Introductie

Kinine is een malariamiddel. Het doodt malariaparasieten in het bloed.

Artsen schrijven het voor bij malaria.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Kinine doodt malariaparasieten.
• Bij malaria. Meestal in combinatie met antibiotica.
• Neem dit medicijn na het eten in. U heeft dan minder kans op misselijkheid of maagpijn.
• Een andere bijwerking is diarree.
• In hoge dosering kunnen in zeldzame gevallen ernstige bijwerkingen ontstaan. Raadpleeg uw arts als u last heeft van oorsuizen, doofheid, problemen met zien, duizeligheid en verwardheid.
• Een kuur met kinine duurt meestal minstens 7 dagen. Maak de hele kuur af. Ook als de infectie genezen lijkt, want misschien zijn er nog malariaparasieten over.
• Kinine kan een epilepsieaanval uitlokken. Mensen met epilepsie mogen kinine daarom niet gebruiken.
• Bent u zwanger? Overleg dan met uw arts.

Werking

Malaria

Oorzaak
Bij reizen naar, of verblijf in, de tropen moet u rekening houden met malaria. Malaria ontstaat door besmetting met een parasiet. Deze parasiet komt via een steek van een besmette mug in het bloed. 

Een groot deel van de muggen in tropische landen is besmet met de malariaparasiet. De parasieten nestelen zich eerst in de lever. Als ze het volwassen stadium bereiken, verhuist een deel van deze parasieten naar de rode bloedcellen. In de rode bloedcellen ontwikkelen de parasieten zich verder, waardoor de rode bloedcellen kapot gaan. Dit veroorzaakt de malaria-aanval. De parasieten die in de lever zijn achtergebleven, kunnen weken tot maanden later op dezelfde manier een nieuwe malaria-aanval veroorzaken. 

Verschijnselen
Als de parasiet in de rode bloedcellen zit, ontstaat koorts. U merkt malaria dan ook aan een grieperig gevoel, gevolgd door koude rillingen en koortspieken.
Er bestaan verschillende soorten malariaparasieten. Het ziekteverloop is afhankelijk van de soort parasiet. Malaria tropica komt het meest voor en verloopt het hevigst. Kinine kan worden gebruikt bij een aanval van deze vorm van malaria.

Een malaria-aanval behandelen
U merkt dat u malaria heeft door griepachtige verschijnselen, zoals hoofdpijn, spierpijn, misselijkheid, braken en diarree. Koortspieken met daartussen perioden waarin u geen koorts heeft, zijn typerend voor malaria.

Gebruikte  u medicijnen om malaria te voorkomen en krijgt u toch malaria? Dan hoeft u geen koorts op te merken en heeft u soms alleen last van een grieperig gevoel. Raadpleeg altijd bij griepverschijnselen een arts, ook als u al weken of maanden thuis bent na uw reis naar de tropen. Een malaria-aanval kan namelijk nog weken of maanden na terugkomst optreden.

Uw arts zal u een medicijn voorschrijven om de parasiet te bestrijden. Bij malaria tropica kan dat kinine zijn. U volgt dan een kuur met een hoge dosis om er zeker van te zijn dat alle malariaparasieten worden gedood. Meestal moet u een combinatie van kinine met antibiotica gebruiken. Uw arts zal tot 4 weken na het begin van de behandeling uw bloed controleren.

Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Bittere smaak in de mond

  U heeft hier minder last van, als u de tablet heel doorslikt zonder te kauwen.

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, maagpijn, braken en diarree

  Wordt u misselijk van dit medicijn? Neem de tabletten dan in vlak na het eten of met wat voedsel.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Kininevergiftiging. Dit kunt u merken aan hoofdpijn, duizeligheid, rillingen, trillen, oorsuizen, doofheid en moeite met zien (wazig zien, kleuren niet goed zien, niet verdragen van licht, nachtblindheid, dubbel zien en blindheid).

  Bemerkt u deze verschijnselen, waarschuw dan een arts.

• Flauwvallen of stuipen, vooral bij een hoge dosering

  Waarschuw dan een arts. Mensen met epilepsie mogen dit medicijn niet gebruiken.

• Onrustig gevoel, verwardheid, vooral bij een hoge dosering

  Waarschuw dan een arts.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan jeuk, galbulten en koorts. Ook kunt u last hebben van zweten, blozen, hoesten of kortademigheid. Zeer zelden kan een ernstige overgevoeligheid optreden met 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden.

