Introductie

Irbesartan behoort tot de angiotensine-II-blokkers. Het verlaagt de bloeddruk.

Artsen schrijven het voor bij hoge bloeddruk en bij nierziekten.

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Irbesartan verlaagt uw bloeddruk en voorkomt schade aan uw nieren.
• Bij hoge bloeddruk en nierziekten.
• Uw bloeddruk daalt langzaam binnen 6 weken.
• Door het elke dag te gebruiken heeft u minder kans op hart- en vaatziekten.
• De eerste paar weken kunt u duizelig worden als u gaat staan. Neem het medicijn daarom de eerste dagen 's avonds in, als u op uw bed zit. Dan kunt u gaan liggen als u duizelig wordt.
• Er zijn een paar belangrijke wisselwerkingen met andere middelen. Vraag uw apotheker of u irbesartan veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen, ook medicijnen die u zonder recept heeft gekocht.
• Let op! Niet gebruiken als u zwanger bent. Dit medicijn is slecht voor de baby in uw buik.
• Geeft u borstvoeding? Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt en of het slecht voor de baby is. Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken.

Download de samenvatting

Werking

Hoge bloeddruk

Verschijnselen
Mensen met een hoge bloeddruk voelen hier in het algemeen niets van. Hoge bloeddruk is ook geen ziekte, maar geeft meer kans op hart- en vaatziekten.

Als de bloeddruk is verhoogd, stroomt het bloed te krachtig door de vaten. Dit is schadelijk voor de bloedvaten. Beschadigde bloedvaten verhogen de kans op een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding) en ernstige hartziekten, zoals hartkramp en hartfalen.

Werking
Angiotensine-II is een lichaamseigen stof die een rol speelt bij de spanning van de spiertjes rond de bloedvaten. Door het angiotensine-II te blokkeren vermindert de spanning in deze spiertjes. Hierdoor worden de bloedvaten ontspannen en wijder. Het bloed kan daardoor beter doorstromen en de bloeddruk gaat omlaag.

Door angiotensine-II-blokkers scheiden de nieren ook meer zout (natrium) uit met de urine. Dit helpt ook de bloeddruk omlaag te brengen. Door de lagere bloeddruk is er minder kans op een hart- en vaatziekte, zoals een beroerte.

Behandeling
Bij de behandeling van een hoge bloeddruk kunnen artsen verschillende medicijnen voorschrijven. Vaak beginnen ze met een plastablet en/of een bètablokker. Als deze onvoldoende helpen, als deze niet gebruikt kunnen worden, kan de arts een ACE-remmer voorschrijven.

Als u geen ACE-remmers verdraagt, bijvoorbeeld omdat u te veel last heeft van hoesten door een ACE-remmer, kan de arts u een angiotensine-II-blokker voorschrijven, zoals irbesartan.

Soms schrijft de arts direct een ACE-remmer of angiotensine-II-blokker voor, bijvoorbeeld als u ook hartfalen of een nierziekte heeft.

Effect
Na vier tot zes weken is het volledige effect van dit medicijn bereikt. Zelf merkt u hier niet veel van. U weet pas of het werkt bij een meting van uw bloeddruk. Toch is het belangrijk irbesartan elke dag in te nemen. Alleen dan kan dit medicijn u optimaal beschermen tegen hart- en vaatziekten.

Nierziekten

Dit medicijn wordt toegepast bij nierziekten, zoals die onder andere bij diabetes kunnen voorkomen (diabetische nefropathie).

Oorzaak
De nieren filtreren afvalstoffen uit het bloed, zodat deze via de urine het lichaam kunnen verlaten. De nieren bevatten daartoe een filtersysteem. Alleen de afvalstoffen en water kunnen het filter passeren.

Als de nieren zijn beschadigd, zoals bij diabetes, werkt het filter in de nieren niet goed. Hierdoor kunnen ook waardevolle bouwstoffen, zoals eiwitten, de filters passeren en in de urine terecht komen. Deze eiwitten in de urine verstoren de werking van de filters nog meer.

Verschijnselen
Meestal merkt u een nierziekte, zoals diabetische nefropathie, niet op. Pas als uw urine wordt getest op eiwitten, kunt u zien of uw nieren nog voldoende werken.

Heeft u al langere tijd veel eiwit via de urine verloren, dan is dat soms te merken aan oedeem. Oedeem is vochtophoping op plaatsen waar het normaal niet of nauwelijks aanwezig is, bijvoorbeeld in de enkels en voeten.

Ook kan de urine er donkerder uitzien of schuimen. Uiteindelijk kunt u last krijgen van spierkrampen, ernstige vermoeidheid, jeuk en een droge huid.

Werking
Dit medicijn voorkomt dat het filtersysteem in de nieren verder beschadigt. Hierdoor vermindert het eiwitverlies via de urine. Ook voorkomt dit medicijn dat nierziekte ontstaat bij mensen met diabetes.

