Introductie
Doravirine, lamivudine en tenofovir disoproxil zijn medicijnen tegen het hiv. Ze remmen de groei van het virus dat aids veroorzaakt.
Artsen schrijven het voor bij een infectie met het hiv.
Instructiefilmpje
Film 1 - Slikken van medicijnen
Highlight
- Doravirine met lamivudine en tenofovir disoproxil remt de groei van het hiv (het virus dat aids veroorzaakt).
- Bij infectie met het hiv.
- U merkt dat de behandeling werkt als uit het bloedonderzoek blijkt dat het aantal virussen daalt. Ook heeft u minder infecties. Dit kan een paar maanden duren.
- Meestal gebruikt u dit medicijn jarenlang. Als het virus ongevoelig wordt, krijgt u een andere combinatie van hiv-medicijnen.
- Slik de tablet heel door met water. Kies vaste een vaste tijd, dan vergeet u minder snel een tablet.
- U kunt last krijgen van hoofdpijn, duizelig zijn, moe zijn, maagdarmklachten, hoesten en ongewone dromen.
- Er zijn veel wisselwerkingen met andere medicijnen. Laat uw apotheker controleren of u het veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen, ook die u zonder recept heeft gekocht.
- Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of u dit medicijn mag gebruiken.
- Geef geen borstvoeding als u besmet bent met het hiv.
Werking
Hiv
Oorzaak
Een infectie met het hiv (het virus dat aids veroorzaakt) beschadigt de witte bloedcellen in uw lichaam. Deze bloedcellen zijn nodig voor de afweer tegen infecties. Hoe meer virussen er komen, hoe meer uw afweer achteruit gaat.
Infecties met hiv kunt u krijgen door contact met besmet bloed, sperma, vaginavocht of moedermelk.
Verschijnselen
Mensen die besmet raken met hiv krijgen meestal binnen een paar dagen tot weken klachten die lijken op een flinke griep. Deze gaan vanzelf weer over. Pas 2 tot 11 jaar later ontstaan ernstige klachten, zoals lymfeklierzwellingen, moeheid, koorts en gewichtsverlies. In de tussenliggende periode zijn er geen klachten, maar is het virus wel in het lichaam en kan men anderen besmetten. Deze mensen worden hiv-positief of seropositief genoemd.
Later kunnen er infecties ontstaan die bij gezonde mensen niet voorkomen. De ziekte noemt men dan aids. Nog later kunnen er tumoren en vormen van kanker ontstaan.
Werking
Het virus dat aids veroorzaakt zorgt dat onze lichaamscellen nieuwe hiv maken. Daarvoor is het eiwit reverse-transcriptase nodig. Doravirine, lamivudine en tenofovir disoproxil remmen dit eiwit en zorgen er zo voor dat er geen nieuwe virussen worden gemaakt.
De combinatie van doravirine, lamivudine en tenofovir disoproxil voorkomt het hiv snel ongevoelig (resistent) wordt voor één van de hiv-remmers. Deze combinatie van hiv-medicijnen kan het virus niet helemaal laten verdwijnen. Wel kan het de hoeveelheid virus in het bloed enorm verlagen. Hierdoor stijgt het aantal witte bloedcellen en komt de afweer weer op een normaal niveau.
Behandeling
Hiv-positieve mensen starten in het algemeen met de behandeling als ze klachten krijgen of als de hoeveelheid witte bloedcellen onder een bepaald minimum komt. Meestal is daarvoor een combinatie van minimaal drie medicijnen te kiezen. Als deze combinatie niet meer goed werkt, kunt u overschakelen op een combinatie van drie niet eerder gebruikte medicijnen, waarvoor het virus nog wel gevoelig is.
De behandeling is geslaagd, als:
- uw klachten minder worden;
- uw afweer stijgt;
- de hoeveelheid virus in het bloed binnen een half jaar niet meer is te meten;
- de bijwerkingen van de hiv-remmers uw kwaliteit van leven niet te veel beïnvloeden.
Infecties met virussen
Doravirine met lamivudine en tenofovir disoproxil werkt tegen het hiv. Zie hiervoor boven bij Hiv.
Lees meer over infecties met virussen . "Bijwerkingen
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
Maagdarmklachten, zoals misselijk zijn, diarree, buikpijn, overgeven of winderigheid.
Zeer zelden verstopping, last van uw maag, gezwollen of opgeblazen buik, verstoorde spijsvertering, zachte ontlasting, maagkrampen of vaak naar het toilet moeten gaan.
Heeft u last van misselijkheid? Neem het dan in met wat voedsel.
Hoofdpijn, duizelig of slaperig zijn
Moeite met slapen, ongewone dromen
Hoesten, neusklachten
Haaruitval
Huiduitslag. Zeer zelden jeuk.
Huiduitslag kan door overgevoeligheid komen maar dat hoeft niet (zie Zeer zelden: overgevoeligheid). Raadpleeg uw arts als u hier last van blijft houden.
Spierklachten, zoals spierpijn of stijve spieren.
Zeer zelden gewrichtspijn, spierverlies, zwakke spieren.
Moe voelen, koorts. Zeer zelden ziek of niet lekker voelen.
Raadpleeg uw arts als u hier last van blijft houden.
Schade aan uw lever. U kunt dit merken aan een gevoelige, opgezwollen buik, buikpijn of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan meteen uw arts.
Uw arts zal uw leverwaarden regelmatig controleren.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Bloedarmoede, infecties of bloedingen.
Dit kan komen door te weinig rode bloedcellen, witte bloedcellen of bloedplaatjes. U merkt het aan erg moe zijn, keelpijn, koorts, blaren in de mond, snel blauwe plekken of bloedneuzen of infecties. Waarschuw in deze gevallen direct uw arts.