  Als het ontstaat moet u onmiddellijk een arts opzoeken of naar de Eerste-hulpdienst gaan.
  In deze gevallen mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor kinine. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of daarop lijkende middelen niet opnieuw krijgt.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Mensen met de spierziekte myasthenia gravis kunnen extra last van hun aandoening krijgen

  Overleg hierover met uw arts.

• Ontsteking van de lever. U kunt dit merken aan een plotselinge hevige pijn in de bovenbuik of een gele verkleuring van de huid of het oogwit.

  Waarschuw dan een arts.

• Ontsteking van de nieren. U merkt dit aan koorts, pijn en bloed in de urine.

  Waarschuw dan een arts.

• Hartritmestoornissen. U merkt dit soms alleen aan plotselinge duizelingen of als u even wegraakt.

  Neem direct contact op met uw arts, als u dit merkt. Vooral mensen met de aangeboren vorm van de hartritmestoornis verlengd QT-interval hebben meer kans op een hartritmestoornis. Gebruik dit medicijn NIET als u deze aangeboren hartritmestoornis heeft.

• Pijn op de borst, duizeligheid door een lage bloeddruk, vooral als u een hoge dosering gebruikt.

• Minder aanmaak van rode en witte bloedcellen en van bloedplaatjes. U merkt dat aan extreme moeheid, bleke huid en slijmvliezen, snel blauwe plekken of bloedneuzen, of keelpijn, koorts en blaren in de mond.

  Waarschuw in deze gevallen een arts.
  Bij mensen met een aangeboren tekort van het enzym G6PD kan een ernstige bloedafwijking ontstaan. U merkt deze bloedafwijking aan vermoeidheid, duizeligheid, bleekheid, gele huid, donkere verkleuring van de urine of kortademigheid. Waarschuw dan direct een arts.
  Weet u dat u een G6PD-tekort heeft? Geef dat door aan de apotheker. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of andere medicijnen met problemen bij G6PD niet meer krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Wanneer?

Tabletten: neem ze na het eten in. U heeft dan minder kans op misselijkheid. U gebruikt het medicijn 3 keer per dag, dus na het ontbijt, na het middageten en na het avondeten.

Infuus: u krijgt het infuus meestal om de 8 uur toegediend. Zodra het kan, zal u worden overgezet op een medicijn dat u via de mond kunt innemen.

Hoelang?
Een behandeling duurt minstens 7 dagen.

Vergeten

Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

• U gebruikt dit medicijn 3 keer per dag.
  Duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 2 uur? Haal de vergeten dosis niet in, maar verleng de kuur aan het eind met de vergeten dosis. U verschuift dus het moment waarop u de kuur beëindigt. Maak wel de volledige kuur af!

Verboden

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Dit medicijn kan wisselwerkingen hebben met andere medicijnen. De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerking optreden, zijn de volgende.

• Sommige medicijnen tegen hiv. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

Twijfelt u eraan of een van bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Zwangerschap
Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Een malaria-aanval vormt een groot risico voor zowel de moeder als de ongeboren baby. Het is daarom erg belangrijk dat de malaria wordt behandeld. Er is redelijk veel ervaring met het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap. En er zijn geen aanwijzingen dat dit medicijn slecht is voor de voor de baby. Wel is bekend dat wanneer u dit medicijn gebruikt tijdens de laatste 3 maanden van de zwangerschap (3e trimester) hypoglykemie kan optreden bij de moeder. Uw bloedsuiker is dan te laag. Daarom is extra controle nodig als u dit medicijn gebruikt tijdens de zwangerschap. De arts zal uw bloedsuikerspiegel controleren.

Borstvoeding
U kunt dit medicijn gebruiken als u borstvoeding geeft. Het komt in kleine hoeveelheid in de moedermelk terecht, maar dit geeft geen bijwerkingen bij het kind.

Stoppen

U moet de kuur afmaken. Als u de kuur voortijdig afbreekt, kunt u alsnog last krijgen van een infectie met de parasiet.
Krijgt u een ernstige bijwerking of een allergische reactie? Stop dan wel direct met het medicijn en waarschuw meteen een arts.

Handelsinformatie

Kinine is al vele tientallen jaren internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar als A-QS 200 Kininesulfaat in tabletten en als Kinine HCl FNA in injecties.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.