droperidol

Introductie

Droperidol remt in de hersenen het effect van de natuurlijk voorkomende stof dopamine. Hierdoor verminderen de misselijkheid en de verschijnselen van een psychose.

Artsen schrijven het voor bij misselijkheid en braken, psychose en onrust.


Highlight

  • Droperidol vermindert misselijkheid. Het remt ook opwinding, onrust en agressie tijdens een psychose.
  • U gebruikt het bij misselijkheid en braken na een operatie en om deze te voorkomen. Verder bij psychose en onrust.
  • Uw arts of verpleegkundige geeft u de injectie. Het werkt binnen 3 tot 20 minuten.
  • Meestal gebruikt u droperidol tijdelijk.
  • Pas op met alcohol. Dit kan u extra suf maken.
  • Mogelijke bijwerkingen zijn slaperigheid en duizeligheid. Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel.
  • Ook problemen met bewegen komen voor, zoals het trekken van uw spieren, stijve spieren en niet stil kunnen zitten. Raadpleeg uw arts als u deze klachten krijgt.
  • Let op! Niet gebruiken als u zwanger bent. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor de baby in uw buik.
  • Geef geen borstvoeding als u dit medicijn gebruikt. Dit medicijn komt in de moedermelk en dat kan slecht zijn voor de baby.


Werking

Misselijkheid en braken

Oorzaak
Misselijkheid en braken ontstaan doordat het braakcentrum in de hersenen wordt geprikkeld. De prikkels kunnen vanuit het evenwichtsorgaan, de hersenen, of van de maag en darmen komen.

Behandeling
Droperidol wordt gebruikt als andere medicijnen tegen misselijkheid onvoldoende werken. Bijvoorbeeld bij ernstige misselijkheid na een operatie of bij mensen die sterke pijnstillers gebruiken na een operatie. Deze sterke pijnstillers kunnen misselijkheid als bijwerking geven.

Werking
Droperidol blokkeert de prikkeling van het braakcentrum. Hierdoor wordt de misselijkheid en braakneiging minder.
Droperidol via een injectie in de ader werkt binnen 3 minuten.

Lees meer over misselijkheid en braken . "

Psychose

Verschijnselen
Een psychose is een situatie waarbij iemand ernstig in de war is. Men ervaart dan zichzelf en de wereld om zich heen anders dan de werkelijkheid. Men spreekt dan van wanen en hallucinaties. Psychotische mensen wantrouwen vaak hun omgeving. Hierdoor kunnen zij zich zenuwachtig, opgewonden, onrustig en soms zelfs agressief gedragen. Een psychose kan voor zowel de patiënt als de omgeving zeer vervelend zijn.

Oorzaken
Psychosen kunnen in verschillende situaties optreden. Meestal bij een psychische ziekte zoals schizofrenie, depressie, tijdens een manie bij manische depressie, of bij dementie. Maar een psychose kan ook optreden bij alcoholontwenning, extreme angst of bij vergiftigingen zoals van alcohol, drugs en sommige medicijnen.

Werking
Droperidol remt in de hersenen het effect van de natuurlijk voorkomende stof dopamine. Hierdoor verminderen verschijnselen als ernstige opwinding, onrust of agressiviteit tijdens een psychose. Droperidol via een injectie in de spier werkt ongeveer na 20 minuten.

Lees meer over psychose . "

Onrust

Door psychische ziekte, zoals schizofrenie of depressie, kunnen mensen soms zeer onrustig, agressief of opgewonden zijn. Als dit niet op een andere manier goed onder controle te krijgen is, schrijven artsen rustgevende medicijnen voor. Artsen schrijven droperidol voor als andere medicijnen tegen psychose onvoldoende werken.

Werking
Droperidol vermindert de verschijnselen als onrust, agressie en opgewonden zijn. Droperidol via een injectie in de spier werkt ongeveer na 20 minuten.

Lees meer over onrust . "


Bijwerkingen

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

  • Verlaagde bloeddruk. Soms kunt u dit merken aan duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd, vooral bij het opstaan uit bed of uit een stoel.

    Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt het best dan even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen.

  • Slaperig gevoel

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

  • Angstgevoelens

    Heeft u hier te veel last van? Raadpleeg dan uw arts.

  • Bewegingsstoornissen, zoals stijve spieren (parkinsonisme), plotselinge spiertrekkingen in hoofd, mond of gezicht (dystonie) en rusteloosheid (akathisie). Akathisie kunt u ook merken aan niet stil kunnen zitten, wiebelen met de voet of hand en onrustgevoelens. En parkinsonisme merkt u aan trillen, moeite met bewegen, lopen of spreken. Heeft u al een bewegingsstoornis? Dan kunnen de verschijnselen door dit medicijn ergeren worden. Krijgt u last van ongewilde bewegingen van bijvoorbeeld uw lippen, tong, armen of benen. Raadpleeg dan uw arts. 
    Overleg met uw arts als u de ziekte van Parkinson heeft. De verschijnselen kunnen door dit medicijn erger worden. Misschien kan de arts een ander medicijn voorschrijven.

     


     

  • Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts. Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan flauwvallen of een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Waarschuw dan direct uw arts.

    Als u overgevoelig bent voor droperidol, mag u het niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

  • Bloedklonter in de bloedbaan (trombose). Dit vergroot de kans op vaatziektes, zoals een trombosebeen of beroerte. De verschijnselen van trombose kunnen zijn pijnlijke zwelling van het been of plotselinge kortademigheid.