Te weinig fosfaat of kalium in uw bloed.
- Te weinig fosfaat in uw bloed merkt u aan zachte en zwakke botten, spierpijn en gewrichtspijn.
- Te weinig kalium in uw bloed merkt u aan kramp in uw spieren, zwakke spieren of moe voelen.
Uw arts zal tijdens de behandeling uw bloed regelmatig controleren.
Psychische klachten, zoals nachtmerries, depressie, angst, prikkelbaarheid, in de war raken of zelfmoordgedachten.
In zeldzame gevallen kunt u ook last krijgen van agressie, dingen zien, voelen of horen die er niet zijn (hallucinaties) of slaapwandelen.
Moeite met concentreren, geheugenproblemen, tintelende handen en voeten, stijve spieren, slecht slapen.
Moeite met ademen
Ontsteking van de alvleesklier
Uw alvleesklier zit in uw buik. U kunt last hebben van pijn in uw bovenbuik, rugpijn, maagpijn, misselijk zijn of overgeven.
Problemen aan uw nieren.
Uw kunt schade aan uw nieren of nierfalen krijgen. Ook kunt u last krijgen van nierstenen, veel moeten plassen en een dorst hebben.
Zwakkere botten, botpijn. U heeft dan meer kans op een botbreuk.
Dit ontstaat door te weinig fosfaat in uw bloed. Door extra fosfaat te gebruiken (in een voedingssupplement) is deze bijwerking te verminderen.
Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts.
Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan flauwvallen of een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. In zeer zeldzame gevallen ontstaat er een ernstige huidaandoening met blaren op de huid. Waarschuw in al deze gevallen direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.
Bent u overgevoelig voor dit medicijn? Dan mag u het niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Gebruik
Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.
Hoe?
Slik de tablet heel door met een half glas water zonder te kauwen. U mag de tablet niet fijnmaken.
Wanneer?
U kunt dit medicijn op elke moment van de dag innemen. Kies hiervoor een vaste tijd, bijvoorbeeld 's ochtends. Dan vergeet u minder snel een tablet.
Dit medicijn kunt u met wat voedsel of op een lege maag innemen. Heeft u last van misselijkheid? Neem het dan in met wat voedsel.
Hoelang?
Meestal gebruikt u hiv-remmers jarenlang, omdat het virus nooit helemaal uit uw lichaam verdwijnt.
Vergeten
Het is belangrijk dat u dit medicijn gebruikt zoals uw arts het voorschrijft. Hierdoor is er altijd voldoende medicijn in uw bloed om het virus te remmen.
Wanneer u een dosering uitstelt, loopt u het risico dat het aantal virussen groeit. Ook is er dan een kans dat het virus resistent (ongevoelig) wordt voor het medicijn.
Neem nooit dubbele hoeveelheid om een vergeten dosis in te halen. Bent u een dosis vergeten?
- Duurt het meer dan 12 uur voor u de volgende tablet moet innemen? Slik dan de vergeten tablet zo snel mogelijk. Neem de volgende tablet op het moment dat u gewend bent.
- Duurt het minder dan 12 uur voor u de volgende tablet moet innemen? Sla dan de vergeten tablet over. Neem de volgende tablet op het moment dat u gewend bent.
Verboden
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.
Wisselwerking
Doravirine, lamivudine en tenofovir disoproxil hebben met veel andere medicijnen wisselwerkingen. De combinatie remt de afbraak van veel medicijnen in het lichaam, waardoor deze medicijnen meer bijwerkingen kunnen hebben. Ook kunnen veel medicijnen ervoor zorgen dat de combinatie minder goed werkt, waardoor het virus aanwezig blijft.
Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. Uw arts en apotheker controleren of u doravirine met lamivudine en tenofovir disoproxil veilig kunt gebruiken naast uw andere medicijnen. Zorg er daarom voor dat uw arts en apotheker op de hoogte zijn van alle medicijnen die u gebruikt. Ook de medicijnen die u zonder recept koopt.
Zwangerschap
Zwangerschap
Bent u zwanger of wilt u zwanger worden? Overleg hierover met uw arts. Tijdens de zwangerschap moet u hiv-medicijnen blijven gebruiken. Omdat het extra belangrijk is dat tijdens de zwangerschap de hoeveelheid virus in uw bloed erg laag is. Dit maakt namelijk het risico dat de baby besmet raakt met hiv kleiner.
Overleg ook met uw arts of uw hiv-behandeling geschikt is tijdens de zwangerschap. Sommige hiv-medicijnen zijn namelijk schadelijk voor uw baby. Mogelijk moet u andere hiv-medicijnen gebruiken.
Borstvoeding
Geef GEEN borstvoeding als u hiv heeft. Het virus kan namelijk via de moedermelk de baby besmetten. Overleg hierover met uw arts.
Stoppen
Het is niet verstandig om te stoppen, behalve als u ernstige bijwerkingen krijgt. Als u stopt zal het virus dat aids veroorzaakt zich weer vermeerderen, zodat u weer klachten kunt krijgen.
Soms zijn er situaties waardoor u toch tijdelijk moet stoppen met deze hiv-remmers. Bijvoorbeeld bij bepaalde operaties of als u de tabletten kwijtraakt en niet snel aan nieuwe kunt komen. Overleg in dat geval altijd met uw arts.
Handelsinformatie
De combinatie doravirine met lamivudine en tenofovir disoproxil is sinds 2018 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in tabletten onder de merknaam Delstrigo.
Disclaimer
Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.