Introductie

Tetrabenazine vermindert lichaamsbewegingen.

Artsen schrijven het voor bij bewegingsonrust (chorea) door hersenbeschadigingen (de ziekte van Huntington).

Instructiefilmpje

Film 1 - Slikken van medicijnen

Highlight

• Tetrabenazine vermindert lichaamsbewegingen.
• Bij bewegingsonrust (chorea) bij de ziekte van Huntington.
• U kunt last krijgen van depressie en problemen met bewegen, zoals stijve spieren, trillen en moeite met bewegen, lopen of spreken.
• De eerste paar dagen kunt u slaperig, duizelig of in de war zijn. Rijd de eerste 3 dagen geen auto. Daarna mag u alleen autorijden als u geen last meer heeft van de bijwerkingen.
• Pas op met alcohol. Dit kan u nog suffer maken.
• Stop niet in één keer met het gebruik van dit medicijn. Vraag uw arts of apotheker om advies.
• Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts voor u dit medicijn gaat gebruiken. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor zwangere vrouwen.
• Geeft u borstvoeding? Of wilt u borstvoeding geven? Vraag aan uw arts of u dit medicijn mag gebruiken. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt en of dit schadelijk is voor de baby.

Werking

Onrust

Tetrabenazine wordt gebruikt bij bewegingsonrust (chorea) die ontstaat bij de ziekte van Huntington.

De ziekte van Huntington is een erfelijke ziekte die ontstaat door een fout in het erfelijk materiaal. Bij deze ziekte raken delen van de hersenen beschadigd, omdat de zenuwcellen in die delen langzaam doodgaan. 

Verschijnselen 
Het meest voorkomende verschijnsel is bewegingsonrust in het gezicht en van de armen en benen. Dit zijn krampachtige, onregelmatige en dansachtige bewegingen waar u geen controle over heeft. Hierdoor kunt u onrustig en zenuwachtig overkomen. Door schade van uw spieren krijgt u uiteindelijk ook problemen met spreken en slikken. U kunt bijvoorbeeld gaan kwijlen en zich verslikken.

Doordat de hersencellen doodgaan, verandert ook uw gedrag en karakter. Bijvoorbeeld wisselende stemmingen, depressie, dwangstoornis en in een latere fase agressie, dementie of u kunt dingen zien, horen of voelen die er niet zijn (psychose).

Behandeling
U kunt niet beter worden van deze ziekte. Ook kunnen medicijnen deze ziekte niet remmen. Artsen kunnen wel medicijnen voorschrijven om klachten als bewegingsonrust te verminderen, zoals tetrabenazine. 

Werking
Tetrabenazine zorgt voor minder dopamine. Dopamine is een stofje in de hersenen die een rol speelt bij beweging. Een lage hoeveelheid dopamine zorgt ervoor dat bewegingen moeilijker gedaan kan worden. Hierdoor beweegt u trager en heeft u minder last van bewegingen waar u geen controle over heeft.

Bijwerkingen

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Slaperig gevoel, vooral bij grotere hoeveelheid (hogere dosering).

• Psychische klachten, zoals depressie.

  Zelden niet kunnen slapen, gevoelens van angst, onrust of in de war zijn. Zeer zelden agressief gedrag en gevoelens van woede.

• Parkinsonisme, vooral bij een grotere hoeveelheid (hogere dosering). Parkinsonisme is een verzamelnaam voor verschijnselen die erg lijken op de ziekte van Parkinson. U herkent dit aan stijve spieren (spierstijfheid), trillen en moeite met bewegen, lopen of spreken.
  Heeft u de ziekte van Parkinson of heeft u al een bewegingsstoornis? Dan kunnen de verschijnselen door dit medicijn erger worden.

  Overleg hierover met uw arts. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven.
  Zeer zelden komen andere bewegingsstoornissen voor, zoals plotselinge spiertrekkingen in hoofd, mond of gezicht (dystonie) en rusteloosheid (akathisie). Akathisie kunt u ook merken aan niet stil kunnen zitten, wiebelen met de voet of hand en onrustgevoelens.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals misselijk gevoel, overgeven, diarree en verstopping.

  Deze klachten worden meestal minder als u dit medicijn met wat eten inneemt.

• Lage bloeddruk. Soms kunt u dit merken aan een duizelig of licht gevoel in het hoofd, vooral bij het opstaan uit bed of uit een stoel.

  Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt het best dan even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen.

• Problemen met slikken.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Te hoge temperatuur in uw lichaam.

  Uw kunt zich bijvoorbeeld afkoelen door koud water te drinken of een ijsje te eten. Blijft de temperatuur in uw lichaam hoog? Waarschuw dan uw arts.

• Meer kans op hartritmestoornissen. U kunt last krijgen van plotselinge duizelingen of kort buiten bewustzijn raken. Dit is vooral belangrijk voor mensen met de hartritmestoornis verlengde QT-interval.

