werkt.

Bij hoornvliesontsteking schrijven artsen gentamicine en cefazoline voor als ze niet weten welke door bacterie de infectie komt.

Werking en effect
Gentamicine doodt veel bacteriën en bestrijdt zo de oorzaak van de ontsteking.
De werking begint meteen na toedienen. Na enkele dagen gebruik merkt u dat de klachten afnemen of verdwenen zijn.

Voorkomen van een infectie
Ook schrijven artsen gentamicine in het oog voor om een infectie met bacteriën te voorkomen na een oogoperatie of bij rode ogen met zwellingen, bijvoorbeeld door beschadigingen.
Het wordt dan gebruikt in combinatie met de dexamethason of prednisolon. Deze medicijnen voorkomen dat er zwellingen en roodheid in het oog ontstaan.

Ook kan uw arts gentamicine in het oog voorschrijven samen met cefazoline om infectie van het hoornvlies te bestrijden.

Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Oogdruppels: branderig gevoel direct na het druppelen.

• Oogzalf: wazig zicht, 1 tot 2 uur na aanbrengen.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Andere ooginfecties.

  Dit ontstaat door verstoring van het evenwicht van bacteriën in de ogen.

• Overgevoeligheid voor gentamicine. Dit merkt u aan jeuk, roodheid en huiduitslag rond uw oog of op de rest van uw lichaam, zwelling van het gezicht of galbulten. Ook kunt u het merken doordat de oogontsteking niet overgaat.

  Raadpleeg uw arts of apotheek als uw klachten toenemen of niet overgaan. Mogelijk kan de arts u een ander antibioticum voorschrijven.
  Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor gentamicine. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of er op lijkende medicijnen niet opnieuw krijgt.

• Mensen met de spierziekte myasthenia gravis kunnen extra last krijgen van dubbel zien en hangen van het bovenste ooglid.

  Als u merkt dat u hier last van heeft, neem dan contact op met uw arts.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?

Oogdruppels

• Was uw handen met water en zeep en droog ze goed af met een schone handdoek of keukenrol.
• Als u contactlenzen draagt: haal zowel harde als zachte lenzen uit uw oog voor u de oogdruppels gebruikt. Houd de lenzen uit gedurende de hele kuur.Verwijder eventuele schilfers en korsten van de oogleden met een watje met kraanwater.
• Neem plaats op een stoel of een bank.
• Schroef het dopje van flesje en leg het dopje op de zijkant.
• Neem het flesje in uw hand alsof u een pen vasthoudt.
• Trek voorzichtig met de vingertoppen van uw andere hand het onderste ooglid naar beneden, zodat er een 'gootje' ontstaat.
• Buig het hoofd achterover en kijk recht omhoog.
• Zet de hand met het flesje op de hand die het gootje maakt.
• Breng het flesje boven het omlaag getrokken ooglid (het gootje). Zorg ervoor dat het flesje uw oog, ooglid of wimpers niet raakt, anders bederven de oogdruppels sneller.
• Knijp in het flesje en laat één druppel in het gootje vallen.
• Buig uw hoofd terug en doe voorzichtig uw oog dicht.
• De werkzame stof in deze oogdruppels kan te snel uit het oog verdwijnen doordat het via het traankanaaltje in de neusholte wegloopt. Druk daarom deze kanaaltjes na het indruppelen één minuut dicht. Dit doet u door zachtjes uw vinger in de binnenooghoek tussen het oog en de neus te duwen, net onder het bobbeltje in de hoek van uw oog.
• Doe uw oog weer open.
• Draai, na gebruik, de dop weer op het flesje.
• Was uw handen nogmaals met water en zeep.

Vindt u het lastig de druppel goed in het oog te krijgen? Vraag dan in de apotheek om een oogdruppelhulp. Dit is een houdertje waarmee u gemakkelijker in het oog kunt druppelen.

Oogzalf

• Was uw handen met water en zeep en droog ze goed ze goed af met een schone handdoek of keukenrol.
• Verwijder eventuele schilfers en korsten van de oogleden met een watje met kraanwater.
• Als u contactlenzen draagt: haal deze uit uw oog en houd ze uit gedurende de hele kuur. Ga voor een spiegel staan.
• Draai het dopje van de tube af en leg het dopje op de zijkant.
• Neem de tube in uw hand alsof u een pen vasthoudt. Zorg ervoor dat u de tuit van de tube niet aanraakt, anders bederft de oogzalf sneller.
• Trek voorzichtig met de vingertoppen van uw andere hand het onderste ooglid naar beneden, zodat er een 'gootje' ontstaat.
• Buig het hoofd achterover, maar blijf in de spiegel kijken.
• Zet de hand met de tube op de hand die het gootje maakt.
• Breng de tube boven het omlaag getrokken ooglid (het gootje). Zorg ervoor dat de tube uw oog, ooglid of wimpers niet raakt, anders bederft de oogzalf sneller.
• Knijp in de tube en laat een sliert zalf van ongeveer 1 cm in het gootje vallen.
• Buig uw hoofd terug en knipper een paar keer met het oog.
• Door de oogzalf kunt u tijdelijk wazig zien. Dit verdwijnt vanzelf.
• Draai, na gebruik, de dop weer op de tube.
• Was uw handen nogmaals met water en zeep.

