Introductie

Cinacalcet beïnvloedt de werking van de bijschildklieren.

Het wordt gebruikt bij nierdialyse vanwege een nierziekte en bij bepaalde bijschildklierziekten, zoals kanker van een bijschildklier.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Cinacalcet beïnvloedt de werking van de bijschildklieren. Het vermindert hierdoor de hoeveelheid calcium (kalk) en fosfaat in het bloed.
• Bij mensen die nierdialyse ondergaan, bij mensen met te snel werkende bijschildklieren of met kanker van een bijschildklier. Zij kunnen door hun aandoening te veel calcium en fosfaat in het bloed krijgen.
• Neem dit medicijn in tijdens of vlak na het eten. Dan werkt het medicijn het best.
• Tablet: innemen zonder te kauwen met een half glas water.
• Granulaat in capsule om te openen: strooi de inhoud van de capsule (kleine korreltjes) op zacht voedsel of in een vloeistof en neem het mengsel vervolgens direct in. Drink na inname een glas water. De capsule mag niet worden ingeslikt
• U kunt last krijgen van misselijkheid en braken. Dit gaat over als uw lichaam gewend is aan het medicijn. Als u het tijdens het eten inneemt heeft u minder kans op misselijkheid. Blijft u last houden? Overleg dan met uw arts.
• Krijgt u jeuk, onverklaarbare spierpijn of hartkloppingen? Waarschuw dan uw arts. Mogelijk bevat uw bloed te weinig calcium. De arts zal uw bloed daarom regelmatig controleren.

Werking

Nierziekten

Cinacalcet wordt soms gebruikt bij mensen die nierdialyse ondergaan.

Oorzaak
Bij langdurig nierfalen kunnen de hoeveelheden calcium en fosfaat in het bloed verstoord zijn. Vaak is sprake van te weinig calcium en te veel fosfaat in het bloed. Als er veel te weinig calcium in het bloed zit maken de bijschildklieren meer bijschildklierhormoon (parathormoon of PTH). Zo proberen ze de hoeveelheid calcium te verhogen. Het calcium hiervoor haalt het lichaam echter vooral uit de botten, waardoor deze eerder breken.

Verschijnselen
De volgende verschijnselen kunnen ontstaan:

• Tintelingen, krampen en spierzwakte;
• Hartvaatziekten;
• Botontkalking.

Werking
Cinacalcet remt de aanmaak van het bijschildklierhormoon PTH. Hierdoor wordt er minder calcium uit de botten gehaald.
Het maximale effect is na ongeveer een week bereikt.

Bijschildklierziekten

Cinacalcet wordt gebruikt als een of meer bijschildklieren te hard werken. De bijschildklieren zijn 4 kleine orgaantjes links en rechts van de schildklier in de hals. Ze maken parathormoon (PTH). Dit hormoon zorgt dat de darmen calcium (kalk) uit voedsel opnemen en dat de botten nieuwe botcellen maken. Als een van de bijschildklieren te veel van dit hormoon aanmaakt komt er te veel calcium in het bloed. Ook neemt de hoeveelheid fosfaat in het bloed af. Bovendien kan botontkalking ontstaan.

Oorzaak
Er zijn meerdere oorzaken voor te hard werkende bijschildklieren:

• een goedaardig gezwel in een van de bijschildklieren;
• een heel enkele keer is sprake van een kwaadaardige tumor (kanker) in een van de bijschildklieren;
• veel te weinig calcium in het bloed (zoals bij nierfalen kan gebeuren). Zie hiervoor de aandoening Nierziekten.

Verschijnselen
Door een overactieve bijschildklier kan er te veel calcium in het bloed komen. Dit veroorzaakt de volgende verschijnselen.

• Vermoeidheid, spierzwakte, hevige dorst en veel plassen, misselijkheid, braken, verstopping, neerslachtigheid en soms uitdroging;
• Hoge bloeddruk;
• Na een aantal jaar nierstenen of een verminderde nierwerking door verkalking van de nieren;
• In zeldzame gevallen ontstaat een maagzweer. Na een aantal jaar botontkalking (osteoporose). Dat ontstaat doordat PTH zorgt dat calcium uit de botten wordt gehaald. Het treedt vooral op bij vrouwen na de overgang.

Behandeling
Als de oorzaak een goedaardig gezwel van een bijschildklier is, zal de arts deze meestal met een operatie verwijderen. Als dit niet mogelijk is kan de arts cinacalcet voorschrijven.

Werking
Cinacalcet vermindert de aanmaak van parathormoon. Hierdoor neemt de hoeveelheid calcium en fosfaat in het bloed af.
Het maximale effect is na ongeveer een week bereikt.

Kanker

Cinacalcet wordt gebruikt bij kanker in de bijschildklier als er door deze ziekte te veel calcium (kalk) en fosfaat in het bloed aanwezig is.

Cinacalcet remt het effect van de bijschildklieren op de hoeveelheid calcium en fosfaat.
Zie voor meer informatie bij ‘Bijschildklierziekten’.

Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Misselijkheid en braken

  Dit gaat over als u gewend raakt aan het medicijn. Overleg met uw arts als u last blijft houden.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Diarree of juist verstopping, winderigheid, buikpijn en weinig eetlust

• Hoofdpijn, een slap gevoel

• Te weinig calcium in het bloed. Krijgt u last van jeuk of tintelingen op de huid, onverklaarbare spierpijn, spierkrampen, spierschokken, epileptische aanvallen, hartkloppingen of een overslaand hart? Waarschuw dan uw arts. Deze verschijnselen kunnen duiden op te weinig calcium.