  Gebruik dit medicijn niet als u deze hartritmestoornis heeft. Overleg met uw arts. Mogelijk kunt u overstappen op een ander medicijn.

• Longontsteking

• Maligne neurolepticasyndroom. U heeft dan last van stijve spieren (spierstijfheid) met koorts en u bent in de war of ziet, hoort, ruikt en voelt dingen die er niet zijn (hallucinaties).

  Waarschuw dan uw arts.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Gebruik

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?
Neem de tablet met een half glas water. Heeft u snel last van uw maag? Neem de tablet dan in met wat eten.

Wanneer?
U mag dit medicijn innemen op elk moment van de dag. Het beste kunt u vaste tijdstippen kiezen waarop u dit medicijn inneemt. Dan vergeet u minder snel een tablet.

• Als u het 1 keer per dag gebruikt: bijvoorbeeld 's ochtends.
• Als u het 2 keer per dag gebruikt: 's ochtends en 's avonds.
• Als u het 3 keer per dag gebruikt: 's ochtends, 's middags en 's avonds.

Hoelang?
Gebruikt u de maximale hoeveelheid van dit medicijn? En merkt u na 7 dagen geen verbetering? Dan heeft het geen zin om tetrabenazine verder te gebruiken. Bespreek dit met uw arts.

Vergeten

Het is belangrijk dat u dit medicijn gebruikt zoals uw arts het voorschrijft. Bent u het medicijn vergeten in te nemen? Neem nooit dubbele hoeveelheid om een vergeten dosis in te halen.

• Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit medicijn 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 2 uur? Sla de vergeten dosis dan over.

Verboden

Autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Dit komt door bijwerkingen, zoals slaperig zijn, in de war zijn (verwardheid) en duizelig zijn. U mag de eerste paar dagen dat u dit medicijn gebruikt niet autorijden. Na een paar dagen zijn de meeste mensen voldoende gewend geraakt aan de effecten. U mag dan weer autorijden. Maar doe dat alleen als u geen last meer heeft van de bijwerkingen.

Let op: ook de ziekte van Huntington kan een reden zijn dat u niet mag autorijden. Overleg met uw arts of dat bij u het geval is. Wilt u meer informatie over autorijden bij bepaalde ziektes? Kijk dan op de website van het CBR.

Voor meer algemene informatie kunt u het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

Alcohol drinken?
Drink liever geen alcohol als u dit medicijn gebruikt. Dit kom doordat alcohol het suffe gevoel door dit medicijn sterker maakt. Ook als u hier niets meer van merkt omdat u gewend bent aan dit medicijn, kunt u door het gebruik van alcohol erg suf worden.

Alles eten?
U mag eten en drinken zoals u normaal ook doet.

Wisselwerking

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De belangrijkste wisselwerkingen met dit medicijn zijn de volgende.

• Andere medicijnen die het reactievermogen verminderen. Bij deze medicijnen is meestal op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. Bij tegelijk gebruik hebben deze medicijnen extra invloed op uw reactievermogen en coördinatievermogen. Rijd geen auto als u 2 of meer van zulke medicijnen gebruikt.
• Paroxetine, een medicijn tegen depressie. Dit medicijn kan de bijwerkingen van tetrabenazine sterker maken. Overleg met uw arts voordat u een van deze medicijnen gaat gebruiken. Uw arts zal u eventueel een ander medicijn tegen depressie voorschrijven of de hoeveelheid van tetrabenazine verminderen.
• Chloorpromazine, een medicijn tegen misselijk gevoel en overgeven. De combinatie van dit medicijn met tetrabenazine kan stijve spieren (parkinsonisme) veroorzaken. Overleg met uw arts voordat u een van deze medicijnen gaat gebruiken. Uw arts zal u eventueel een ander medicijn tegen misselijk gevoel en overgeven voorschrijven.
• Sommige medicijnen tegen hiv, het virus dat aids veroorzaakt. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Zwangerschap
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter niet gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Meld het in elk geval aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Zo mogelijk kunt u (tijdelijk) overstappen op een ander medicijn.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. U kunt dit medicijn beter niet gebruiken als u borstvoeding geeft. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt en of het schadelijk voor de baby is. Mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven, waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt flesvoeding geven.

Stoppen

Stop niet zomaar in één keer met het gebruik van dit medicijn. Als u in één keer stopt, kunt u in zeldzame gevallen last krijgen van koorts, zweten, stijve spieren, in de war zijn en een snellere hartslag. Dit zijn allemaal verschijnselen van de bijwerking maligne neurolepticasyndroom. Overleg daarom altijd eerst met uw arts als u wilt stoppen.

Handelsinformatie

Tetrabenazine is sinds 1959 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in tabletten onder de merknamen Tetmodis en Xenazine.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.