Bewaren
Bewaar de oogdruppels of oogzalf zoals op het etiket is aangegeven. De meeste flesjes met oogdruppels of tubes met oogzalf zijn na openen nog 1 maand houdbaar. U kunt op de verpakking noteren wanneer u het heeft aangebroken. Gooi eventuele restanten weg.

Wanneer?
Verdeel de doseringen zo goed mogelijk over de dag om een constant effect te verkrijgen. Bij ontsteking van het hoornvlies druppelt u 1 keer per uur.

Hoe lang?
Uw arts bepaalt de duur van de kuur aan de hand van het soort infectie en de ernst van de infectie.

• Meestal moet u met de oogdruppels of oogzalf doorgaan tot 2 dagen nadat de klachten helemaal verdwenen zijn. Meestal is dat enkele dagen tot niet meer dan 2 weken.
• Merkt u na 3 dagen gebruik nog geen verbetering of worden de klachten juist erger? Neem dan contact op met uw arts.
  Houd er rekening mee dat dit een kuur is die u niet mag onderbreken en moet voortzetten zolang uw arts het nodig vindt. Ook al merkt u van de infectie al vóór afloop van de kuur niets meer. Dit betekent nog niet dat alle bacteriën zijn verdwenen.
• Gebruikt u deze druppels om een infectie te voorkomen na een oogoperatie of beschadiging in het oog? Meestal is de kuur enkele dagen tot niet meer dan 2 weken.

Vergeten

Gebruik het medicijn zodra u eraan denkt, tenzij het alweer bijna tijd is voor de volgende behandeling.

Oogdruppels

• Bent u vergeten te druppelen? Doe dat dan zo snel mogelijk. Zorg dat u de volgende dosis pas 2 uur later toedient.
  Bij ontsteking van het hoornvlies slaat u de vergeten druppels over en kunt u doorgaan met uw normale schema.

Oogzalf

• Gebruikt u de oogzalf 2 tot 4 keer per dag? Duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal toedient? Gebruikt de vergeten dosis dan alsnog. Duurt het nog minder dan 2 uur? Sla de vergeten dosis dan over. Eventueel kunt u uw schema iets verschuiven, maar zorg daarbij voor een gelijkmatige verdeling over de dag.

Verboden

autorijden?
Houd er rekening mee dat u na het aanbrengen van de oogzalf 1 tot 2 uur wazig kunt zien. Daarna is autorijden geen probleem.

alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Dit medicijn heeft een wisselwerking met andere oogdruppels of oogzalven.

• Gebruikt u zowel een oogdruppel als een oogzalf of ooggel? Gebruik dan eerst de druppel en 3 minuten later de oogzalf of ooggel.
• Gebruikt u meerdere soorten oogdruppels? Wacht minstens 3 minuten tussen het indruppelen van verschillende oogdruppels. Druppel eerst de oogdruppel waar u het minst last van heeft en als laatste de oogdruppel waarvan u de meeste irritatie na het indruppelen krijgt. Zo voorkomt u dat door de eventuele tranenvloed de werkzame bestanddelen van de oogdruppels te snel 'uittraant'.

Zwangerschap

U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u zwanger bent, zwanger wilt worden of borstvoeding geeft. Zorg er wel voor dat u na het druppelen de traankanaaltjes 1 minuut dichtdrukt. Er komt dan veel minder van dit medicijn in het bloed. Zie hiervoor de instructie bij “Hoe moet ik dit medicijn gebruiken?".

Stoppen

Het is beter om de kuur volledig af te maken. Meestal is dit tot 2 dagen nadat alle verschijnselen zijn verdwenen.
Als u de kuur te vroeg afbreekt kunt u opnieuw klachten krijgen.

Als u allergische reacties of ernstige bijwerkingen krijgt, moet u wel stoppen. Neem in dat geval direct contact op met uw arts.

Handelsinformatie

Gentamicine is sinds 1964 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in oogdruppels als het merkloze Gentamicine-POS.

Gentamicine is ook op recept verkrijgbaar in combinatie met andere werkzame bestanddelen onder de merknamen Dexagenta-POS en Dexamytrex. In combinaties is het te verkrijgen in oogdruppels en oogzalf.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.