    Heeft u deze verschijnselen? Waarschuw dan direct uw arts.

  • Moeite met plassen

    Duurt het even voordat uw plas komt of is uw plasstraal zwakker dan normaal? Raadpleeg dan uw arts.

  • Hartritmestoornissen. U merkt dit soms alleen aan plotselinge duizelingen of als u even wegraakt. Een enkele keer is een plotselinge hartstilstand opgetreden. Vooral mensen met de hartritmestoornis verlengd QT-interval hebben hier meer kans op. U mag dit medicijn NIET gebruiken als u deze hartritmestoornis heeft.

  • Epileptische aanvallen

    Ook andere medicijnen tegen psychose hebben deze bijwerking. Artsen kiezen bij mensen met epilepsie vaak voor droperidol, omdat het minder kans op een aanval geeft dan de meeste andere medicijnen tegen psychose. Krijgt u vaker een aanval? Raadpleeg dan uw arts.

  • Droge mond of droge ogen. Als u het syndroom van Sjögren heeft, een ziekte waarbij de slijmvliezen van onder andere ogen en mond droger zijn dan normaal: u kunt meer klachten krijgen.

    Dit medicijn vermindert de aanmaak van traanvocht en speeksel. Neem contact op met uw arts als u meer last heeft van oogirritatie of een droge mond.

  • Ongesteldheidsproblemen, zoals onregelmatig of niet ongesteld worden

    Deze bijwerkingen kunnen optreden als u droperidol voor een langere tijd gebruikt, maar het kan geen kwaad. Na stoppen met het medicijn komt de ongesteldheid weer op gang.

  • Borstvorming (bij mannen) en melkafscheiding

    Deze klachten kunnen optreden na langdurig gebruik van droperidol. Raadpleeg uw arts als u hier veel last van heeft.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen


Gebruik

Hoe?
Uw arts of verpleegkundige zal de injectie in uw ader of uw spier geven.

Wanneer?

  • Misselijkheid: in de periode dat u in het ziekenhuis blijft na een operatie. U krijgt een injectie als u zich misselijk voelt of als u moet overgeven.
  • Psychose: u krijgt een injectie wanneer u onrustig of opgewonden bent waarbij u de controle over uw eigen gedrag verliest of agressief bent. Soms is het nodig om na 15 tot 30 minuten nog een injectie te geven. Daarna kan uw arts als het nodig is elk 4 tot 6 uur een injectie geven tot u rustig wordt.


Vergeten

Dit is niet van toepassing, omdat u dit medicijn niet in een vast schema gebruikt.


Verboden

autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Dit komt door bijwerkingen, zoals sufheid en slaperigheid en wazig zien.

Maar verkeersdeelname is niet van toepassing in de situaties waarbij u dit medicijn gebruikt. Zo kunnen psychoses en andere psychische ziekten een reden zijn dat u niet mag autorijden. Wilt u meer informatie over autorijden bij bepaalde ziektes? Kijk dan op de website van het CBR.

Voor meer algemene informatie kunt u het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

alcohol drinken?
Drink liever geen alcohol als u dit medicijn gebruikt. Alcohol kan de bijwerkingen van dit medicijn sterker maken. Hierdoor kunt u extra suf en slaperig worden.

alles eten?
U mag eten en drinken zoals u normaal ook doet.


Wisselwerking

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

  • Andere medicijnen die het reactievermogen verminderen. Bij deze medicijnen is vaak op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. De effecten op bijvoorbeeld de rijvaardigheid versterken elkaar. Rijd geen auto als u meer van deze medicijnen gebruikt.
  • Veel medicijnen tegen de ziekte van Parkinson werken minder goed door droperidol. Gebruik deze medicijnen daarom niet samen. Overleg met uw arts. Mogelijk kan uw arts ander medicijn kiezen dat deze wisselwerking minder heeft.
  • Medicijnen met een verhoogd risico op hartritmestoornissen. Bij combinatie met droperidol kan een ernstige hartritmestoornis ontstaan. Vooral bij vrouwen of bij mensen die ouder dan 70 jaar zijn of al een hartziekte hebben. Overleg hierover met uw arts of apotheker. Mogelijk controleert de arts uw hart met een hartfilmpje. Of schrijft hij een ander medicijn voor. U merkt een hartritmestoornis aan plotselinge duizelingen of voor een korte tijd buiten bewustzijn raken. Neem direct contact op met uw arts als u dit merkt.


Zwangerschap

Zwangerschap
Er zijn niet veel zwangere vrouwen die dit medicijn hebben gebruikt. Daarom is niet zeker of dit medicijn altijd veilig is voor zwangere vrouwen en hun kind. Wel is bekend dat er problemen kunnen ontstaan als u dit medicijn gebruikt vlak voor de bevalling. Het kind kan dan na de geboorte last hebben van bewegingsstoornissen en ontwenningsverschijnselen. Dit is bijvoorbeeld te merken aan slecht drinken en veel huilen. Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kan gebruiken.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u borstvoeding geeft. Het medicijn gaat over in de moedermelk en kan schadelijk zijn voor de baby. Mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven, waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt flesvoeding geven.


Stoppen

U kunt op elk moment in één keer stoppen met het gebruik van dit medicijn.


Handelsinformatie

Droperidol is sinds 1970 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in injecties onder de merknaam Dehydrobenzperidol en als het merkloze Droperidol.


Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.