Effect
Het effect is meestal na twee weken te meten in de urine. Het kan enkele weken duren voordat u merkt dat uw klachten zoals moeheid, zijn afgenomen. Het is belangrijk dit medicijn elke dag in te nemen. Alleen dan kan het uw nieren optimaal beschermen.

Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Teveel aan kalium, een bepaalde stof in het bloed. U merkt dit meestal zelf niet op. Een enkele keer kunt u hierdoor last krijgen van lusteloosheid en hartritmestoornissen.

  Een te hoog kaliumgehalte kan met name ontstaan bij mensen met diabetes mellitus (suikerziekte), als uw nieren minder goed werken of als u hartfalen heeft. Uw arts zal het kaliumgehalte regelmatig controleren.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Duizeligheid, vooral bij opstaan uit bed of uit een stoel

  Dit gaat in het algemeen over als uw lichaam zich heeft ingesteld op de lagere bloeddruk. Dit is binnen enkele dagen tot weken. Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt het best even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen. Neem dit middel de eerste paar keer 's avonds in op de rand van uw bed, zodat u bij duizeligheid kunt gaan liggen. Raadpleeg uw arts als u na enkele weken nog steeds last heeft van duizeligheid.

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid en braken. Zeer zelden diarree, brandend maagzuur.

  Meestal helpt het als u dit medicijn met wat voedsel inneemt. Blijft u er ook na enige dagen last van houden? Neem dan contact op met uw arts.
  In het algemeen kan diarree, overgeven of koorts voor uitdroging zorgen. Dit leidt vooral bij ouderen boven de 70 jaar en bij mensen met hartfalen of minder goed werkende nieren tot erge bijwerkingen. Daarom kan de arts bij deze groep mensen de dosering tijdelijk aanpassen. Valt u onder deze groep? En heeft u meerdere keren per dag last van overgeven of diarree, of heeft u langer dan 2 dagen koorts? Neem dan contact op met uw arts.

• Vermoeidheid

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Hoofdpijn, oorsuizen en hoesten

• Smaakveranderingen

• Spierpijn, spierkramp en gewrichtspijn

• Een verminderde nierwerking na gebruik gedurende meerdere maanden

  Meestal merkt u dit niet zelf, maar via bloedonderzoek kan dit worden opgemerkt. Uw arts zal de nierfunctie regelmatig controleren.

• Ontsteking van de lever. Bij plotselinge hevige pijn in bovenbuik of geelzucht, moet u direct een arts waarschuwen.

• Impotentie

  Dit komt door de lagere bloeddruk. Als u last heeft van deze bijwerking, vraag dan advies aan uw arts. Mogelijk moet de dosering aangepast worden, of is een ander medicijn geschikter voor u.

• Huiduitslag en jeuk

  Als u de huidziekte psoriasis heeft: de klachten kunnen verergeren. Als u dit merkt, neem dan contact op met uw arts.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit kan zich uiten in 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden.

  Als het ontstaat, moet u onmiddellijk een arts opzoeken of naar de Eerste-hulpdienst gaan. U mag dit soort medicijnen in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor irbesartan. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

• Bloedarmoede. U merkt bloedarmoede aan extreme vermoeidheid, een bleke huid of een snelle hartslag.

  Raadpleeg dan uw arts.

• Sneller last van koude handen en voeten

  Zorg voor voldoende bescherming tegen kou door warme kleding te dragen, zoals wanten en sokken. Vooral mensen met de ziekte van Raynaud merken deze bijwerking doordat ze meer last krijgen van koude vingers en tenen. Neem contact op met uw arts als deze bijwerking te veel last geeft.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Wanneer?
U mag dit medicijn innemen op elk moment van de dag. Kies wel een vast tijdstip, bij voorkeur's ochtends bij het ontbijt, dan vergeet u minder snel een dosis. Als u in het begin veel last heeft van duizeligheid, kunt u het ook 's avonds voor het naar bed gaan innemen.

Hoe lang?

• Hoge bloeddruk. Een behandeling voor hoge bloeddruk is meestal langdurig. Als dit medicijn goed bij u werkt, moet u dit medicijn waarschijnlijk uw leven lang gebruiken.
• Nierziekten. Waarschijnlijk moet u dit medicijn langdurig gebruiken. Overleg dit met uw arts.

Vergeten

Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

U gebruikt irbesartan 1 keer per dag: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende tablet normaal inneemt? Neem de vergeten tablet dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten tablet dan over.