  De arts zal uw bloed regelmatig op de hoeveelheid calcium laten controleren.

• Hoest, moeite met ademhalen en vaker luchtweginfectie

• Duizeligheid, vooral bij het opstaan uit bed of uit een stoel. Dit kan het gevolg zijn van een lagere bloeddruk. Mensen met hartfalen kunnen hier meer last van hebben.

   

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit kunt u merken aan huiduitslag of galbulten. Een ernstige overgevoeligheid is te herkennen aan een opgezwollen gezicht en benauwdheid. Waarschuw dan meteen een arts of ga naar een Eerste-hulpdienst.

  In beide gevallen mag u dit medicijn niet meer gebruiken. Geef dat aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Broze botten

  Om dit te voorkomen zal uw arts de hoeveelheid parathormoon in uw bloed blijven controleren.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?

• Tabletten. Heel doorslikken met een half glas water.
• Granulaat in capsule om te openen. De capsule mag niet worden ingeslikt. Open de capsule en strooi de inhoud (kleine korreltjes) op een kleine hoeveelheid zacht voedsel, zoals appelmoes of yoghurt. Of in een kleine hoeveelheid vloeistof, zoals appelsap. Neem het mengsel vervolgens direct in. Drink na inname een glas water om ervoor te zorgen dat het hele mengsel is doorgeslikt.

Wanneer?
Neem dit medicijn tijdens of net na het eten. De werkzame stof wordt dan beter in het bloed opgenomen. Bovendien heeft u minder kans op misselijkheid.

Hoelang?
U zult dit medicijn moeten gebruiken zolang de oorzaak van het teveel aan calcium aanwezig is.

Vergeten

Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Bent u toch een dosis vergeten?

• Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in bij een maaltijd of met wat voedsel. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in bij een maaltijd of met wat voedsel. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.

Verboden

autorijden?
Duizeligheid en een zwak gevoel komen soms voor bij dit medicijn. Neem dan geen deel aan het verkeer.

alles eten of alcohol drinken?
Cinacalcet beïnvloedt de hoeveelheden fosfaat en calcium in uw bloed. Het is belangrijk dat uw dieet daarop is aangepast. Volg hiervoor de adviezen van uw arts of diëtist.

Wisselwerking

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• De antibiotica van het macrolide-type erytromycine en claritromycine, de antischimmel-medicijnen itraconazol en voriconazol, en het medicijn tegen de ziekte van Cushing ketoconazol. Deze medicijnen versterken de werking van cinacalcet. Als u deze medicijnen gebruikt moet de arts de hoeveelheid calcium in uw bloed extra controleren. Overleg hierover met uw arts.
• Sommige medicijnen tegen depressie, namelijk amitriptyline, clomipramine, dosulepine, doxepine, imipramine en nortriptyline. Cinacalcet remt de afbraak van deze medicijnen. Hierdoor stijgt de hoeveelheid van deze medicijnen in het bloed. U kunt meer last krijgen van bijwerkingen, zoals sufheid, duizeligheid, verstopping, droge mond of moeilijk kunnen plassen. Bovendien kan een ernstige bijwerking optreden als u deze medicijnen tegelijk met cinacalcet gebruikt. U kunt dan last krijgen van spiertrekkingen, trillen, koorts, zweten, opgewondenheid en verwardheid. Raadpleeg uw arts.
• Vortioxetine, een medicijn tegen depressie. De hoeveelheid vortioxetine in het bloed neemt toe. Uw arts verlaagt mogelijk de dosering.
• Venlafaxine, een medicijn tegen depressie. Dit medicijn remt de afbraak van venlafaxine. U kunt meer last krijgen van bijwerkingen zoals slaperigheid, nervositeit, maagdarmklachten, trillen, hartkloppingen en duizeligheid. Neem contact op met uw arts als u dit merkt. Uw arts zal u extra controleren of een ander medicijn voorschrijven.
• Atomoxetine, een medicijn bij ADHD, metoprolol, een medicijn tegen hoge bloeddruk, en aripiprazol, brexpiprazol, perfenazine en risperidon, medicijnen tegen psychose. De hoeveelheid van deze medicijnen in het bloed neemt toe. Uw arts verlaagt mogelijk de dosering of u krijgt een ander medicijn.
• Flecaïnide, een medicijn bij hartritmestoornissen. De hoeveelheid flecaïnide in uw bloed kan te hoog worden en bijwerkingen geven. Uw arts zal de hoeveelheid flecaïnide in uw bloed regelmatig controleren.
• Tamoxifen, gebruikt bij bepaalde vormen van borstkanker. Cinacalcet vermindert mogelijk het effect van tamoxifen. Overleg met uw arts. Mogelijk kunt u overstappen op een ander medicijn.
• Sommige medicijnen tegen hiv en hepatitis C. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Zwangerschap
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u borstvoeding geeft. Het is niet bekend of het in de moedermelk terechtkomt. Als het in de moedermelk komt, kan het schadelijk zijn voor de baby.

Stoppen

U kunt op elk moment in één keer met het gebruik van dit medicijn stoppen. Uw klachten kunnen dan wel weer terugkomen. Stop alleen na overleg met uw arts.

Handelsinformatie

Cinacalcet is sinds 2004 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Mimpara in tabletten en granulaat in capsules om te openen en als het merkloze Cinacalcet in tabletten.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.