Verboden

autorijden?
Ja, dat kan. Dit medicijn heeft geen invloed op hoe goed u kunt autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol verwijdt de bloedvaten, net als irbesartan. U kunt daardoor last krijgen van duizeligheid. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt. In het algemeen is enkele keren per week een glas wijn geen probleem.

alles eten?
Bij dit middel medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Wisselwerking

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Plastabletten. Deze wisselwerking is alleen van belang als u al wel een plastablet gebruikt en daar nu een angiotensine-II-blokker bij krijgt. De eerste paar dagen dat u deze combinatie gebruikt kunt u last krijgen van erge duizeligheid, doordat de bloeddruk sterk daalt. Meestal raadt de arts daarom aan om de plastabletten enkele dagen niet in te nemen. Na twee of drie dagen begint u dan met angiotensine-II-blokker. U heeft zo minder last van duizeligheid. Als u de angiotensine-II-blokker vervolgens twee of drie dagen gebruikt kunt u zonder problemen de plastablet weer innemen. Ook kan uw arts u aanraden om de plastablet wel te blijven gebruiken. De arts zal dan aangeven om de eerste dagen met een lage dosis irbesartan te beginnen en die na een paar dagen te verhogen.
• Lithium, een medicijn tegen manische depressiviteit. Irbesartan kan de bijwerkingen van lithium versterken, zoals maagdarmklachten, trillen, spierzwakte, spiertrekkingen, duizeligheid, slaperigheid, sufheid, verwardheid, verminderde concentratie, moeite met lopen en spreken, en epileptische aanvallen. Waarschuw meteen uw arts als u last krijgt van één van deze bijwerkingen. Uw arts moet het lithiumgehalte in het bloed regelmatig laten meten en de dosering eventueel aanpassen.
• Andere bloeddrukverlagende medicijnen. De bloeddruk kan te laag worden als u irbesartan samen met andere bloeddrukverlagers gaat gebruiken. Uw arts houdt hier rekening mee en zal in het begin een lagere dosering voorschrijven. Al naar gelang het effect zal de arts de dosis geleidelijk verhogen.
• Kaliumzout en de kaliumsparende plasmiddelen spironolacton en triamtereen. Door combinatie van angiotensine-II-blokkers met deze middelen kan de hoeveelheid kalium in het bloed te hoog worden. U merkt dit aan lusteloosheid en hartritmestoornissen. U kunt de combinatie veilig gebruiken als bij u regelmatig de hoeveelheid kalium in het bloed wordt gemeten. Kalium zit ook in 'zeezout' of 'dieetzout'. Het eten van veel van deze zouten kan ook de hoeveelheid kalium in het bloed verhogen.
• De antibiotica co-trimoxazol (trimethoprim/sulfamethoxazol) en trimethoprim. De combinatie kan de hoeveelheid kalium in het bloed te hoog maken. U merkt dit aan een onregelmatige hartslag, gevoelloosheid of vreemd gevoel in de armen of benen, lusteloosheid, verwardheid en zwakte. Raadpleeg bij een of meer van deze verschijnselen uw arts.U kunt de combinatie veilig gebruiken als bij u regelmatig de hoeveelheid kalium in het bloed wordt gemeten.
• Pijnstillers van het NSAID-type, zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac. Deze pijnstillers kunnen de werking van irbesartan bij hoge bloeddruk verminderen. Gebruik u een pijnstiller van het NSAID-type langer dan twee weken en gebruikt u irbesartan voor een hoge bloeddruk? Dan zal uw bloeddruk extra gecontroleerd moeten worden.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET tijdens de zwangerschap, of als u zwanger wilt worden. Angiotensine-II-blokkers, zoals irbesartan, zijn tijdens de zwangerschap schadelijk voor het ongeboren kind. Er kunnen nierafwijkingen, schedelafwijkingen en groeivertraging bij het kind ontstaan.

Als u dit medicijn gebruikt en u denkt erover zwanger te worden, overleg dan met uw arts of u een ander medicijn kunt gaan gebruiken.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt en of het schadelijk voor de baby is. Mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven, waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

Stoppen

Hoge bloeddruk
Stop niet zomaar zelf met dit medicijn. Overleg altijd eerst met uw apotheker en arts als u wilt stoppen.

U moet dit medicijn namelijk afbouwen, dat betekent dat u dit medicijn NIET in 1 keer mag stoppen. Als u in 1 keer stopt of als u te snel stopt, kan uw bloeddruk weer omhoog gaan.

Gebruikt u dit medicijn voor een hoge bloeddruk en denkt u erover na om te stoppen met dit medicijn? Bekijk dan het thema 'Kan ik stoppen met mijn medicijnen die de bloeddruk verlagen (bloeddrukverlagers)?'.

Nierziekte
Stop alleen in overleg met uw apotheker en arts. De nierziekte kan erger worden als u dit medicijn stopt.

Handelsinformatie

Ja, u heeft een recept nodig.

Irbesartan is sinds 1997 internationaal op de markt. Het is op recept te krijgen onder de merknamen Aprovel en Ifirmasta en als het merkloze Irbesartan in tabletten.

Irbesartan wordt ook gebruikt in combinatie met een andere werkzame stof, onder de merknaam CoAprovel en het merkloze Irbesartan/Hydrochloorthiazide.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.